Donderdag duurste filedag
 

Donderdag is de duurste filedag


LEUVEN - Aan de meer dan 6 miljoen euro verloren uren op de autosnelwegen hangt een aardig prijskaartje. Vlaanderen neemt er de grootste hap uit met 60,7 miljoen euro. De cijfers slaan op 2005. Sindsdien liep dat nog op.



Ons land kreunt onder de files en dat kost de samenleving handenvol geld. Het is een gemeenplaats geworden. Maar het Leuvense studiebureau Transport & Mobility (TML) heeft het in opdracht van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit eens netjes becijferd.

TML maakte een analyse van het verkeer op de Belgische autosnelwegen tussen 2002 en 2005. Op basis van verkeerstellingen van de gewesten heeft TML de verliesuren, de zwaarste files en het prijskaartje van al die congestie berekend. De gegevens kunnen uitgezet worden per regio, per maand, per dag. Dat stelt ons in staat een fileweekkalender op te maken (zie grafiek).


Verliesuren

De verliesuren lopen op tot 6,1miljoen in 2005. Het gros daarvan, 5 miljoen uren, doet zich voor op Vlaamse wegen. Een verliesuur betreft niet alleen de pure files maar elke vertraging.

Vergeleken met 2002 zie je dat het aantal verliesuren is afgenomen, want het lag in dat jaar op 6,3 miljoen uren. Terwijl toch niemand het gevoel heeft dat het beter gaat met de files?

'Het is een vertekend beeld', zegt de auteur van de studie, Filip Vanhove van TML. '2004 en 2005 waren de jaren waarin er aan de Ring in Antwerpen gewerkt werd. Heel wat verkeer bleef toen weg.' De druk verschoof naar de secundaire wegen maar die vallen buiten dit rapport.

Pessimisme is gewettigd. Voorlopige gegevens voor 2006 en 2007 geven aan dat de verliesuren weer omhoog gaan en dat we vorig jaar zowat 15 procent hoger zullen uitkomen dan in 2002.

Opvallend is dat een behoorlijk deel van de vertragingen buiten de spits valt en dat dat aandeel nog stijgt, van 23 procent in 2002 naar 26 procent in 2005. Dat wijst er volgens Vanhove op dat de verkeersdrukte uitwaaiert buiten de spitsuren. De ochtendspits neemt met meer dan 40 procent het leeuwendeel van de verloren uren voor zijn rekening.

De dag met het drukste verkeer, de vrijdag, telt opmerkelijk weinig verliesuren. Dat heeft ermee te maken dat het verkeer dan beter gespreid is.

Rond Brussel (vooral Vlaams-Brabant) tikt de verliesteller het meest aan met meer dan 3 miljoen uren.


Zwaarste files

TML berekende ook de 'zwaarte' van de files, uitgedrukt in kilometeruren (het product van tijd en lengte).

Daar tekent zich een stijging af van 354.500 naar 440.600 kilometeruren, of een toename met 13procent tussen 2002 en 2005. De stijging is een stuk sterker in Wallonië (+ 31 procent) dan in Vlaanderen (+ 8 procent). Maar het aantal file-uren ligt in het noorden van het land wel ruim drie keer hoger (291.000 tegen 107.000 kilomteruren).

Voorts zijn er veel parallellen met de verliesuren: ook inzake file- uren scoort de wijde Brusselse omgeving het slechtst.


Congestiekosten

Op basis van de verliesuren kon Vanhove ook het kostenplaatje van al die congestie berekenen. Een verloren uur met een vrachtwagen kost 46 euro. Voor een personenwagen geldt 8 of 9 euro in de spits en 10 euro daarbuiten. Dat ligt hoger omdat er veel duurder zakelijk verkeer bij zit.

Zo komen we uit op een aanzienlijk prijskaartje van 72,7 miljoen euro per jaar voor heel België in 2005. In Vlaanderen alleen is dat 60,73 miljoen euro.

In 2002 lag dat bedrag hoger, met een totale jaarlijkse kostprijs van 76,68 miljoen euro, maar hier speelt weer de Antwerpse vertekening.

www.tmleuven.be


DS, 12-07-2008 (Tom Ysebaert)