Het genoom van de minikwal
 

Uitzonderlijk gekwalificeerd


Ooit houdt het voor ieder van ons genadeloos op, maar niet voor de Turritopsis dohrnii. Deze minikwal heeft een bijzondere gave: ze kan de tijdlijn voor- en achterwaarts bewandelen.


De Turritopsis dohrnii zwemt in alle wereldzeeën. Aanvankelijk leeft ze als vrijzwemmende larve. Zodra ze zich heeft vastgehecht aan de zeebodem, ontwikkelt ze zich tot een kolonie poliepen, en daaruit groeien ten slotte medusa’s of kwallen. Wanneer een geslachtsrijpe kwal verzekerd is van haar nageslacht, sterft ze meestal, maar niet deze. Ze keert gewoon terug naar de seksueel onvolwassen fase, de poliepfase. Ook stress, honger, ziekte of geweld zijn triggers om de klok terug te draaien en weer in haar jeugdige zelf te veranderen.

Onderzoekers verbonden aan de Spaanse universiteit van Oviedo zijn erin geslaagd het genoom van de minikwal in kaart te brengen. Ze ontdekten dat de soort veel meer kopieën heeft van genen die betrokken zijn bij DNA-herstel en -bescherming. Ze ontdekten ook dat de telomeren, de beschermende uiteinden van chromosomen, beter standhouden dan bij andere kwallensoorten. Maar daarmee alleen doet het wonder van de wedergeboorte zich nog niet voor. Blijkbaar kunnen deze kwallen ook genen uitschakelen om cellen terug naar een oertoestand te brengen.

Of de studie het tempo van ons voortkabbelende leven kan bepalen, is moeilijk te zeggen. Time will tell.


DS, 15-09-2022 (Karen Wyckmans)