actualiteitsforums - We subsidiëren een systeem van hoger onderwijs dat veel marge laat voor dwaling

Enkele rectoren stelden het onlangs nog ootmoedig vast: de aula’s van de universiteiten zijn te blank. De homogeniteit van de studentenbevolking wijst op een schaduwzijde van de democratisering van het hoger onderwijs.

Het wegwerken van de financiële en cultureel-symbolische drempels bij de ingang van universiteiten en hogescholen is een van de belangrijkste successen van onze welvaartsstaat. Het heeft van het Vlaamse hoger onderwijs een van de beste in Europa gemaakt, een motor van vooruitgang voor het gewest. Maar kinderen uit migratiefamilies profiteren minder van die democratisering. Dat leidt tot blijvende achterstand. Dat benadeelt de gehele samenleving, omdat te veel talent onontgonnen blijft.

De roep om een tweede democratiseringsbeweging in het hoger onderwijs is dan ook gerechtvaardigd. Ontwikkelen we vandaag alle beschikbare talenten? Het antwoord is neen.

Organisatie
Essentieel is te begrijpen dat het in het hoger onderwijs te laat is om dit om te keren. Talent sijpelt al vroeger weg door ongelijke kansen. Zelfs al in het basisonderwijs. Los je dat niet op, dan blijft elke ingreep later en hogerop zinloos.

Maar ook de organisatie van dat hoger onderwijs mag in vraag gesteld worden. De flexibilisering van studietrajecten heeft veel individuele vrijheid gegeven. Studenten stellen zelf hun leerpakket samen en mogen redelijk vrij beslissen wanneer ze een studie willen afronden.

Dat systeem heeft belangrijke nadelen. Relatief minder studenten slagen binnen de normale termijn van vier of vijf jaar. We subsidiëren dus een systeem dat veel marge laat voor dwaling. Dat biedt sommigen de kans om zich breed te ontwikkelen, maar het doet anderen ook mislukking riskeren.

Dat kost de samenleving, de onderwijsinstellingen maar ook de betrokken gezinnen veel geld. Kwalitatief onderwijs mág de maatschappij veel geld kosten. De vraag is wel gewettigd of het huidige systeem de beste besteding biedt.

Drempel
Je zou je bijvoorbeeld kunnen afvragen of juist de flexibilisering geen drempel opwerpt voor gezinnen waar voortstuderen niet vanzelfsprekend is. Omdat het risico op mislukking er afschrikt, terwijl minder hoog mikken meer zekerheid biedt voor de return on investment.

Tot dusver is altijd gedacht dat gelijke kansen in het onderwijs het best gediend worden door een zo breed mogelijke ingang voor eenieder, waarna de sterksten wel zullen komen bovendrijven.

Het is een debat waard of het omgekeerde ook niet geldig is. Dat juist een (uiteraard niet-financiële) versmalling, via bijvoorbeeld een ingangsproef, de democratisering stimuleert, als die vervolgens meer zekerheid op succes garandeert.

Bron: http://www.topics.be/we-subsidieren...xt=mijn-nieuws/

Eigen mening:
Ik kan mij vinden in de argumentatie van deze rectoren. Ik ben ervan overtuigd dat teveel vrijheid in keuze en trajecten een deel van de schoolgaande jeugd niet ten goede komt. Zoals in het artikel gesteld wordt gaat het niet enkel mis in het hoger onderwijs, maar verspelen we al veel talent in het basis- & secundair onderwijs. Ik sluit mij daar bij aan. Het is natuurlijk niet evident om àl het talent dat aanwezig is te helpen ontwikkelen. Niet elk systeem sluit aan bij de verscheidenheid van de huidige maatschappij.

Ik vond het eerst een positieve verandering dat we een volledig vrije keuze hebben die ervoor zorgt dat we vakken in verschillende jaren kunnen opnemen en vlijtig kunnen combineren. Ik ben op deze mening teruggekomen, omdat net door het feit dat we beseffen dat alle opties mogelijk zijn, we een meer relaxt gevoel hebben en onze prestaties achteruitgaan. Ik merk dit ook aan mijn eigen schoolloopbaan, door het feit dat ik nog zoveel kan goedmaken in komende jaren en via jaar- en vakkencombinaties, heb ik in het verleden examens en taken gemakzuchtiger opgenomen. In het artikel wordt ook verwezen naar het feit dat minder studenten slagen binnen de termijn van 4-5 jaar.

Ik ben van mening dat er zeker over ons onderwijssysteem gedebatteerd moet worden, en ben een voorstander van toelatingsproeven. Nu worden toelatingsproeven in zware richtingen gehanteerd en worden ze vaak gezien als een barrière. Wanneer het merendeel van de richtingen toelatingsproeven zouden hanteren, ben ik ervan overtuigd dat ze net de drempel verlagen. Leerlingen met een moeilijkere thuissituatie krijgen dan gemakkelijker toegang tot de richting die aansluit op hun talenten en niet de richting die aansluit bij het 'return on investment'-beeld van hun gezin.