‘Overheid subsidieert risicovol gedrag bij onze grootbanken’
 

‘Overheid subsidieert risicovol gedrag bij onze grootbanken’


‘De grootbanken, actief in ons land, genieten nog altijd 58,7 miljard euro impliciete of verborgen steun’, zegt Philippe Lamberts, europarlementslid voor Ecolo. ‘België neemt daarvan zo’n 12 miljard euro voor zijn rekening.’


‘De overheid subsidieert – weliswaar impliciet – nog altijd risicovol gedrag bij onze grootbanken’, zegt Meyrem Almaci, kamerlid voor Groen. ‘En ze vervalst op die manier de concurrentie met de banken die geen risicovol gedrag vertonen.’ De grootbanken actief in ons land – Belfius, KBC, BNP Paribas, ING en Deutsche Bank – kunnen volgens de groenen hun activiteiten goedkoper financieren omdat de overheid hen nooit zal laten stikken als ze in de problemen geraken. Omdat de grote jongens die impliciete garantie genieten en daardoor een kunstmatige hogere kredietwaardigheid krijgen, kunnen ze goedkoper lenen. (zie kader) Kleine banken, waarvan het bestaan niet essentieel is voor de economie, genieten die impliciete garantie niet.


Radicale opsplitsing banken

Het voordeel dat die grootbanken halen uit die impliciete garantie loopt flink op. Zo lieten Groen en Ecolo berekenen door een consultant. ‘Wie de berekening gedaan heeft, zeggen we niet, want hij werkt ook voor de bankensector’, zegt Lamberts. Volgens de berekening moet de staatsbank Belfius 4,39 miljard minder uitgeven om haar activiteiten te financieren. Voor KBC gaat het om 2,14 miljard en voor BNP Paribas om 21,4 miljard, weliswaar verdeeld over Frankrijk en België. De totale impliciete subsidie voor die vijf banken bedraagt volgens Lamberts 58,7 miljard. Hij raamt het deel dat daarvan impliciet gewaarborgd wordt door de Belgische overheid op 10 tot 12 miljard. ‘Zonder die impliciete subsidies zouden de banken niet eens winst maken, integendeel’, zegt Lamberts. ‘We moeten de belastingbetaler bevrijden van de chantage uitgeoefend door de systeembanken.’

Die bevrijding moet volgens de groenen voor een belangrijk stuk komen van de splitsing tussen deposito- en investeringsbanken. Ecolo en Groen zien heil in een radicale splitsing. ‘Dat biedt de meeste zekerheid dat het spaargeld van de mensen niet verloren gaat in riskante investeringen van de zakenbanken’, zegt Almaci. De groenen redeneren bovendien dat op die manier de ‘casino-activiteiten’ van de investeringsbanken vanzelf gaan afnemen. Aangezien die activiteiten geen impliciete subsidie zullen genieten – geen enkele overheid wil daarvoor immers opdraaien – zullen ze niet zo goedkoop gefinancierd kunnen worden en worden ze minder rendabel. Om risico’s in de toekomst te vermijden, willen de groenen ook dat de banken verplicht worden om extra kapitaalbuffers aan te leggen.


Ideologisch gekleurd

Die splitsingsdiscussie belooft heel pittig te worden, want ze is zwaar ideologisch gekleurd. De linkse partijen in de regering willen daarin heel ver gaan, terwijl de liberalen meer op de rem staan. Onze Nationale Bank, de toezichthouder van de banksector, gaat ook niet zover. De NBB ziet meer heil in het opleggen van extra kapitaalvereisten voor de beleggingsactiviteiten die de bank voor eigen rekening doet.

De bankenfederatie Febelfin steigert bij conclusies van de groenen. Ze verzet zich tegen een splitsing. ‘We hebben de risico’s in onze banken al met 40 procent afgebouwd en het eigen vermogen met 20 procent versterkt’, benadrukt voorzitter Michel Vermaerke.

De al dan niet splitsing is een luik in de gigantische bankenwet waaraan minister van Financiën Koen Geens (CD&V) werkt. Hij laat vandaag in een werkgroep de andere partijen van een eerste stukje proeven, maar de gevoelige thema’s als de splitsing of de lonen van de bankiers zouden nog niet aan bod komen. Ook op Europees niveau wordt nagedacht over een bankensplitsing.


DS, 04-10-2013 (Christof Vanschoubroek)