PDA

Bekijk de volledige versie : Gazprom probeert VS klem te zetten


Barst
20th May 2006, 16:13
Gazprom probeert VS klem te zetten


De Amerikaanse vice-president Cheney waarschuwt Rusland zijn olie niet te misbruiken voor ‘intimidatie en chantage’. Nu hebben de Russen een tegendreiging bedacht.


Moskou, 20 mei. Het schiet niet erg op met het reusachtige gasveld Sjtokman. De licentiehouder, het Russische staatsgasconcern Gazprom, zou in april na tien jaar één of meer buitenlandse partners kiezen. Deze week volgde opnieuw uitstel. „Deze zomer”, belooft de Russische minister van Energie Christjenko. ‘Technische analyse’ kost meer tijd dan verwacht.

Er lijkt iets anders aan de hand. In de aanloop naar de G8-top in St Petersburg over energieveiligheid maakt het Kremlin Washington duidelijk zich zijn ‘energiewapen’ niet uit handen te laten slaan.

Onlangs waarschuwde de Amerikaanse vice-president Dick Cheney in de Litouwse hoofdstad Vilnius Rusland op ongewoon grimmige toon zijn rijkdom aan olie en gas niet te misbruiken voor ‘intimidatie en chantage’. Deze week kreeg Cheney repliek.

Een Kremlinwoordvoerder citeerde de Russische onderhandelaar Igor Sjoevalov, die een Amerikaanse rol in de exploratie van gasveld Sjtokman laat afhangen van Amerikaanse soepelheid in de vastgelopen besprekingen over toetreding tot de wereldhandelsorganisatie WTO.

Sjoevalov zei dit achter gesloten deuren, het Kremlin wil nu dat de wereld het ook hoort. Zeker nadat Amerikaanse senatoren op bezoek in Moskou stelden dat de Russische WTO-toetreding afhangt van goed gedrag en volgzaamheid inzake Iran.

Het Kremlin heeft Amerika momenteel iets zeer aantrekkelijks te bieden: 49 procent deelname in de exploratie van Sjtokman, een gasveld diep in de Barentszee dat in 1988 werd ontdekt. Met 3,2 biljoen kuub gas en 310 miljoen ton gascondensaat is het een van de grootste velden ter wereld.

Licentiehouder Gazprom zoekt al ruim een decennium naar buitenlandse partners: zelf heeft het noch de financiële armslag, noch de offshore technologie. Het project voorziet in vier boorplatforms en 156 boorgaten, een gaspijp van ruim vijfhonderd kilometer over de ongelijke bodem van de Barentszee naar een fabriek voor LNG, door koeling vloeibaar gemaakt aardgas. De kosten van dit complexe project worden op bijna 16 miljard euro geraamd.

In september kwam Gazprom met een shortlist van potentiële partners. Daarop staan, naast Hydro en Statoil uit Noorwegen en het Franse Total, twee Amerikaanse kandidaten: ConocoPhillips en Chevron. Amerikaanse deelname leek een uitgemaakte zaak. Gazprom wil expanderen op de Noord-Amerikaanse importmarkt voor LNG, die de komende twintig jaar verdubbelt tot 200 miljard kuub. Een LNG-tanker uit Moermansk bereikt in negen dagen de Oostkust; vanuit de Golf doet hij daar ruim een maand over.

Maar nu impliceert het Kremlin dat de Amerikaanse kansen op Sjtokman slinken naarmate de gesprekken over toetreding tot de WTO stagneren. „Als de VS steeds nieuwe eisen stellen aan de Russische toetreding – eisen die ze aan andere landen niet stellen – dan valt niet uit te sluiten dat wij nieuwe eisen stellen aan Amerikaanse bedrijven die wensen deel te nemen aan het Sjtokman-project”, zou WTO-onderhandelaar Sjoevalov hebben gedreigd.

Gazprom en het Kremlin hebben die woorden inmiddels licht afgezwakt: er zou geen directe band zijn tussen Sjtokman en de WTO. „Maar in het algemeen: wanneer u ons discrimineert in de WTO, kunt u niet verwachten dat we uw bedrijven met open armen ontvangen”, aldus het Kremlin. Wie oren heeft, hore.

De Russische openhartigheid is mogelijk een poging de Amerikaanse energielobby voor toetreding te mobiliseren. Ook zette Rusland druk met de dreiging van Aeroflot een vliegtuigorder van drie miljard dollar uit te stellen, waarin zowel Airbus als Boeing zeer zijn geïnteresseerd.

De vraag is wel wat het Russische powerplay oplevert, want elke Amerikaanse concessie lijkt nu op wijken voor economische chantage. En dat zou nogal een vernedering zijn na Cheney’s harde woorden in Vilnius.


NRC, 20 mei 2006