Barst
15th May 2006, 00:50
Europa laat armste landen in de steek
Ontwikkelingssamenwerking wordt een ondergeschoven kindje in de EU, als de Europese Commissie haar zin krijgt. En het Europees Parlement wordt buiten spel gezet.
Een aanslag op de Europese ontwikkelingssamenwerking dreigt. Onder het mom van vereenvoudiging van regelgeving wil de Europese Commissie de beschikking krijgen over één pot met geld voor allerlei verschillende projecten in het buitenlandse beleid, de economische samenwerking met geïndustrialiseerde landen en ontwikkelingssamenwerking. De Commissie wil bovendien zonder gehinderd te worden door een kritisch parlement zelf kunnen bepalen hoe het geld in het kader van ontwikkelingssamenwerking kan worden besteed. De afgelopen jaren is gebleken dat de Europese Commissie vaak andere doelen stelt dan het Europees Parlement goed vindt.
Deze greep naar de macht door de Europese Commissie lijkt sterk op de degradatie in 2002 van de portefeuille ontwikkelingssamenwerking in Nederland. Toen werd mevrouw Van Ardenne niet als minister maar als staatssecretaris op die post benoemd. Het huis was te klein in Nederland. Waarna vervolgens tijdens de herkansing in 2003 de positie van een afzonderlijke minister voor ontwikkelingssamenwerking terecht in ere werd hersteld.
Een zelfde soort discussie is volgende week aan de orde in het Europees Parlement. De voorstellen van de Europese Commissie worden gekraakt in het rapport, dat unaniem is goedgekeurd door de parlementaire commissie ontwikkelingssamenwerking. De verwachting is dat er ook in het parlement als geheel een meerderheid voor zal zijn.
Het standpunt van de ontwikkelingscommissie is niet voor niets scherp geformuleerd. Ontwikkelingssamenwerking is een politieke activiteit die het altijd al snel moet afleggen tegen andere belangen dichter bij huis. Daarom moeten de doelstellingen en het daarvoor benodigde geld duidelijk apart worden gehouden. Nu is het in dat opzicht goed geregeld. Maar als de Europese Commissie haar zin zou krijgen, gaat dat over de kop. De gevolgen voor de armste landen en volken in de wereld laten zich raden.
Maar de Europese Commissie ziet het probleem niet. In het afgelopen halfjaar zijn op het hoogste niveau door de Europese Commissie en de regeringsleiders allerlei mooie verklaringen vastgesteld over ’de Europese consensus inzake ontwikkelingssamenwerking’. De Europese Unie slaat zichzelf graag op de borst omdat meer dan de helft van al het geld dat in de wereld voor dit doel wordt opgebracht afkomstig is uit de kas van de Europese Unie en van de Europese lidstaten gezamenlijk. Ook heeft de Europese Unie beloofd nu eindelijk in de komende jaren serieus te werken aan het afgesproken doel van 0,7% van het bruto binnenlands product voor dit doel.
Net nu het wat beter leek te gaan ten gunste van de armste landen, probeert de Europese Commissie dus de spelregels te veranderen. Als dat doorgaat, is er geen enkele garantie meer dat allerlei belangrijke doelen als het verlenen van basisgezondheidszorg en het geven van onderwijs aan zoveel mogelijk kinderen in de armste landen voldoende in beeld blijven bij de Commissie. Maar het gaat wel om wereldwijd gemaakte afspraken in het kader van de bekende Millennium Development Goals. We willen proberen in 2015 de armoede in de wereld te halveren onder meer door zoveel mogelijk kinderen toegang te geven tot een redelijke vorm van basisonderwijs.
Begin deze week was ik op bezoek bij mijn collega’s van Het Pan Afrikaans Parlement, bijeen in Johannesburg. Daar hoorde ik veel klachten over de manier waarop de Europese Commissie nu al vaak gemaakte afspraken niet nakomt. Dat wekt ook al geen vertrouwen ten aanzien van het voorstel dat nu op tafel ligt.
Maria Martens is lid van het Europees Parlement voor het CDA, coördinator van de christen-democratische EVP-ED-fractie voor ontwikkelingssamenwerking en rapporteur voor het beleid ten aanzien van Afrika.
Trouw, 15-05-2006
Ontwikkelingssamenwerking wordt een ondergeschoven kindje in de EU, als de Europese Commissie haar zin krijgt. En het Europees Parlement wordt buiten spel gezet.
Een aanslag op de Europese ontwikkelingssamenwerking dreigt. Onder het mom van vereenvoudiging van regelgeving wil de Europese Commissie de beschikking krijgen over één pot met geld voor allerlei verschillende projecten in het buitenlandse beleid, de economische samenwerking met geïndustrialiseerde landen en ontwikkelingssamenwerking. De Commissie wil bovendien zonder gehinderd te worden door een kritisch parlement zelf kunnen bepalen hoe het geld in het kader van ontwikkelingssamenwerking kan worden besteed. De afgelopen jaren is gebleken dat de Europese Commissie vaak andere doelen stelt dan het Europees Parlement goed vindt.
Deze greep naar de macht door de Europese Commissie lijkt sterk op de degradatie in 2002 van de portefeuille ontwikkelingssamenwerking in Nederland. Toen werd mevrouw Van Ardenne niet als minister maar als staatssecretaris op die post benoemd. Het huis was te klein in Nederland. Waarna vervolgens tijdens de herkansing in 2003 de positie van een afzonderlijke minister voor ontwikkelingssamenwerking terecht in ere werd hersteld.
Een zelfde soort discussie is volgende week aan de orde in het Europees Parlement. De voorstellen van de Europese Commissie worden gekraakt in het rapport, dat unaniem is goedgekeurd door de parlementaire commissie ontwikkelingssamenwerking. De verwachting is dat er ook in het parlement als geheel een meerderheid voor zal zijn.
Het standpunt van de ontwikkelingscommissie is niet voor niets scherp geformuleerd. Ontwikkelingssamenwerking is een politieke activiteit die het altijd al snel moet afleggen tegen andere belangen dichter bij huis. Daarom moeten de doelstellingen en het daarvoor benodigde geld duidelijk apart worden gehouden. Nu is het in dat opzicht goed geregeld. Maar als de Europese Commissie haar zin zou krijgen, gaat dat over de kop. De gevolgen voor de armste landen en volken in de wereld laten zich raden.
Maar de Europese Commissie ziet het probleem niet. In het afgelopen halfjaar zijn op het hoogste niveau door de Europese Commissie en de regeringsleiders allerlei mooie verklaringen vastgesteld over ’de Europese consensus inzake ontwikkelingssamenwerking’. De Europese Unie slaat zichzelf graag op de borst omdat meer dan de helft van al het geld dat in de wereld voor dit doel wordt opgebracht afkomstig is uit de kas van de Europese Unie en van de Europese lidstaten gezamenlijk. Ook heeft de Europese Unie beloofd nu eindelijk in de komende jaren serieus te werken aan het afgesproken doel van 0,7% van het bruto binnenlands product voor dit doel.
Net nu het wat beter leek te gaan ten gunste van de armste landen, probeert de Europese Commissie dus de spelregels te veranderen. Als dat doorgaat, is er geen enkele garantie meer dat allerlei belangrijke doelen als het verlenen van basisgezondheidszorg en het geven van onderwijs aan zoveel mogelijk kinderen in de armste landen voldoende in beeld blijven bij de Commissie. Maar het gaat wel om wereldwijd gemaakte afspraken in het kader van de bekende Millennium Development Goals. We willen proberen in 2015 de armoede in de wereld te halveren onder meer door zoveel mogelijk kinderen toegang te geven tot een redelijke vorm van basisonderwijs.
Begin deze week was ik op bezoek bij mijn collega’s van Het Pan Afrikaans Parlement, bijeen in Johannesburg. Daar hoorde ik veel klachten over de manier waarop de Europese Commissie nu al vaak gemaakte afspraken niet nakomt. Dat wekt ook al geen vertrouwen ten aanzien van het voorstel dat nu op tafel ligt.
Maria Martens is lid van het Europees Parlement voor het CDA, coördinator van de christen-democratische EVP-ED-fractie voor ontwikkelingssamenwerking en rapporteur voor het beleid ten aanzien van Afrika.
Trouw, 15-05-2006