PDA

Bekijk de volledige versie : Turken gedragen zich als 'tapijtenverkopers'...


Barst
18th December 2004, 02:29
Akkoord kost Turkije meteen veel vrienden - ,,ANKARA MOET NOG VEEL LEREN''


BRUSSEL - Het ,,akkoord'' dat de vijfentwintig EU-landen vrijdag met Ankara bereikten over de start van toetredingsonderhandelingen vanaf oktober 2005 was moeilijk. Zo moeilijk dat de Turkse regering de voorbije dagen al ,,veel vrienden en veel krediet'' heeft verloren in Brussel.


GOEDE nacht, zei een opvallend norse Tayyip Erdogan donderdagnacht. Het was iets over halfdrie.

De Turkse premier bekeek nauwelijks de vele wachtende persmensen en vertrok zonder uitleg naar zijn hotel. Even later volgde de Nederlandse premier Jan Peter Balkenende hem. Ook hij zei alleen dat er vrijdagochtend verder onderhandeld zou worden.

De twee hadden net twee uur bij elkaar gezeten. De vraag was of een lid van de Turkse regering - Erdogan moest het niet eens zelf doen - het protocol zou willen ,,paraferen'' waardoor Ankara aanvaardt dat de douane-unie met de EU wordt uitgebreid van de EU-vijftien naar de EU-vijfentwintig. Daaruit moest dan maar afgeleid worden dat Turkije de facto Cyprus erkent. Dat was de enige voorwaarde die Nicosia nog stelde om akkoord te gaan met toetredingsonderhandelingen voor Turkije.

Maar de Turkse premier wilde niet. In Brussel al een handtekening zetten was te veel gevraagd.

Vrijdag hebben de onderhandelingen tussen Turkije en de vijfentwintig de hele dag aangesleept rond dat ene punt.

De Turkse delegatie heeft zich daarbij tot op het randje af zo ,,arrogant en verwaand gedragen dat ze veel krediet verspeelde'' was er nadien uit diverse hoeken te horen.

Vrijdagochtend vroeg schrapte de Nederlandse premier als toegift de eis dat het Ankara-akkoord in Brussel getekend zou worden. In de plaats daarvan stelde hij een verklaring voor waarin Turkije belooft om het tegen 3 oktober, het begin van de onderhandelingen, te doen.

Maar ook dat wees de Turkse delegatie af. Ook een mondelinge of schriftelijke belofte in Brussel was voor Erdogan onaanvaardbaar. En hij vertrok opnieuw naar zijn hotel waar hij tot kort na de middag bleef. Van de compromistaal van donderdag bleef niets meer over.

Tayyip Erdogan wilde niet naar Ankara terugkeren met een ,,erkenning'' van Cyprus omdat Nicosia en niet hij het Annan-akkoord over het eiland afschoot.

De Cypriotische president Tassos Papadopoulos wilde niet naar Nicosia terugkeren met een akkoord om te onderhandelen over de toetreding van een land dat Cyprus niet wil erkennen en bovendien het noordelijke deel van het eiland bezet.

Het akkoord dat uiteindelijk vrijdagnamiddag laat uit de bus kwam geeft beide partijen bewust zoveel interpretatieruimte dat iedereen het kan uitleggen zoals hij wil. Het kwam er na een paar uur onderhandelen tussen de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Abdullah Gül, met zijn Duitse collega Joschka Fischer, de Brit Jack Straw en minister Karel De Gucht.

De Turken gaven daarin uiteindelijk toe om in het akkoord de ,,beslissing'' te laten inschrijven dat ze het akkoord van Ankara ,,zullen'' ondertekenen. De tekst citeert daartoe ook een verklaring van Erdogan die preciseert dat het zal gebeuren vooraleer de onderhandelingen op 3 oktober beginnen en nadat er enkele aanpassingen aangebracht zijn. Geen mens die kan uitleggen wat met dat laatste bedoeld wordt, tenzij dat het akkoord aangepast moet worden omdat dit niet gebeurde bij de vorige uitbreidingsrondes van de Unie.

Maar de kers op de taart blijkt te zijn dat die toezegging van Erdogan helemaal geen erkenning is van Cyprus door Turkije. Dat moet afgeleid worden uit verklaringen van de Turkse premier Erdogan zelf, na de top.

Er werd al champagne gedronken over het ,,akkoord'' toen de Cypriotische president dat in de gaten kreeg. Er volgde bijna een scheldpartij onder de Turkse en Cypriotische regeringsleiders.

We hebben nu de twee partijen tijd kunnen geven tot 3 oktober om naar elkaar toe te groeien, zei premier Guy Verhofstadt.

De Luxemburgse minister van Buitenlandse Zaken, Jean Asselborn, was duidelijker. De Turken hadden zich volgens hem op een ,,onaanvaardbare'' manier gedragen, als ,,tapijtenverkopers'' die ,,nog veel moeten leren''.




18/12/2004 Bernard Bulcke

©Copyright De Standaard