Barst
11th December 2004, 03:41
Japan zegt het pacifisme vaarwel
Nieuw defensiebeleid * Bouw raketschild * China is 'bedreiging'
AMSTERDAM - Japan wordt steeds minder pacifistisch. De regering wil actief deel gaan nemen aan vredesoperaties, noemt haar buren China en Noord-Korea expliciet als bedreigingen, en wil een raketschild bouwen met de VS.
De nieuwe Defensierichtlijn, de eerste sinds negen jaar, weerspiegelt de nauwe marges waar premier Koizumi tussen moet laveren. Japan heeft een pacifistische grondwet die militair ingrijpen in het buitenland verbiedt en de meeste Japanners staan daarachter. Anderzijds heeft het reële veiligheidsproblemen en draagt het weinig bij aan internationale veiligheid, terwijl het daar als handelsland wel sterk van profiteert.
De richtlijn stelt expliciet dat Japan ,,zich volledig wijdt aan zelfverdediging, en nooit een ander land zal bedreigen of een militaire macht zal worden''. Maar de tekst is duidelijk assertiever dan die van 1995. Zo schaft Japan het principe af dat het zich beperkt tot 'minimale defensiecapaciteit'.
Het duidelijkste gevolg daarvan is het voornemen om met de VS een raketverdediging te ontwikkelen. Japan wil dat invoeren om raketten uit Noord-Korea te kunnen afweren. Dat land schoot in 1998 een raket over Japan heen en beschikt over massavernietigingswapens. Om het raketschild te ontwikkelen, schrapt Japan deels zijn exportverbod op wapens. Ook verkoop van oud materiaal aan Zuidoost-Aziatische landen wordt daardoor mogelijk.
Ook nieuw is dat Noord-Korea nu expliciet als bedreiging wordt genoemd, net als China. Peking moderniseert zijn strijdkrachten en vergroot het zeegebied waar het militair actief is, signaleert de richtlijn, en Japan moet dat 'in de gaten houden'. Die passage zal weinig helpen om de nog altijd door de Tweede Wereldoorlog beladen betrekkingen tussen Peking en Tokio te versoepelen.
Die werden al belast door Koizumi's geregelde bezoeken aan een tempel waar veroordeelde oorlogsmisdadigers begraven liggen. Koizumi toonde zo zijn overtuiging, en die van veel andere Japanners, dat het land van zijn schuldgevoel over de Tweede Wereldoorlog af moet en als normaal land een militaire rol moet kunnen hebben op het wereldtoneel.
Japan heeft tot nu toe zijn verantwoordelijkheid genomen door bij internationale crises flink de beurs te trekken. De nieuwe richtlijn stelt dat Japan zich actiever moet opstellen bij vredesoperaties, iets waar Tokio zich pas vorig decennium aan waagde en wat omstreden blijft. 'Nieuwe bedreigingen' en 'internationaal terrorisme' maken nu nodig dat Japan mee gaat patrouilleren in de wateren van Zuidoost-Azië, om zee roverij terug te dringen en het terroristen moeilijker te maken op eilandjes bases in te richten.
Trouw, 11-12-2004
Nieuw defensiebeleid * Bouw raketschild * China is 'bedreiging'
AMSTERDAM - Japan wordt steeds minder pacifistisch. De regering wil actief deel gaan nemen aan vredesoperaties, noemt haar buren China en Noord-Korea expliciet als bedreigingen, en wil een raketschild bouwen met de VS.
De nieuwe Defensierichtlijn, de eerste sinds negen jaar, weerspiegelt de nauwe marges waar premier Koizumi tussen moet laveren. Japan heeft een pacifistische grondwet die militair ingrijpen in het buitenland verbiedt en de meeste Japanners staan daarachter. Anderzijds heeft het reële veiligheidsproblemen en draagt het weinig bij aan internationale veiligheid, terwijl het daar als handelsland wel sterk van profiteert.
De richtlijn stelt expliciet dat Japan ,,zich volledig wijdt aan zelfverdediging, en nooit een ander land zal bedreigen of een militaire macht zal worden''. Maar de tekst is duidelijk assertiever dan die van 1995. Zo schaft Japan het principe af dat het zich beperkt tot 'minimale defensiecapaciteit'.
Het duidelijkste gevolg daarvan is het voornemen om met de VS een raketverdediging te ontwikkelen. Japan wil dat invoeren om raketten uit Noord-Korea te kunnen afweren. Dat land schoot in 1998 een raket over Japan heen en beschikt over massavernietigingswapens. Om het raketschild te ontwikkelen, schrapt Japan deels zijn exportverbod op wapens. Ook verkoop van oud materiaal aan Zuidoost-Aziatische landen wordt daardoor mogelijk.
Ook nieuw is dat Noord-Korea nu expliciet als bedreiging wordt genoemd, net als China. Peking moderniseert zijn strijdkrachten en vergroot het zeegebied waar het militair actief is, signaleert de richtlijn, en Japan moet dat 'in de gaten houden'. Die passage zal weinig helpen om de nog altijd door de Tweede Wereldoorlog beladen betrekkingen tussen Peking en Tokio te versoepelen.
Die werden al belast door Koizumi's geregelde bezoeken aan een tempel waar veroordeelde oorlogsmisdadigers begraven liggen. Koizumi toonde zo zijn overtuiging, en die van veel andere Japanners, dat het land van zijn schuldgevoel over de Tweede Wereldoorlog af moet en als normaal land een militaire rol moet kunnen hebben op het wereldtoneel.
Japan heeft tot nu toe zijn verantwoordelijkheid genomen door bij internationale crises flink de beurs te trekken. De nieuwe richtlijn stelt dat Japan zich actiever moet opstellen bij vredesoperaties, iets waar Tokio zich pas vorig decennium aan waagde en wat omstreden blijft. 'Nieuwe bedreigingen' en 'internationaal terrorisme' maken nu nodig dat Japan mee gaat patrouilleren in de wateren van Zuidoost-Azië, om zee roverij terug te dringen en het terroristen moeilijker te maken op eilandjes bases in te richten.
Trouw, 11-12-2004