bijlinda
16th April 2025, 03:46
Leven we in een afzegcultuur? “Mensen cancelen even snel als ze reserveren”
Vroeger was een afspraak een afspraak, maar nu niet meer. Restaurants zien steeds vaker klanten die wel reserveren, maar niet komen opdagen. Ook sportverenigingen rapporteren steeds vaker lege, gereserveerde speelvelden.
“Vaak denken we dat het full house zal zijn in ons restaurant. Alle tafels zijn gereserveerd, we hebben extra personeel opgetrommeld en voorraden ingeslagen. Op het moment zelf komen ineens twee groepen niet af. Soms cancelen ze online de avond zelf, en zien we de reservaties zakken terwijl we al allemaal op post zijn, soms laten ze helemaal niets weten. Maar zo draaien we echt verlies, want die tafel blijft meestal leeg terwijl daar wellicht andere mensen hadden willen zitten.” Aan het woord is Julie Van Gysel, zaakvoerder van het Gentse restaurant Ferri. Ze merkt dat klanten steeds vaker op het laatste moment hun reservatie afbellen, of zelfs helemaal niets laten weten en hun kat sturen.
Gysel is niet alleen. De Gentenaar berichtte al over lege tafels in de horeca door een opvallende stijging van no-shows. Het probleem reikt verder dan Gent alleen. Wie even googelt naar no-shows in de horeca vindt honderden resultaten: van tips voor maatregelen die een zaakvoerder kan opleggen tot programma’s om het probleem in te dijken. Martin Stameschkine van de Brusselse Horeca Federatie kan het niet anders omschrijven dan “een zeer groot, zo niet het grootste probleem waar de Brusselse horeca momenteel op botst”.
De federatie ondersteunt Brusselse restaurants die bij een reservatie creditcardgegevens opvragen en een toeslag aanrekenen voor wie niet komt opdagen. “Meer dan de helft van de duurdere restaurants in Brussel doet dat al”, schat Stameschkine. Volgens hem is het probleem stukken groter geworden sinds de coronapandemie. “Toen is het financieel moeilijker geworden, met overal prijsstijgingen. Misschien boeken mensen een tafel, maar twijfelen ze achteraf of ze er wel het geld voor hebben. Een andere verklaring is het digitaal reserveren: als je met een klik een tafel kan boeken, vergeet je misschien dat er een mens achter die reservatie zit te wachten op jou.”
Plat opportunisme?
Niet alleen restaurants hebben last van die ‘afzegcultuur’, last minute cancelen lijkt ook daarbuiten een opmars te maken. De wereld van Sofie, een radioprogramma van de VRT, wijdde in november vorig jaar een bespreking aan ‘flaking’, een ander woord voor ‘afzeggen op het laatste nippertje’. “Mentale rust of plat opportunisme?”, kopte het bijbehorende VRT-artikel toen. Zelfs huwelijken en verjaardagsfeesten worden op het laatste moment afgezegd, onder het bedenkelijke mom van zelfzorg. “Je afspraken met een vriend op het laatste moment afzeggen is geen self care, het is onbeleefd”, schreef iemand daarover op discussieplatform Reddit. De vraag rijst of we wel moeten accepteren dat mensen zo flaky zijn tegenwoordig.
Dat de Vlaming flaky is, staat voor sommige sportverenigingen buiten kijf. De squashclub aan de Blaarmeersen in Gent schat het aantal no-shows op 50 procent. Bij De Blauwe Regen, een tennis-, squash- en padelclub in Mortsel, zien ze evenzeer lege velden die nochtans gereserveerd waren. “Afzeggers zijn van alle tijden, maar het neemt toch enorm toe”, zegt oprichter José Craenhals. “Hier moet je op voorhand betalen, dus voor de business is het geen groot probleem.”
De business mag dan probleemloos voortvaren, het sentiment lijdt wel onder de flakers. “Vorig weekend was het goed weer. Mensen wilden dan ineens van hun reservatie af om pakweg naar de zee te gaan. Het doet me denken aan een soort zapcultuur. Vroeger waren er vier zenders. Een Vlaamstalige, twee Hollandse en nog een. Dat was het. Mensen kwamen met een frigobox en bleven de hele dag in de tennisclub zitten. Nu gaan ze van 10 tot 12 uur tennissen, daarna vliegen ze naar het volgende, en als een betere optie in het vizier komt, bellen ze de boel af.”
“Marc Coucke heeft ooit gezegd dat hij heel Vlaanderen vol padelvelden wou leggen”, zegt Craenhals nog. “Het is hem gelukt, maar nu liggen veel van die velden er een beetje verlaten bij. Sommige clubs zeggen dan: ‘We zullen die persoon die afbelt maar terugbetalen, anders wil die misschien niet meer terugkomen’.”
Onder het juk van ‘fomo’
Cultuursocioloog Walter Weyns (UAntwerpen) heeft het over ‘de optionele cultuur.’ “De beslissingen die we nemen beschouwen we steeds meer als opzegbaar: het zijn geen afspraken, maar opties. Tijdens de pandemie is die denkwijze in een stroomversnelling gekomen. Je koopt iets, het past niet, je stuurt het terug. Je boekt iets, je cancelt de boeking. Alles wat we in onze agenda schrijven, schrijven we hooguit in potlood en gommen we weer uit als er iets anders zich aandient.”
Weyns: “We leven niet meer onder het juk van de traditie, maar onder het juk van de fomo. Hoe kunnen we onze vrijheid zo efficiënt en bevredigend mogelijk invullen? Is een andere keuze geen betere keuze? Kan ik wel genoeg doen tijdens mijn beperkte tijd op aarde? De keerzijde van onze vrijheid, is dat we onze plannen voortdurend aanpassen, en dan is een ander de sigaar.”
îBlog DS, 15-04-2025 (Yumi Demeyere)
Vroeger was een afspraak een afspraak, maar nu niet meer. Restaurants zien steeds vaker klanten die wel reserveren, maar niet komen opdagen. Ook sportverenigingen rapporteren steeds vaker lege, gereserveerde speelvelden.
“Vaak denken we dat het full house zal zijn in ons restaurant. Alle tafels zijn gereserveerd, we hebben extra personeel opgetrommeld en voorraden ingeslagen. Op het moment zelf komen ineens twee groepen niet af. Soms cancelen ze online de avond zelf, en zien we de reservaties zakken terwijl we al allemaal op post zijn, soms laten ze helemaal niets weten. Maar zo draaien we echt verlies, want die tafel blijft meestal leeg terwijl daar wellicht andere mensen hadden willen zitten.” Aan het woord is Julie Van Gysel, zaakvoerder van het Gentse restaurant Ferri. Ze merkt dat klanten steeds vaker op het laatste moment hun reservatie afbellen, of zelfs helemaal niets laten weten en hun kat sturen.
Gysel is niet alleen. De Gentenaar berichtte al over lege tafels in de horeca door een opvallende stijging van no-shows. Het probleem reikt verder dan Gent alleen. Wie even googelt naar no-shows in de horeca vindt honderden resultaten: van tips voor maatregelen die een zaakvoerder kan opleggen tot programma’s om het probleem in te dijken. Martin Stameschkine van de Brusselse Horeca Federatie kan het niet anders omschrijven dan “een zeer groot, zo niet het grootste probleem waar de Brusselse horeca momenteel op botst”.
De federatie ondersteunt Brusselse restaurants die bij een reservatie creditcardgegevens opvragen en een toeslag aanrekenen voor wie niet komt opdagen. “Meer dan de helft van de duurdere restaurants in Brussel doet dat al”, schat Stameschkine. Volgens hem is het probleem stukken groter geworden sinds de coronapandemie. “Toen is het financieel moeilijker geworden, met overal prijsstijgingen. Misschien boeken mensen een tafel, maar twijfelen ze achteraf of ze er wel het geld voor hebben. Een andere verklaring is het digitaal reserveren: als je met een klik een tafel kan boeken, vergeet je misschien dat er een mens achter die reservatie zit te wachten op jou.”
Plat opportunisme?
Niet alleen restaurants hebben last van die ‘afzegcultuur’, last minute cancelen lijkt ook daarbuiten een opmars te maken. De wereld van Sofie, een radioprogramma van de VRT, wijdde in november vorig jaar een bespreking aan ‘flaking’, een ander woord voor ‘afzeggen op het laatste nippertje’. “Mentale rust of plat opportunisme?”, kopte het bijbehorende VRT-artikel toen. Zelfs huwelijken en verjaardagsfeesten worden op het laatste moment afgezegd, onder het bedenkelijke mom van zelfzorg. “Je afspraken met een vriend op het laatste moment afzeggen is geen self care, het is onbeleefd”, schreef iemand daarover op discussieplatform Reddit. De vraag rijst of we wel moeten accepteren dat mensen zo flaky zijn tegenwoordig.
Dat de Vlaming flaky is, staat voor sommige sportverenigingen buiten kijf. De squashclub aan de Blaarmeersen in Gent schat het aantal no-shows op 50 procent. Bij De Blauwe Regen, een tennis-, squash- en padelclub in Mortsel, zien ze evenzeer lege velden die nochtans gereserveerd waren. “Afzeggers zijn van alle tijden, maar het neemt toch enorm toe”, zegt oprichter José Craenhals. “Hier moet je op voorhand betalen, dus voor de business is het geen groot probleem.”
De business mag dan probleemloos voortvaren, het sentiment lijdt wel onder de flakers. “Vorig weekend was het goed weer. Mensen wilden dan ineens van hun reservatie af om pakweg naar de zee te gaan. Het doet me denken aan een soort zapcultuur. Vroeger waren er vier zenders. Een Vlaamstalige, twee Hollandse en nog een. Dat was het. Mensen kwamen met een frigobox en bleven de hele dag in de tennisclub zitten. Nu gaan ze van 10 tot 12 uur tennissen, daarna vliegen ze naar het volgende, en als een betere optie in het vizier komt, bellen ze de boel af.”
“Marc Coucke heeft ooit gezegd dat hij heel Vlaanderen vol padelvelden wou leggen”, zegt Craenhals nog. “Het is hem gelukt, maar nu liggen veel van die velden er een beetje verlaten bij. Sommige clubs zeggen dan: ‘We zullen die persoon die afbelt maar terugbetalen, anders wil die misschien niet meer terugkomen’.”
Onder het juk van ‘fomo’
Cultuursocioloog Walter Weyns (UAntwerpen) heeft het over ‘de optionele cultuur.’ “De beslissingen die we nemen beschouwen we steeds meer als opzegbaar: het zijn geen afspraken, maar opties. Tijdens de pandemie is die denkwijze in een stroomversnelling gekomen. Je koopt iets, het past niet, je stuurt het terug. Je boekt iets, je cancelt de boeking. Alles wat we in onze agenda schrijven, schrijven we hooguit in potlood en gommen we weer uit als er iets anders zich aandient.”
Weyns: “We leven niet meer onder het juk van de traditie, maar onder het juk van de fomo. Hoe kunnen we onze vrijheid zo efficiënt en bevredigend mogelijk invullen? Is een andere keuze geen betere keuze? Kan ik wel genoeg doen tijdens mijn beperkte tijd op aarde? De keerzijde van onze vrijheid, is dat we onze plannen voortdurend aanpassen, en dan is een ander de sigaar.”
îBlog DS, 15-04-2025 (Yumi Demeyere)