bijlinda
18th March 2025, 18:12
Trump haalt dagelijks nieuwe sloopkogels door het klimaatbeleid. Deze vijf maatregelen hebben grote impact
De ontmanteling van klimaatbeleid in Amerika gaat in zo’n rap tempo, dat het nauwelijks bij te houden is. Deze vijf recente acties van de Trump-regering baren experts zorgen.
Amerikaanse ambassades die stoppen met het delen van data over luchtvervuiling. De FBI die klimaatorganisaties van fraude verdenkt omdat ze geld kregen van de Biden-regering. Laadpalen voor elektrische auto’s bij Amerikaanse overheidsgebouwen die worden uitgezet omdat ze woke zouden zijn.
Er lijkt geen dag voorbij te gaan zonder dat de regering Trump een nieuwe sloopkogel door klimaatbeleid haalt. Hoewel deskundigen wel hadden verwacht dat de Amerikaanse president deze termijn verder wilde gaan in zijn strijd tegen ‘klimaatwaanzin’ dan in zijn vorige, hadden ook zij niet verwacht dat het er zó hard aan toe zou gaan.
“Je ziet dat in hoog tempo allerlei klimaatbeleid wordt afgebroken, zonder dat het nog rationeel te verklaren is”, zegt hoogleraar internationaal klimaatbeleid Detlef van Vuuren (Universiteit Utrecht). Waarom wil Trump die groene agenda zo graag afbreken? “Een combinatie van het beschermen van belangen van fossiele bedrijven”, denkt Van Vuuren, “en waarschijnlijk een enorme rancune naar alles wat zijn regering als woke of Democratisch ziet.”
De hoogleraar, tevens co-auteur bij het wereldwijde klimaatpanel IPCC, probeert doorgaans optimistisch te kijken naar hoe landen klimaatverandering tegengaan. De afgelopen twee maanden was dat moeilijk. “Landen doen al jaren niet genoeg voor het klimaat, maar ze bewogen wel langzaam de goede kant op. Nu is die olietanker, in ieder geval tijdelijk, aan een terugdraai begonnen.” De VS is immers het land met de grootste historische CO2-uitstoot en heeft enorme financiële en technische mogelijkheden om klimaatverandering tegen te gaan.
Welke stappen zet de nieuwe regering Trump de laatste weken concreet op klimaat, welke hebben veel impact? Vijf ervan op een rij.
1. Deregulering
‘We steken een dolk door het hart van de religie van klimaatverandering en luiden de Gouden Eeuw van de Verenigde Staten in’, schreef de nieuwe baas van Amerika’s milieudienst EPA vorige week in een opiniestuk in de Wall Street Journal. Lee Zeldin kondigde aan dat hij 31 belangrijke milieuregels zal terugdraaien. Zo wil hij de wettelijk vastgelegde wetenschappelijke bevinding aanpassen dat broeikasgassen de bevolking en welvaart bedreigen. Ook moet het kolenprogramma weer opgeschroefd worden en mogen olie- en gasbedrijven niet langer ‘afgeknepen’ worden.
De EPA maakte tevens bekend dat het 20 miljard euro aan subsidies naar klimaat en schone energie wil laten verdampen, omdat er sprake zou zijn van fraude rond de milieugroepen die dit geld zouden ontvangen. De FBI is een onderzoek gestart.
“Merkwaardig”, vindt Van Vuuren. Het aanjagen van kolencentrales is niet alleen zeer schadelijk voor het klimaat, “maar door luchtvervuiling ook voor de gezondheid van talloze Amerikanen.”
2. Reisverboden
De regering Trump verbood Amerikaanse wetenschappers naar een belangrijk overleg van het wereldwijde klimaatpanel IPCC af te reizen. Kate Calvin, een van de voorzitters van het IPCC, was niet eens via videoverbinding aanwezig. “De wetenschap wordt de mond gesnoerd”, ziet Van Vuuren.
Daar bleef het niet bij. Deze week werd Calvin ontslagen als hoofdwetenschapper bij de Nasa, eerder nog één van de belangrijkste klimaatkennisinstituten ter wereld. “Dit zou je eerder verwachten in een totalitaire staat, niet in een democratie.” Van Vuuren kent Calvin persoonlijk en “hoopt dat ze een plek kan vinden om haar werk te blijven doen”, bijvoorbeeld aan een Amerikaans universiteit of anders in Europa.
3. Intimidatie
Bij de weerdienst NOAA – de Amerikaanse KNMI – verloren al meer dan duizend werknemers hun baan, terwijl de VS kwetsbaar is voor extreem weer. Daar komen binnenkort nog duizend ontslagen bij, kondigde de Trump-regering al aan.
Medewerkers lijken bang. Bij de eerste maandelijkse NOAA-briefing onder Trump weigerden onderzoekers de link te leggen tussen warmer weer en klimaatverandering. “Wetenschappers durven klimaatverandering niet te noemen”, denkt Van Vuuren, “uit angst voor repercussies zoals ontslag.”
De nieuwe Amerikaanse regering probeert tevens allerlei kennis en data over klimaatverandering uit te wissen, zoals een online kaart die laat zien welke plekken in Amerika de hoogste risico’s hebben voor klimaatschade. “Het lijkt wel een soort boekenverbranding.”
4. Olieboringen
‘Drill, baby, drill’ geldt niet alleen voor de VS zelf, bleek deze maand. Energieminister Chris Wright, zelf voormalig CEO uit de fossiele industrie, drukt Afrikaanse landen op het hart om vooral gebruik te maken van hun voorraden aan fossiele energie. Klimaatverandering bestaat wel, zei hij op een congres met Afrikaanse leiders, maar is “geen top 10-probleem”.
Geopolitiek analist Louise van Schaik van het Clingendael Instituut vindt deze oproep een van de schadelijkste nieuwe acties van de VS rond klimaat. “Dit is gewoon bedoeld ten gunste van Amerikaanse bedrijven zoals Exxon, die kunnen verdienen in Afrika.”
Sommige Afrikaanse ministers waren blij met de boodschap van Wright, maar Van Schaik denkt dat dit niet in het belang van veel Afrikaanse burgers zal uitpakken. “Extractie van grondstoffen door buitenlandse partijen komt mensen in Afrikaanse landen zelden ten goede.” Ook brengt deze oproep de transitie naar schone energie in gevaar, die juist in Afrika al moeilijk van de grond te krijgen is. “Dit is gewoon het verkopen van het Amerikaanse bedrijfsleven ten koste van het langetermijnbelang van Afrika.”
5. Laadpalen
Waar Joe Biden het plan had om de vloot overheidsvoertuigen door elektrische auto’s te vervangen, maakt Trump ook hier een U-bocht. De verantwoordelijke dienst wil zelfs duizenden laadpalen bij overheidsgebouwen ontmantelen. Ambtenaren met elektrische auto’s kunnen die straks misschien niet meer opladen, door de ideologische kruistocht tegen alles wat groen is, ziet Van Vuuren. De hoogleraar heeft hier eigenlijk geen woorden voor. “Dit is gewoon krankzinnig.”
Enige tijd na deze beslissing poseerde Donald Trump overigens met meerdere Tesla’s voor het Witte Huis. Nu het auto’s van patriot Elon Musk waren die massaal geboycot werden, auto’s van “een geweldig Amerikaans bedrijf”, vond de Trump ze wel ‘prachtig’.
Trouw, 18-03-2025 (Maarten van Gestel)
De ontmanteling van klimaatbeleid in Amerika gaat in zo’n rap tempo, dat het nauwelijks bij te houden is. Deze vijf recente acties van de Trump-regering baren experts zorgen.
Amerikaanse ambassades die stoppen met het delen van data over luchtvervuiling. De FBI die klimaatorganisaties van fraude verdenkt omdat ze geld kregen van de Biden-regering. Laadpalen voor elektrische auto’s bij Amerikaanse overheidsgebouwen die worden uitgezet omdat ze woke zouden zijn.
Er lijkt geen dag voorbij te gaan zonder dat de regering Trump een nieuwe sloopkogel door klimaatbeleid haalt. Hoewel deskundigen wel hadden verwacht dat de Amerikaanse president deze termijn verder wilde gaan in zijn strijd tegen ‘klimaatwaanzin’ dan in zijn vorige, hadden ook zij niet verwacht dat het er zó hard aan toe zou gaan.
“Je ziet dat in hoog tempo allerlei klimaatbeleid wordt afgebroken, zonder dat het nog rationeel te verklaren is”, zegt hoogleraar internationaal klimaatbeleid Detlef van Vuuren (Universiteit Utrecht). Waarom wil Trump die groene agenda zo graag afbreken? “Een combinatie van het beschermen van belangen van fossiele bedrijven”, denkt Van Vuuren, “en waarschijnlijk een enorme rancune naar alles wat zijn regering als woke of Democratisch ziet.”
De hoogleraar, tevens co-auteur bij het wereldwijde klimaatpanel IPCC, probeert doorgaans optimistisch te kijken naar hoe landen klimaatverandering tegengaan. De afgelopen twee maanden was dat moeilijk. “Landen doen al jaren niet genoeg voor het klimaat, maar ze bewogen wel langzaam de goede kant op. Nu is die olietanker, in ieder geval tijdelijk, aan een terugdraai begonnen.” De VS is immers het land met de grootste historische CO2-uitstoot en heeft enorme financiële en technische mogelijkheden om klimaatverandering tegen te gaan.
Welke stappen zet de nieuwe regering Trump de laatste weken concreet op klimaat, welke hebben veel impact? Vijf ervan op een rij.
1. Deregulering
‘We steken een dolk door het hart van de religie van klimaatverandering en luiden de Gouden Eeuw van de Verenigde Staten in’, schreef de nieuwe baas van Amerika’s milieudienst EPA vorige week in een opiniestuk in de Wall Street Journal. Lee Zeldin kondigde aan dat hij 31 belangrijke milieuregels zal terugdraaien. Zo wil hij de wettelijk vastgelegde wetenschappelijke bevinding aanpassen dat broeikasgassen de bevolking en welvaart bedreigen. Ook moet het kolenprogramma weer opgeschroefd worden en mogen olie- en gasbedrijven niet langer ‘afgeknepen’ worden.
De EPA maakte tevens bekend dat het 20 miljard euro aan subsidies naar klimaat en schone energie wil laten verdampen, omdat er sprake zou zijn van fraude rond de milieugroepen die dit geld zouden ontvangen. De FBI is een onderzoek gestart.
“Merkwaardig”, vindt Van Vuuren. Het aanjagen van kolencentrales is niet alleen zeer schadelijk voor het klimaat, “maar door luchtvervuiling ook voor de gezondheid van talloze Amerikanen.”
2. Reisverboden
De regering Trump verbood Amerikaanse wetenschappers naar een belangrijk overleg van het wereldwijde klimaatpanel IPCC af te reizen. Kate Calvin, een van de voorzitters van het IPCC, was niet eens via videoverbinding aanwezig. “De wetenschap wordt de mond gesnoerd”, ziet Van Vuuren.
Daar bleef het niet bij. Deze week werd Calvin ontslagen als hoofdwetenschapper bij de Nasa, eerder nog één van de belangrijkste klimaatkennisinstituten ter wereld. “Dit zou je eerder verwachten in een totalitaire staat, niet in een democratie.” Van Vuuren kent Calvin persoonlijk en “hoopt dat ze een plek kan vinden om haar werk te blijven doen”, bijvoorbeeld aan een Amerikaans universiteit of anders in Europa.
3. Intimidatie
Bij de weerdienst NOAA – de Amerikaanse KNMI – verloren al meer dan duizend werknemers hun baan, terwijl de VS kwetsbaar is voor extreem weer. Daar komen binnenkort nog duizend ontslagen bij, kondigde de Trump-regering al aan.
Medewerkers lijken bang. Bij de eerste maandelijkse NOAA-briefing onder Trump weigerden onderzoekers de link te leggen tussen warmer weer en klimaatverandering. “Wetenschappers durven klimaatverandering niet te noemen”, denkt Van Vuuren, “uit angst voor repercussies zoals ontslag.”
De nieuwe Amerikaanse regering probeert tevens allerlei kennis en data over klimaatverandering uit te wissen, zoals een online kaart die laat zien welke plekken in Amerika de hoogste risico’s hebben voor klimaatschade. “Het lijkt wel een soort boekenverbranding.”
4. Olieboringen
‘Drill, baby, drill’ geldt niet alleen voor de VS zelf, bleek deze maand. Energieminister Chris Wright, zelf voormalig CEO uit de fossiele industrie, drukt Afrikaanse landen op het hart om vooral gebruik te maken van hun voorraden aan fossiele energie. Klimaatverandering bestaat wel, zei hij op een congres met Afrikaanse leiders, maar is “geen top 10-probleem”.
Geopolitiek analist Louise van Schaik van het Clingendael Instituut vindt deze oproep een van de schadelijkste nieuwe acties van de VS rond klimaat. “Dit is gewoon bedoeld ten gunste van Amerikaanse bedrijven zoals Exxon, die kunnen verdienen in Afrika.”
Sommige Afrikaanse ministers waren blij met de boodschap van Wright, maar Van Schaik denkt dat dit niet in het belang van veel Afrikaanse burgers zal uitpakken. “Extractie van grondstoffen door buitenlandse partijen komt mensen in Afrikaanse landen zelden ten goede.” Ook brengt deze oproep de transitie naar schone energie in gevaar, die juist in Afrika al moeilijk van de grond te krijgen is. “Dit is gewoon het verkopen van het Amerikaanse bedrijfsleven ten koste van het langetermijnbelang van Afrika.”
5. Laadpalen
Waar Joe Biden het plan had om de vloot overheidsvoertuigen door elektrische auto’s te vervangen, maakt Trump ook hier een U-bocht. De verantwoordelijke dienst wil zelfs duizenden laadpalen bij overheidsgebouwen ontmantelen. Ambtenaren met elektrische auto’s kunnen die straks misschien niet meer opladen, door de ideologische kruistocht tegen alles wat groen is, ziet Van Vuuren. De hoogleraar heeft hier eigenlijk geen woorden voor. “Dit is gewoon krankzinnig.”
Enige tijd na deze beslissing poseerde Donald Trump overigens met meerdere Tesla’s voor het Witte Huis. Nu het auto’s van patriot Elon Musk waren die massaal geboycot werden, auto’s van “een geweldig Amerikaans bedrijf”, vond de Trump ze wel ‘prachtig’.
Trouw, 18-03-2025 (Maarten van Gestel)