PDA

Bekijk de volledige versie : Generatie Z, met de ‘Z’ van zelfbewustzijn


bijlinda
15th July 2021, 15:52
Generatie Z, met de ‘Z’ van zelfbewustzijn


De tienerreeks Genera+ion ontrafelt de eigenschappen van generatie Z en kwakt ze een voor een tegen het scherm. Geen enkele generatie werd ooit zo uitdrukkelijk vastgepind op het feit dat ze een nieuwe generatie is.


Ik geloof in de waarheid die fictie vertelt. Of het nu om films, series of boeken gaat: als ze goed zijn, tonen verhalen de wereld. En ze vatten de werkelijkheid. De beste tv-series van de voorbije jaren toonden een veranderende wereld. Neem nu Genera+ion, de HBO Max-reeks waarvan je alle vijftien afleveringen van het eerste seizoen op Streamz kan bekijken. Die serie duikt in het leven van een groepje Amerikaanse highschool kids in Californië.

In de openingsscène wandelt het hoofdpersonage Chester – gespeeld door Justice Smith – bijzonder zelfzeker zijn school binnen op de tonen van ‘I like boys’ van Todrick Hall. Hij draagt een zonnebril met roze glazen en een kleurrijke crop top met spaghettibandjes. Hij krijgt onverwijld een nota, het is de derde keer in één maand tijd dat hij de kledingvoorschriften van de school aan zijn laars lapt. De eerste keer droeg hij een rokje, de tweede keer een jeans met scheuren. ‘Iets waarvoor de meisjes nooit in de problemen komen’, verzucht hij op de bank van leerlingenbegeleider, Sam, die zijn nota moet ondertekenen.

Lak hebben aan kledingvoorschriften op school en het recht opeisen om op de speelplaats een crop top (en dus een blote navel) te dragen: het is herkenbaar voor al wie tieners in huis heeft. Het afgelopen schooljaar, op maandag 7 juni, deden talloze Vlaamse meisjes én jongens exact hetzelfde nadat de veertienjarige Beatrix Yavuz in de media het seksisme van de kledingregels in veel scholen aangeklaagd had. Uit protest gingen middelbareschoolkinderen massaal in crop tops met spaghettibandjes naar school. Generea+tion staat pas sinds 23 juni op Streamz. Soms hangen dingen in de lucht, de beste fictiemakers weten die ideeën precies op tijd te plukken.

Meer nog dan andere coming-of-agereeksen van de voorbije jaren is Genera+ion er expliciet één over een generatie: generatie Z. (De titel alleen al.) Dat is die generatie waarnaar andere generaties de voorbije jaren gefascineerd hebben staan kijken. Als ze op straat kwam om te protesteren tegen wapengeweld in de VS of tegen de manier waarop het beleid met klimaatproblemen omgaat, bijvoorbeeld. Het is een generatie die opgroeide met sociale media, en in een wereld die er slecht aan toe is.


De schoonheid van eenzaamheid

En toch zagen we popsterren populair worden terwijl ze van het ongemak van deze generatie een feest maakten. Billie Eilish zong twee jaar geleden I wanna end me in haar hit ‘Bury a friend’ en dat dit zo aansloeg, verwarde de andere generaties. Dat koketteren met psychologisch ongemak en suïcidale gedachten bleek troostend te zijn voor tieners in dit tranendal. Twee jaar later zit Billie Eilish, naar verluidt, alweer een pak beter in haar vel, maar de mistroostigheid uit onder meer ‘Bury a Friend’ blijft deel uit maken van de manier waarop Generatie Z geportretteerd wordt. Ook in deze reeks.

Als Chester met een vriend op het dak van een hoog gebouwd bijna rillend van opwinding de skyline van de stad overschouwt, gaat in de eerste aflevering de zon net onder. Hij neemt een foto van zichzelf, zijn benen bengelend over de rand van het dak, schrijft daaronder ‘dit is hoe eenzaamheid eruitziet’ en stuurt de foto naar Sam de leerlingenbegeleider, een kerel op wie hij stilaan verliefd wordt. Als de dertiger die foto ontvangt, panikeert hij en belt Chester op omdat hij vreest dat de jongen zelfmoord wil plegen. ‘Maar ik bedoelde net dat eenzaamheid zo mooi is’, stamelt die onbegrijpend aan de andere kant van de lijn.

Als het groepje vrienden op uitstap gaat naar San Francisco draagt Chesters beste vriendin, Riley, een T-shirt uit de Heaven-collectie van Marc Jacobs. De collectie ‘verwijst naar de jaren 90’, maar wil tegelijk ook ‘de zeitgeist van Gen Z vatten’, *lezen we in de persmap. ‘More teen angst’, staat er in blauwe letters op het T-shirt van Riley geborduurd. Het zou de samenvatting van Genera+ion kunnen zijn. De collectie is overigens ook uitdrukkelijk ‘polyseksueel’, wat betekent dat ze door iedereen van elk geslacht en met eender welke genderidentiteit gedragen kan worden.

En zo komen we bij misschien wel de meest centrale eigenschap van Generatie Z: de manier waarop ze met gender en diversiteit omgaat. Net als die andere Gen Z-reeks Euphoria (2019) heeft Genera+ion een queer hoofdpersonage en Chester viert die geaardheid. Er is de voorbije jaren wel degelijk iets veranderd in de manier waarop lgbti-jongeren in tv-reeksen voorgesteld worden. Dat ze niet langer the odd one out zijn, wisten we al sinds de flamboyante Eric in Sex education ongecomplexeerd de allerbeste vriend mocht zijn van het mannelijke hetero hoofdpersonage Otis. Maar Eric bleef de sidekick. In Genera+ion mag Chester, net zo flamboyant als Eric, pal in het middelpunt gaan staan.


Inclusieve tirades

Deze reeks is ervan doordrongen dat alles aan gender fluïde is. Niemand labelt zijn geaardheid nog. Als Chester aan Riley vraagt of ze ooit al seks heeft gehad met een meisje, antwoordt ze dat haar partners tot dan toen altijd mannelijk waren, maar ‘seks is seks’. En vervolgens ontluikt er een verliefdheid tussen Riley en de schuchtere Greta.

Wordt het u allemaal wat te woke? Geen zorgen, de makers van Genera+ion nemen zichzelf niet te serieus. Het wordt allemaal in dezelfde beweging ook onderuitgehaald. Zo is er het overdreven politiek correcte personage Delilah. Ze ergert iedereen met haar aanhoudende feministische, inclusieve tirades. Ze is een karikatuur. De makers laten haar in de toiletten van een winkelcentrum bevallen van een baby terwijl ze niet eens wist dat ze zwanger was. Die scène wordt over acht aflevering uitgesponnen en is zo uitzinnig dat je ze niet serieus kan nemen. Overigens, de blik van andere generaties op deze tieners zit ook in het verhaal vervat. Megan, de snobistische en burgertruttige moeder van de tweeling Nathan en Naomi, verwoordt het nukkige onbegrip van iemand die zich met al die veranderingen geen blijf weet. In de vierde aflevering steekt ze een wilde tirade af over koekjes en genderidentiteit. ‘Er was een tijd dat iedereen gewoon normaal was’, roept ze luid.

Aan de andere kant van het spectrum staat Sam, de leerlingenbegeleider. ‘Jij bent wie ik eigenlijk wilde zijn op school’, bekent hij aan Chester. Daarmee vertegenwoordigt hij de volwassenen die de tieners van vandaag glimlachend gadeslaan en zeggen: het komt allemaal wel goed met deze wereld. Een standpunt dat strikt genomen net zo lui is als dat van Megan. Want het gaat ervan uit dat zij wel zullen opruimen wat wij verkloot hebben. Het is een manier om alle verantwoordelijkheid om deze wereld beter te maken van zich af te schuiven.


Frank en eerlijk

Wat zijn de eigenschappen die Gen Z tot een nieuwe generatie maken? De makers lijken een lijstje af te vinken, waar intussen in populaire cultuur consensus over is. Genera+ion is zo zelfbewust – en zich zo bewust van alles wat deze generatie tieners toegedicht worden – dat je je gaat afvragen wie de scenario’s precies geschreven heeft. Het antwoord is verrassend.

De bedenkster en hoofdschrijfster blijkt Zelda Barnz, een nobele onbekende en de 19-jarige dochter van de Amerikaanse regisseur Daniel Barnz (Cake). Ze was vijftien toen het idee om een tv-reeks te schrijven begon te rijpen. Ze was zelf net uit de kast gekomen en de gesprekken die ze daarover met vrienden en familie had, inspireerden haar om iets te schrijven dat ‘een franke en eerlijke blik zou werpen op tieneridentiteit’.

Bij de uitwerking van de scenario’s kreeg ze hulp van Lena Dunham, een rasechte millennial die intussen bijna tien jaar geleden Girls maakte, een tv-reeks over hoe zij volwassen werd in een geprivilegieerde wijk in New York. Destijds werd Dunham ‘de stem van een generatie’ genoemd. Iets wat zij zelf altijd gegeneerd ontkende. In Girls had Hannah Horvat, het personage dat Dunham speelde, zichzelf zo genoemd, maar dat was ironie, grootheidswaanzin van het personage. Een grap. Ook Barnz wijst die titel interviews af.

‘Wij, Gen Z’ers zijn ons gewoon heel erg bewust van alles wat er gaande is rondom ons, meer dan andere generaties dat waren’, zegt ze aan de New Yorker. ‘Maar, we zijn daarentegen nog maar tieners. We kunnen behoorlijk kortzichtig zijn.’

Genera+tion, te zien op Streamz


DS2, 15-07-2021 (Valerie Droeven)