PDA

Bekijk de volledige versie : Geen draagvlak voor immigratie zonder integratie


bijlinda
21st March 2019, 22:56
Geen draagvlak voor immigratie zonder integratie

Mia Doornaert


‘Azië is van de Aziaten’ of ‘Afrika is van de Afrikanen’. Niemand kijkt op van dergelijke uitspraken. Maar welke West- of Noord-Europeaan durft nog zeggen dat Europa van de Europeanen is? Het zou snel beschuldigingen regenen van ‘racisme’ of ‘fascisme’.


Het was dan ook een cultuurschok toen de dalai lama in september vorig jaar in het Zweedse Malmö zei dat hij dacht dat Europa van de Europeanen was. Banbliksems op sociale en andere media waren zijn deel. Twee jaar voordien had de spirituele leider van miljoenen boeddhisten al in Duitsland gezegd dat dit land ‘geen Arabisch land kan worden’. Ook die vaststelling van de dalai lama was een evidentie. Dat ze opzien baarde, toonde ook weer hoe amechtig het debat in sommige Europese landen geworden is onder de tirannie van de ‘juiste’ manier van denken van een culturele elite.

Daardoor verdween in beide gevallen de belangwekkende boodschap van de dalai lama onder de radar. Europa heeft de morele plicht, zei hij, om vluchtelingen opvang, onderdak, zorg en onderwijs te geven. Maar die vluchtelingen horen op termijn wel terug te keren naar hun land om daar tot de opbouw bij te dragen, voegde hij eraan toe.

Hij legde daarbij de vinger op een diepe wonde. Kijk naar Afrika. In tal van landen laten dictaturen hun land schandalig verpauperen terwijl de heersende elite zich schaamteloos verrijkt. Zo lang die toestand duurt, zullen Afrikanen naar het noorden trekken en op alle manieren proberen de Middellandse Zee over te steken. De mensen die vertrekken zijn niet de armste stakkerds. Ze zijn lieden met energie en durf én met het nodige geld om mensensmokkelaars te betalen. Zo verliest Afrika een deel van zijn menselijk kapitaal, een zorg waaraan de dalai lama uiting gaf.

Niemand kan van buitenaf goed bestuur opleggen in Afrikaanse landen waar corruptie en kiesbedrog hoogtij vieren en aldus het vluchtelingenprobleem ‘oplossen’. Vluchtelingen blijven komen en Europa blijft een ‘morele plicht’ jegens ze hebben.

Daarnaast bestaat er wel een Europese cultuur maar geen ‘Europa’. Dit continent wordt gevormd door landen met een lange geschiedenis en ingewortelde cultuur, die niet zomaar uit te vlakken valt. Dat blijkt al intern uit het delicate proces van Europese integratie. Dat komt naar voren in de misère met de Brexit. En dat speelt ook een rol in het immigratiedebat. Niet de inwijking zelf vormt een probleem, wel de bereidheid zich in te schrijven in een oud, nationaal verhaal en dat te delen.

Wie een draagvlak voor immigratie wil behouden, moet dan ook inzetten op integratie. Men kan de Europeanen niet voorhouden dat ze een morele plicht hebben jegens vluchtelingen en ze anderzijds daarvoor belonen door te zeggen dat ze moeten aanvaarden dat hun continent niet meer van hen is, dat zij zich moeten aanpassen aan de inwijking en niet omgekeerd.

Dat is nu sluipend bezig. Op een recent colloquium in Brussel over vrouwenrechten hoorde ik een uit Azië afkomstige dame zeggen over de directieraad van een Brusselse kleine Europese denktank waarin ze zetelt, dat die perfect evenwichtig was samengesteld: drie mannen, drie vrouwen, three whites, three ethnics. Wat is dat voor een racistische visie die Europa indeelt volgens huidskleur, de ‘witten’ en de rest? Van polarisering gesproken.

Of denk aan de discussie over het AfricaMuseum. Het leek wel of al het zorgzame werk en jarenlange overleg van curator Guido Gryseels en zijn staf waardeloos was, omdat het niet tegemoetkwam aan alle eisen van een Afrikaanse diaspora, waarvan de representativiteit ook niet altijd duidelijk is.

De Standaard neemt nu, met andere leidende Europese kranten, deel aan een initiatief om mensen met een tegengestelde visie samen te brengen in een gesprek, kwestie van die mensen uit hun ‘ideeënbubbel’ te halen. Dit is mooi, maar die kranten moeten wel beseffen dat ze zelf tot ‘bubbels’ hebben bijgedragen. Hoelang niet hebben ze al wie het heersende correcte denken niet deelde, weggezet als dommeriken die ‘het niet begrepen hebben’ of als mensen van kwade wil?

Tegenpolen bijeenbrengen is goed als dat tot een robuust debat leidt, waarin uiteenlopende opinies tot hun recht komen en niet kunstmatig worden overpleisterd. Dat debat is hoognodig in een Europa waar het ideaal van een ‘steeds inniger unie’ veel glans verloren heeft, onder meer omdat dit Europa, en zijn lidstaten, te weinig nestwarmte zijn gaan bieden. Nog eens, ‘Europa is van de Europeanen’ gaat niet om origine, wel om de bereidheid een oud en rijk verhaal niet lukraak te verkavelen, maar samen te koesteren en te delen.


DS, 21-03-2019 (Mia Doornaert)