Moet een christen vegetariër zijn?

[Barst]

’Een christen hoort vegetariër te zijn’


De maatschappij moet compleet anders met dieren omgaan, vindt Oxford-professor en anglicaans priester Andrew Linzey. Kerken kunnen een deel van de oplossing zijn, denkt hij, „maar ze zijn óók deel van het probleem".


’Vroeger was ik een jonge, boze man die zich voor dieren inzette. Tegenwoordig ben ik een angry old man, een oude boze man die zich voor dieren inzet. Er is niet zo veel veranderd”, zegt de anglicaanse priester Andrew Linzey.

Een weeklang bereist de hoogleraar theologie België en Nederland.

Zijn onderwerp: de verhouding tussen theologie en dieren. Oxfordprofessor Linzey, die ook aan universiteiten in Birmingham en Chicago (VS) doceert, heeft er al meer dan vijftig boeken over geschreven.

Zijn boodschap is al dertig jaar dezelfde: de maatschappij moet compleet anders met dieren omgaan. Een paradigmawisseling is nodig, zegt Linzey.

De maatschappij verkeert in een overgangssituatie, stelt Linzey. „De westerse wereld heeft eeuwenlang dieren als dingen beschouwd, als gereedschappen, machines, die je naar believen kon gebruiken.”

„Met pijn en moeite komen we erachter, dat dat niet deugt. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat, om eens wat te noemen, dieren gevoel hebben, pijn kunnen ervaren. Daarbij komt dat we zijn gaan nadenken over wat we eten. Die paradigmawisseling is dus al aan de gang. Onze taak is om dat proces te versnellen”, zegt de theoloog.

Linzey haalt er een actueel voorbeeld bij om de stand van zaken te schetsen: de vogelgriep. „We weten dat bio-industrie snelle verspreiding van ziekten veroorzaakt. We weten ook dat de industriële manier waarop we die dieren houden, de levensstandaard helemaal niet bevordert, maar eerder in gevaar brengt. Daar zijn we wel achtergekomen door de uitbraken van gekke-koeienziekte, varkenspest, mond-en-klauwzeer. Mij verbaast het niet, zulke epidemieën. De balans tussen mens en dier is verstoord.”

Linzey put bij de dierenkwestie moed uit de manier waarop we tegenwoordig met kinderen omgaan. Dat is ook een heuse paradigmawisseling. In de christelijke traditie, zegt Linzey, was het kind in vroeger tijden het bezit van de ouders; kinderen mocht je heel vanzelfsprekend slaan, ze lichamelijk tuchtigen, ze voor je laten werken.

„Maar we zijn gaan inzien dat kinderen een aparte morele status nodig hebben. Ze zijn onschuldig, kwetsbaar en ze kunnen hun wensen maar moeilijk uiten. Pas sinds 1989 hebben kinderen hun eigen VN-verdrag met kinderrechten.” Dat heeft erg lang geduurd, vindt Linzey. „Goede ideeën gaan decennialang mee. Helaas, slechte ook.”

Als het aan hem ligt, krijgen dieren óók rechten. Wat kunnen kerken daarbij betekenen? Linzey, zelf priester, is niet onverdeeld optimistisch. Kerken kunnen een deel van de oplossing zijn, zegt hij, maar ze zijn óók deel van het probleem.

„Het christendom heeft blinde vlekken bij ettelijke maatschappelijke kwesties. Neem de man-vrouwverhouding. De kerk heeft eeuwen van harte gesteund dat de vrouw aan de man ondergeschikt moest zijn. Dat dieren minderwaardige schepselen waren. Dat homoseksuelen onderdrukt dienden te worden. De theologie voorzag dat van de broodnodige argumenten.”

„Je hoort nog steeds het argument dat Jezus weinig heeft gezegd over kinderen, vrouwen en dieren. Maar hij heeft zich toch voor armen ingezet, voor de zwakkeren, de buitenstaanders? Ik vind dat de begrippen die daaraan ten grondslag liggen, zoals ruimhartigheid, gemeenschapszin en hulpvaardigheid, onze ethische richtsnoeren moeten zijn.”

Ja, ook bij de omgang met dieren. Natuurlijk, erkent Linzey, mensen worden niet van de ene dag op de andere vegetariër. „Maar geweld begint bij je vork. Steek je die vork in een varken of een schaap, dan maak je je op dat moment schuldig aan het misbruik van dieren.” En wie een bontje draagt, zoals de Nederlandse koningin Beatrix, „helpt de eeuwige kringloop van het bonthandel-misbruik in stand te houden. Vegetarisme is de beste morele keus voor een christen”, zegt Linzey.

Die vleesloosheid valt niet altijd mee, geeft Linzey toe. Veertig jaar geleden werd hij uit theologische overtuiging vegetariër, maar hij kon toen in restaurants nauwelijks terecht: op de menukaart stond niet één vleesloos gerecht.

Linzey is geen man van grote stappen, hij kiest voor de tactiek van de kleine stapjes. Hij lobbyt, schrijft artikelen, zoals onlangs tegen de zeehondenjacht, stuurt bisschoppen open brieven over de ’ethiek van de jacht’. En hij komt op voor minderheden, zoals in zijn boek ’Gays and the Future of Anglicanism’ (homo’s en de toekomst van het anglicanisme), waarin hij de wereldwijd omstreden wijding van de anglicaanse homobisschop Gene Robinson verdedigt.

Zijn tournee door Nederland heeft een praktisch doel: pleiten voor een verbod op de import van zeehondenbont. „Dat zou driehonderdduizend dierenlevens redden.”

Andrew Linzey: www.godandanimals.com


Trouw, 09-03-2006

[wim leenaerts]

Een bijbelgeleerde ben ik niet, maar moest Abraham in het verhaal van de verloren zoon niet zijn vetste schaap slachten ipv zijn zoon ofziets? (Nu ik erover nadenk, weet ik eigenlijk nog maar bitter weinig van de inhoud van het oude en het nieuwe testament :o )

Ik vind niet dat je als christen vegetariër moet zijn. Ik ben een ongelooflijke dierenvriend, maar het eten van vlees is nu eenmaal noodzakelijk. Je kan natuurlijk wel voedingssuplementen beginnen slikken, maar als je je al moet richten tot kunstmatige vervangers omdat je anders niet gezond bent, wil dat toch wel zeggen dat de mens (of andere dieren) nu eenmaal gemaakt is/zijn om vlees te eten.

Wat er wel moet veranderen zijn de omstandigheden waarin die dieren leven, gevoed en behandeld worden en er zijn enkele dingen die gewoonweg totaal uit den boze zijn zoals het eten van foie-gras bijvoorbeeld en het dragen van bont, maar op zich is er niets mis met vlees eten vind ik.

[katleen]

Ik mag op kantoor geen vlees, vis en eieren eten. Die mensen zijn strikt veganistisch. Ze nemen idd elke dag supplementen en hebben nog nooit in hun hele leven vlees of vis gegeten.
Maar nu ik een tijd bij deze mensen werk heb ik wel veel meer groenten leren kennen en manieren om je maaltijden lekker en gevarieerd te maken. Zo aanstekelijk dat ik de lijn naar thuis doortrek. Ik eet minder vlees maar sluit het zeker niet volledig uit. Ik heb gewoon kennis kunnen maken met zoveel andere ingrediënten dat vlees er niet altijd aan te pas komt.
Maar wees gerust, friet met stoofvlees staat nog altijd bovenaan ;)

[nathalie dens]

Waarom zou dit niet mogen???

God heeft ons de "leiding" gegeven over alles hier op aarde.
Hij heeft ons ook de dieren gegeven.. Dieren eten toch ook dieren..
Dit is nu immers de voedselketen...

[kristofdebruyn]

"God" schiep ons, de dieren, maar heeft ons nooit ons de leiding erover gegeven. De leiding hebben wij genomen en zijn we op dit moment aan het misbruiken. Ik vind dat het woord god nogal makkelijk gebruikt wordt om van de dingen vlug vanaf te zijn. In plaats van dat we er eens diep over nadenken over wat geloof voor jezelf betekent. Voor iedereen ligt het geloof anders maar altijd teruggrijpen op stereotypen is vrij makkelijk vind ik.

[nathalie dens]

[QUOTE=kristofdebruyn]"God" schiep ons, de dieren, maar heeft ons nooit ons de leiding erover gegeven. De leiding hebben wij genomen en zijn we op dit moment aan het misbruiken. Ik vind dat het woord god nogal makkelijk gebruikt wordt om van de dingen vlug vanaf te zijn. In plaats van dat we er eens diep over nadenken over wat geloof voor jezelf betekent. Voor iedereen ligt het geloof anders maar altijd teruggrijpen op stereotypen is vrij makkelijk vind ik.[/QUOTE]

nochthans staat dit wel in de bijbel in genesis (dus mss is het goed dat je dit Bijbelboek eens leest!)

[kristofdebruyn]

Bij "god" had ik het over het ruimere begrip. Niet enkel wat in de bijbel staat. Voor mij is "god" een benaming die men geeft. Ik geloof wel dat wij er niet zomaar waren en dat daar wel iets achter zit, maar niemand heeft ons ooit gezegd dat wij de leiding over dit alles moeten nemen. Ik geloof namelijk niet dat er een god is die gezegd heeft, jullie moeten de leiding nemen. Dat is waar ik naar toe wil.

[StevenLaurijssen]

Ik vind het een nogal éénzijdige denkwijze, dat christenen, of eender wie, vegetariër zou moeten zijn. We zijn nu eenmaal omnivoren. Dat we hen slachten om ze op te kunnen eten, getuigt toch niet per se van een tekort aan respect tegenover dieren?

In het oude christendom, en in vele culturen nu nog trouwens, worden dieren ritueel geslacht. Zo danken en vereren de mensen niet enkel hun godheid, ze vereren ook het dier dat zich als het ware opoffert. Bepaalde dieren hebben een centrale plaats gekregen in verschillende godsdiensten. Zo heeft het christendom het lam. Het zou nooit zo belangrijk zijn geworden, als het nooit geofferd zou zijn.

Natuurlijk is het in onze westerse maatschappij, waarop de godsdienst al een veel kleinere invloed uitoefent, een stuk harder zoeken geblazen. Bijna alle dieren worden in een industriëel slachthuis afgemaakt, en daarbij komt niet veel respect meer kijken. Maar is dat de schuld van de slachter, die gewoon zijn brood moet verdienen? Wij zijn toch de consumenten, de marktzetters?

Dat is waar het schoentje eigenlijk wringt. We beseffen het te weinig, en vinden het allemaal zo vanzelfsprekend. Alles waar geld aan te pas komt, dus ook veehandel, zal door bepaalde mensen uitgebuit worden. Dan geraakt het respect voor de slachtdieren natuurlijk ver zoek. Denk maar aan de beelden van de veekoopmannen, opgenomen door GAIA.
Schandalig gewoon.

Wat ik dus wou zeggen, is dat we dieren gewoon het respect moeten geven dat ze verdienen. Het is volgens mij wel belangrijk we hun vlees niet louter als een consumptiegoed gaan zien. Zolang we af en toe eens even stil staan bij het feit dat er een dier gestorven is zodat wij een goei stuk vlees op ons bord hebben, denk ik wel dat het goed zit.

[Timothy.Dils]

Als je echt de regeltjes van het christendom wil volgen en de zwakkeren beschermen, zou je vlees niet meer mogen eten. Maar heb toch nog nooit een groente geproefd die even lekker van smaak was als een goed stuk vlees. Ook aanzie ik mezelf niet als christen.

Ik denk wel dat de bijbel als een boek kan aanzien worden, waar veel uit geleerd kan worden op ethisch vlak. En als je dan echt overtuigd Christen bent en ALS je ook nog eens vanuit ga dat al wat in bijbel staat moet nageleefd worden, denk ik wel dat je er moet uit besluiten dat dieren eten niet kan.

Tegenwoordig worden vaak testen op dieren uitgeoefend voor medicijnen en ziekten te onderzoeken. Hier ben ik absoluut voor. Men kan deze testen onmogelijk op een mens uitoefenen, dan toch liever op een dier. Deze onderzoeken zijn toch noodzakelijk.
Bij andere onderzoeken op dieren voor reuk, shampoo enzo, heb ik wel mijn vragen bij, of die echt wel noodzakelijk zijn. Ook kledij dragen die overduidelijk van het vel van een dier gemaakt is, vind ik echt wel ziekelijk bvb. een bontjas of een sleutelhanger van een eekhoorn...

Er is inderdaad wel een voedselketen en de mens staat vanboven. Misschien was dit de bedoeling, misschien ook niet. Is er wel een plan? En als er een plan is, wat is dat? Ik denk als dit bestaat, je je leven enkel geleefd hebt door terwijl je leefde uit te zoeken wat dit plan is, of de zin van het leven. Ik denk zij die daar niet bij stilstaan, veel laten passeren.

Velen mensen lopen maar rond en doen maar op, staan vaak nergens bij stil en hun tijd op aarde kort maar in. Zelfs als ze wakker zijn, leven ze in een slaaptoestand voort.

[elienvanlimbergen]

uit genesis hfst.1 29-31, (De schepping): "En God sprak: 'Hierbij geef Ik alle zaadvormende gewassen op de hele aardbodem aan u, en alle bomen met zaaddragende vruchten; zij zullen u tot voedsel dienen. Maar aan alle wilde beesten, aan alle vogels van de lucht en aan alles wat over de grond kruipt, aan al wat dierlijk leven heeft, geef Ik al het groene gewas als voedsel.'

[elienvanlimbergen]

genesis hfst. 1 26, de schepping: "God sprak: 'Nu gaan Wij de mens maken, als beeld van Ons, op Ons gelijkend; hij zal heersen over de vissen van de zee, over de vogels van de lucht, over de tamme dieren, over alle wilde beesten en over al het gedierte dat over de grond kruipt.'"

[maarten.gilops]

Ik volg de mening van de theoloog niet. Integendeel, waarom zouden we geen dieren mogen eten? Omdat één bepaalde persoon dat zegt? Hij zal er waarschijnlijk wel goed overnagedacht, maar ik vind geen enkel goed argument. Het feit dat de Kerk hier een “verkeerd” standpunt inneemt vind ik ook ridicuul. Oké de Kerk heeft veel rare en misschien “verkeerde” standpunten, maar het feit dat ze geen vlees verbieden, is zeker geen slechte.

[Eliene soontjens]

Dit is toch compleet belachelijk?? Welke inpact heeft de kerk vandaag de dag nog op het dagelijkse leven? (hoeveel mensen gaan er nog elke zondag naar de kerk) (hoeveel mensen doen nog een gebedje voor ze gaan eten?) Waarom zou de kerk dan ineens kunne bepalen wat er op de mensen hun bord komt?

[s5050033]

Denk je dat een leeuw eerst nadenkt vooraleer hij z'n lekker stukje zebra opeet?

[Jill Wuyts]

Ik ben zelf wel vegetariër, maar ik denk niet dat je mensen hiertoe kan verplichten. Hoeft ook niet.
Het is beter dat de productie gehalveerd wordt. Dagelijks wordt er zoveel vlees weggegooit.
In de Mooh van 2007 staat een mooi artikel over vegetarisme en de gevolgen van de intensieve veehouderij.
Wetend dat je voor 1 kg varkensvlees 9700 liter water nodig hebt.
Als wij niet z'n overproductie van vlees hadden, dan was er op wereldvlak voldoende graan voor de hele bevolking.
Herkauwers zorgen voor een grote hoeveelheid methaan, door vertering van celluose. De impact hiervan is veel groter dan Co2. Om nog maar te zwijgen van de mest.

Maar toch moet iedereen voor zichzelf uitmaken welk en hoeveel vlees hij/zij eet. Toch moet je er wel eens bij stilstaan welke overlast dit met zich meebrengt.

[Barst]

Bedoel je dit artikel?
http://www.mo.be/index.php?id=348&tx_uwnews_pi2%5Bart_id%5D=20184&cHash=94edc0b881

[Eveline.Vanderheijden]

Je kan natuurlijk wel voedingssuplementen beginnen slikken, maar als je je al moet richten tot kunstmatige vervangers omdat je anders niet gezond bent, wil dat toch wel zeggen dat de mens (of andere dieren) nu eenmaal gemaakt is/zijn om vlees te eten.
--> wim leenaerts

Dit is niet waar! Niet iedereen moet voedingssuplementen slikken. Ik ben vegetariër en heb genoeg vitaminen in mij (vitame B, eiwitten, ijzer en zink zijn belangrijk als je geen vlees/vis eet) Ik eet heel gevariërd, ik lust alles. Ik moet gewoon zorgen dat ik genoeg groenten en fruit binnenkrijg, eiwitrijke gerechten (zoals kaas) en melkproduchten, peulvruchten (boontjes, soja, voorgekookt tarwe), noten en zetmeelproducten (brood, pasta, rijst, aardappelen).

Zoals je ziet... allemaal normale voeding die elke mens eet. Ik mis vlees of vis helemaal niet. Ik voel me gezond en fit.

Van mij moet niet iedereen vegetarisch worden, maar mensen moeten hun hoeveelheid vis en vlees wel beperken. We zijn geen vleeseters, maar alleseters.

[Ann Van der Flaas]

Zoals je zo mooi zegt: "Wij zijn alleseters!"... Waar ga jij dan de mist in hé? :clap:

[Eveline.Vanderheijden]

Ik mis het vlees of vis niet in mijn lichaam.
Ik wil met die alleseters benadrukken dat mensen tegenwoordig té veel vlees eten. Ik ben inderdaad ook geen alleseter. Maar de mens mag geen vleeseter worden. Onze voeding is te hard gericht naar vlees. Hoeveel mensen houden nog rekening met de 'nodig' of 'gezonde' hoeveelheid?
"De vleesconsumptie per inwoner is tussen 1919 en 2007 toegenomen van 30 kilo per jaar naar iets meer dan 100 kilo per jaar. " --> http://www.fitteschool.be

Ik eet geen vlees, hiermee wil ik mensen hun ogen opentrekken en ze te laten inzien dat ze té veel vlees eten, bewijzen dat we ook verder kunnen met minder vlees en vis.
Ik ben niet tegen het eten van vlees, maar tegen het te veel eten van vlees.
Ik kan zonder het vlees en ik vind de bijdrage die ik hiermee kan leveren zeer belangrijk.

De vleesindustrie is verantwoordelijk voor 18% van de CO2-uitstoot.

[jefdaemen]

Een mens is inderdaad een alleseter, maar een teveel aan vlees kan nooit kwaad. Vlees zit vol eiwitten die we niet kunnen missen. Uiteraard is dat te compenseren door vervangproducten, maar er gaat niets boven 'the real stuff'. :D

Geen commentaar op vegetariërs natuurlijk, want ik respecteer hun keuze om geen vlees te eten. Toch denk ik dat het niet altijd even gezond is om geen vlees te eten.

We moeten ons, volgens mij, toch geen zorgen maken over de overconsumptie van vlees. Als er nu iets is in deze wereld waar we niet op moeten bezuinigen, dan zal het wel vlees zijn. (Onrechtstreeks wordt hier toch op bezuinigd omdat het redelijk duur is. (economische crisis :champa: ))

[Ann Van der Flaas]

Beste Jef,

Toch een een biologische kijk op de zaak. Ons darmstelsel is erop voorzien om zowel vlees als groenten te kunnen verteren. Mààr, zoals je misschien weet verteerd vlees veel sneller dan groenten.
Wat is dan het grote probleem. Wel, doordat het vlees sneller verteeld, blijven de 'afvalstoffen' te lang in ons lichaam aanwezig, dit gaat zich dan omzetten in allerlei giftige stoffen die op hun beurt weer kunnen leiden tot allerlei kankers.
Conclusie: te veel vlees eten is echt wel mogelijk!

Een 100gr per dag volstaat (en daar ben je heel snel)! Ik let hier wel op, ik zorg dat ik niet meer eet en soms eet ik ook vegetarisch, van vis mag je dan toch wel een 200gr per dag eten.

[wim leenaerts]

Een mens is inderdaad een alleseter, maar een teveel aan vlees kan nooit kwaad.
Jef, ik moet Ann hier toch wel bijtreden.
Teveel vlees is ook weer niet gezond. Het belangrijkste en schadelijkste gevolg van teveel vlees eten is een te hoge cholesterolwaarde in je bloed. Cholesterol zit enkel in dierlijke vetten (die we terugvinden in vlees en vaste vetten o.a.) en zet zich vast aan de binnenkant van je bloedvaten waardoor de kans op hart- en vaatziekten gevoelig verhoogd.

[Eveline.Vanderheijden]

[QUOTE=jefdaemen]We moeten ons, volgens mij, toch geen zorgen maken over de overconsumptie van vlees. Als er nu iets is in deze wereld waar we niet op moeten bezuinigen, dan zal het wel vlees zijn. [/QUOTE]


Helemaal niet mee akkoord! Weet je wel niet hoeveel energie er in één stuk vlees zit?

Lees dan volgend artikel maar eens! http://www.mo.be/index.php?id=62&tx_uwnews_pi2%5Bart_id%5D=20184 (waar Bart Staes al eerder naar verwees)

Een biefstuk zorgt voor evenveel broeikasgassen als een ritje van zeventig kilometer met een doorsnee wagen. Voor de steak op je bord ligt, heeft hij vijfduizend liter water opgeslokt. De consumptie van vlees is verantwoordelijk voor meer uitstoot van broeikasgassen dan de transportsector.

Een studie stelt dat een kilo rundvlees in broeikasemissies gelijk staat aan drie uur met de wagen rijden terwijl je thuis alle lichten aan laat. Maar wanneer die kilo rundvlees organisch geteeld is en het rund niet gevoederd werd met krachtvoer, dan is de uitstoot van CO2-equivalenten al 40 procent minder en het energieverbruik 85 procent minder. En als je toch vlees wil eten: kippenvlees is minder belastend voor het milieu dan rundvlees.

[thomasopdebeeck]

Ik vind dat je zelf moet kiezen of je een vegetariër wordt of niet dus het feit dat je christen bent heeft hier eigelijk niets mee te maken.

[Moors_Nathalie]

Ik mis de link tussen christen zijn en vegetariër worden. Elke christen beslist toch zelf of hij of zij al dan niet vlees eet? Ik maak mij trouwens de bedenking dat er in de Bijbel toch ook vlees gegeten wordt? Wanneer de Bijbel, als basisboek van het geloof, dit toestaat, of dit vermeldt, waarom zouden christenen dit dan niet doen?