Barst
15th February 2006, 02:03
Twaalf vragen leggen risico op overlijden vast
Een eenvoudige lijst met twaalf vragen voorspelt vrij nauwkeurig de kans dat een vijftigplusser de komende vier jaar overlijdt. Amerikaanse artsen schrijven vandaag in hun vakblad JAMA dat hun lijst erg nuttig kan zijn voor zorgverleners, beleidsmakers en onderzoekers.
„Is het altijd zinnig om bij een patiënt een uitstrijkje af te nemen of een darmonderzoek te verrichten”, vraagt hoofdonderzoeker Sei Lee uit San Francisco zich af. „Zo’n screening heeft pas na vijf tot acht jaar nut. Het is belangrijk dat de arts een idee heeft of de patiënt zo lang te leven heeft.”
De lijst is door de patiënt in een paar minuten in te vullen, bij wijze van spreken terwijl hij in de wachtkamer bij zijn huisarts zit. Het zijn vragen over leeftijd, overgewicht en roken, bedreigende ziektes als kanker of diabetes, en over ouderdomskwalen zoals geheugenverlies en fysieke beperkingen.
De antwoorden leveren punten op en de totaalscore deelt de betrokkene in een bepaalde risicogroep in. Een 72-jarige (3punten) man (2) die rookt (2), lijdt aan hartfalen (2) en een kort wandelingetje al zwaar vindt (2), scoort 11 punten en heeft volgens de lijst een risico van 42 procent om binnen vier jaar te overlijden.
De voorspelling heeft volgens de artsen een nauwkeurigheid van 80 procent –wat wil zeggen dat van een groep van tien dergelijke mannen er naar verwachting vier binnen vier jaar zijn overleden; maar het zijn er zeker drie en hooguit vijf.
De artsen baseren die zekerheid op hun onderzoek waarbij ze 20000 Amerikaanse vijftigplussers vier jaar lang hadden gevolgd. Vervolgens relateerden ze het overlijden van 2400 personen aan een hele reeks van risicofactoren.
Bij dat onderzoek stuitten ze wel op enkele beperkingen: hoogopgeleide blanken waren licht oververtegenwoordigd, terwijl iedereen nog zelfstandig woonde.
Daardoor is de lijst niet geschikt voor mensen in verzorgingshuizen, en zou de uitkomst voor bijvoorbeeld zwarte mensen iets anders kunnen zijn.
Volgens Lee is de score niet alleen interessant voor de dokter of de verzekeraar. „Ook de patiënt kan aan het lijstje het gewicht van zijn risicofactoren wegen.”
Trouw, 15-02-2006
Een eenvoudige lijst met twaalf vragen voorspelt vrij nauwkeurig de kans dat een vijftigplusser de komende vier jaar overlijdt. Amerikaanse artsen schrijven vandaag in hun vakblad JAMA dat hun lijst erg nuttig kan zijn voor zorgverleners, beleidsmakers en onderzoekers.
„Is het altijd zinnig om bij een patiënt een uitstrijkje af te nemen of een darmonderzoek te verrichten”, vraagt hoofdonderzoeker Sei Lee uit San Francisco zich af. „Zo’n screening heeft pas na vijf tot acht jaar nut. Het is belangrijk dat de arts een idee heeft of de patiënt zo lang te leven heeft.”
De lijst is door de patiënt in een paar minuten in te vullen, bij wijze van spreken terwijl hij in de wachtkamer bij zijn huisarts zit. Het zijn vragen over leeftijd, overgewicht en roken, bedreigende ziektes als kanker of diabetes, en over ouderdomskwalen zoals geheugenverlies en fysieke beperkingen.
De antwoorden leveren punten op en de totaalscore deelt de betrokkene in een bepaalde risicogroep in. Een 72-jarige (3punten) man (2) die rookt (2), lijdt aan hartfalen (2) en een kort wandelingetje al zwaar vindt (2), scoort 11 punten en heeft volgens de lijst een risico van 42 procent om binnen vier jaar te overlijden.
De voorspelling heeft volgens de artsen een nauwkeurigheid van 80 procent –wat wil zeggen dat van een groep van tien dergelijke mannen er naar verwachting vier binnen vier jaar zijn overleden; maar het zijn er zeker drie en hooguit vijf.
De artsen baseren die zekerheid op hun onderzoek waarbij ze 20000 Amerikaanse vijftigplussers vier jaar lang hadden gevolgd. Vervolgens relateerden ze het overlijden van 2400 personen aan een hele reeks van risicofactoren.
Bij dat onderzoek stuitten ze wel op enkele beperkingen: hoogopgeleide blanken waren licht oververtegenwoordigd, terwijl iedereen nog zelfstandig woonde.
Daardoor is de lijst niet geschikt voor mensen in verzorgingshuizen, en zou de uitkomst voor bijvoorbeeld zwarte mensen iets anders kunnen zijn.
Volgens Lee is de score niet alleen interessant voor de dokter of de verzekeraar. „Ook de patiënt kan aan het lijstje het gewicht van zijn risicofactoren wegen.”
Trouw, 15-02-2006