Barst
25th May 2015, 05:05
Palmyra, de stad van Zenobia
Een mooie Arabische koningin, met zwart haar, een huid gestreeld door de zon van de Syrische woestijn, staat op de trappen van haar paleis en kijkt naar haar stad, het hart van haar koninkrijk, voor de laatste keer, voor ze gevangen wordt genomen door een Romeinse soldaat. Ze staat kaarsrecht, haar lichaam verleidelijk, maar zo recht als een speer. In de verte gaat de zon onder, in het westen, achter ontroostbare duinen, en sleept de mooie stad Palmyra mee in eeuwige duisternis. Deze scène is vereeuwigd in het schilderij van de Brit Herbert Gustave Schmalz met de titel ‘Queen Zenobia’s Last look Upon Palmyra’.
Misschien is dit de eerste keer dat u van Zenobia hoort, maar voor mij is Zenobia een van de eerste helden uit mijn jeugd. Als jonge knaap keek ik naar een Libanese tv-serie over haar leven en ik was verloren, haast verliefd. Zenobia had alles: schoonheid, charisma, leiderschap, moed en filosofische diepgang. Ze behoorde tot een reeks van Arabische koninginnen die ons fascineerden als jonge Arabische nationalisten die erg links waren en dorstig naar bevrijding. Het feit dat ze een vrouw was en dat ze tegelijk haar leger leidde als krijgerkoningin, dat ze op haar paard in slagvelden meevocht, dat allemaal paste in ons antipatriarchaal denkkader. Het feit dat ze heidens was en polytheïste, paste in ons verzet tegen de hegemonie van de drie rudimentaire monotheïstische religies die onze semitische beschaving hebben gekaapt.
Zenobia verenigde in haar persoon de glorie van het semitische volk in al zijn aftakkingen door Arabische, Aramese en Oudegyptische elementen bij elkaar te brengen. Ze heeft ook Syrië-Mesopotamië met Egypte verenigd, de twee vleugels van onze beschaving en het kloppende hart van ons geliefde Morgenland. Dat konden de Romeinen niet dulden, net zoals de Amerikanen niet konden aanvaarden dat president Nasser hetzelfde probeerde te doen en daarom in 1958 met hun soldaten in Beiroet zijn geland om dat te beletten. De geschiedenis in de Arabische wereld is niet alleen een verhaal over het verleden, het is een open strijd over het bewustzijn en de verbeelding die vandaag nog altijd een beslissende invloed hebben op politieke en militaire daden.
Palmyra, het stad-imperium van Zenobia, was de erfgenaam van Carthago, van Sidon en Tyrus, maar ook van het hellenistische kosmopolitische experiment.
Tadmor (Palmyra) symboliseerde de semitisch-Helleense geest van de Middellandse Zee die in opstand kwam tegen het Latijns-westerse imperialisme dat Rome belichaamde. Dit is een constant thema in onze Levantijnse literatuur en onze kunstproductie. De gebroeders Rahbani hebben talloze liedjes hierover geschreven in hun musicals, die onsterfelijk zijn gemaakt door de goddelijke stem van Fairouz. Musicals die soms Zenobia heten, die over Tadmor (Palmyra) gaan, maar ook over Petra, de prachtige in de rotsen uitgehouwen stad in Jordanië – een andere Arabisch-Helleense stad die ook Rome trotseerde onder de leiding van een Arabische koningin.
Een andere, meer bekende versie van dit thema is het verhaal van Cleopatra, een Egyptisch-Helleense koningin die Rome uitdaagde. Zenobia beweerde tegelijk afstammeling te zijn van Cleopatra en van Dido van Carthago.
Vandaag staat Zenobia weer op de trappen van haar paleis in Palmyra, ze kijkt weer naar de hordes van een nieuw imperium die naderen, die net zoals de Romeinse legioenen haar gevangen willen nemen, haar in kettingen in de straten van hun hoofdstad willen laten paraderen, als teken van een overwinning van een onrechtvaardig mannelijk imperium tegen een opstandige en vrije vrouwelijke geest. Palmyra zal dan voor de tweede keer verwoest worden door een keizer die geen andere mening, geen andere vlag en geen andere god duldt.
Laat die zwarte vlaggen maar komen, laat de woestijnpiraten hun best doen. Zenobia zal niet verliezen, haar geest zal niet vernietigd worden met de ruïnes van Palmyra. Zenobia is deel van het geheugen van een volk. Ze woont in de verbeelding van mijn dochters en miljoenen andere Levantijnse Arabische meisjes. Ze is te zien in hun sparkelende ogen wanneer ze horen vertellen over die mooie Arabische vrouw op haar paard, die een leger leidt tegen de onderdrukker, met lang zwart haar dat wappert als een vlag in de wind, los, vrij en uitdagend.
DS, 22--05-2015 (Dyab Abou Jahjah)
Een mooie Arabische koningin, met zwart haar, een huid gestreeld door de zon van de Syrische woestijn, staat op de trappen van haar paleis en kijkt naar haar stad, het hart van haar koninkrijk, voor de laatste keer, voor ze gevangen wordt genomen door een Romeinse soldaat. Ze staat kaarsrecht, haar lichaam verleidelijk, maar zo recht als een speer. In de verte gaat de zon onder, in het westen, achter ontroostbare duinen, en sleept de mooie stad Palmyra mee in eeuwige duisternis. Deze scène is vereeuwigd in het schilderij van de Brit Herbert Gustave Schmalz met de titel ‘Queen Zenobia’s Last look Upon Palmyra’.
Misschien is dit de eerste keer dat u van Zenobia hoort, maar voor mij is Zenobia een van de eerste helden uit mijn jeugd. Als jonge knaap keek ik naar een Libanese tv-serie over haar leven en ik was verloren, haast verliefd. Zenobia had alles: schoonheid, charisma, leiderschap, moed en filosofische diepgang. Ze behoorde tot een reeks van Arabische koninginnen die ons fascineerden als jonge Arabische nationalisten die erg links waren en dorstig naar bevrijding. Het feit dat ze een vrouw was en dat ze tegelijk haar leger leidde als krijgerkoningin, dat ze op haar paard in slagvelden meevocht, dat allemaal paste in ons antipatriarchaal denkkader. Het feit dat ze heidens was en polytheïste, paste in ons verzet tegen de hegemonie van de drie rudimentaire monotheïstische religies die onze semitische beschaving hebben gekaapt.
Zenobia verenigde in haar persoon de glorie van het semitische volk in al zijn aftakkingen door Arabische, Aramese en Oudegyptische elementen bij elkaar te brengen. Ze heeft ook Syrië-Mesopotamië met Egypte verenigd, de twee vleugels van onze beschaving en het kloppende hart van ons geliefde Morgenland. Dat konden de Romeinen niet dulden, net zoals de Amerikanen niet konden aanvaarden dat president Nasser hetzelfde probeerde te doen en daarom in 1958 met hun soldaten in Beiroet zijn geland om dat te beletten. De geschiedenis in de Arabische wereld is niet alleen een verhaal over het verleden, het is een open strijd over het bewustzijn en de verbeelding die vandaag nog altijd een beslissende invloed hebben op politieke en militaire daden.
Palmyra, het stad-imperium van Zenobia, was de erfgenaam van Carthago, van Sidon en Tyrus, maar ook van het hellenistische kosmopolitische experiment.
Tadmor (Palmyra) symboliseerde de semitisch-Helleense geest van de Middellandse Zee die in opstand kwam tegen het Latijns-westerse imperialisme dat Rome belichaamde. Dit is een constant thema in onze Levantijnse literatuur en onze kunstproductie. De gebroeders Rahbani hebben talloze liedjes hierover geschreven in hun musicals, die onsterfelijk zijn gemaakt door de goddelijke stem van Fairouz. Musicals die soms Zenobia heten, die over Tadmor (Palmyra) gaan, maar ook over Petra, de prachtige in de rotsen uitgehouwen stad in Jordanië – een andere Arabisch-Helleense stad die ook Rome trotseerde onder de leiding van een Arabische koningin.
Een andere, meer bekende versie van dit thema is het verhaal van Cleopatra, een Egyptisch-Helleense koningin die Rome uitdaagde. Zenobia beweerde tegelijk afstammeling te zijn van Cleopatra en van Dido van Carthago.
Vandaag staat Zenobia weer op de trappen van haar paleis in Palmyra, ze kijkt weer naar de hordes van een nieuw imperium die naderen, die net zoals de Romeinse legioenen haar gevangen willen nemen, haar in kettingen in de straten van hun hoofdstad willen laten paraderen, als teken van een overwinning van een onrechtvaardig mannelijk imperium tegen een opstandige en vrije vrouwelijke geest. Palmyra zal dan voor de tweede keer verwoest worden door een keizer die geen andere mening, geen andere vlag en geen andere god duldt.
Laat die zwarte vlaggen maar komen, laat de woestijnpiraten hun best doen. Zenobia zal niet verliezen, haar geest zal niet vernietigd worden met de ruïnes van Palmyra. Zenobia is deel van het geheugen van een volk. Ze woont in de verbeelding van mijn dochters en miljoenen andere Levantijnse Arabische meisjes. Ze is te zien in hun sparkelende ogen wanneer ze horen vertellen over die mooie Arabische vrouw op haar paard, die een leger leidt tegen de onderdrukker, met lang zwart haar dat wappert als een vlag in de wind, los, vrij en uitdagend.
DS, 22--05-2015 (Dyab Abou Jahjah)