Barst
5th March 2015, 22:59
Advocaat bij elk verhoor wordt ‘gigantisch duur’
Europa legt een nieuwe regel over rechtsbijstand op: voortaan moet bij élk verhoor van een verdachte een advocaat aanwezig zijn, en niet alleen bij het eerste verhoor. Justitie houdt zijn hart vast.
De vorige minister van Justitie, Annemie Turtelboom (Open VLD), toonde zich al bezorgd over de uitbreiding van de regels over de aanwezigheid van een advocaat bij een verhoor, maar het is pas in deze regeerperiode dat de poppen helemaal aan het dansen gaan. Tegen november moet ons land een update van de Europese regel naar aanleiding van het Salduz-arrest in wet hebben omgezet. Die houdt in dat een verdachte bij élk verhoor recht heeft op een advocaat die hem bijstaat.
‘Dit zal een geweldige impact hebben op de werking van Justitie en politie’, verwacht Yves Liégeois, advocaat-generaal in Antwerpen. ‘We moeten nú beginnen met de voorbereidingen. Maar geld voor deze verandering is er niet.’
‘Zeker als je de Salduz-bijstand afzet tegenover de waarheidsvinding in strafzaken’, legt Van Linthout uit. ‘Ik heb er totaal geen probleem mee dat een advocaat toeziet op de rechten van de verdachte tijdens een verhoor, want dat is volgens mijn inschatting niet zo’n probleem in België. Maar het gevolg is wel dat de waarheid wordt “gecoacht”. Wanneer een verdachte in een zedenzaak vroeger ontkende tijdens het eerste verhoor en DNA-bewijs sprak dat later tegen, kon dat leiden tot een bekentenis. Nu hebben ze eerst overlegd met hun advocaat en zeggen ze aan het begin van het verhoor: “Ik betwist niet dat ik seks heb gehad met die vrouw.” Dan zit je in een kwestie van woord tegen woord. We moeten grondig stilstaan bij de keuze om Salduz uit te breiden. Ik vraag me af of het niet nuttiger is om elk verhoor audiovisueel af te nemen. Maar we kunnen niet onder die richtlijn uit.’
Gisteren organiseerde het Centrum voor Politie en Veiligheid een studiedag over de update van Salduz die er aankomt. Ook advocaten hebben hun twijfels bij Salduz en de kwaliteit van de bijstand. Ze zijn misnoegd over de beperkte vergoeding die de pro-Deobijstand tijdens zo’n Salduzverhoor oplevert. En de impact op het pro-Deobudget, dat in 2012 in totaal 78 miljoen euro bedroeg, is niet te onderschatten.
‘Zeker in Franstalig België en Brussel loopt dat allesbehalve van een leien dakje’, zegt advocaat Tom Bauwens. Een evaluatie uit 2013 bracht aan het licht dat in Franstalig België in slechts 41 procent van de gevallen een advocaat werd gevonden.
‘In Brussel heeft dat deels te maken met het profiel van de advocaten-stagiairs’, zegt Bauwens. ‘Zij werken meestal bij grote internationale kantoren en staan niet altijd te springen om hun Latijn te steken in een Salduzverhoor. Als er dan nog eens meer van die verhoren zullen zijn, vraag ik me af waar ze de advocaten zullen vinden.’
Turkse jongeman
Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) laat weten dat hij een werkgroep samenstelt die de verandering moet uitwerken.
De naam ‘Salduz’ is afkomstig van een Turkse jongeman, Yusuf Salduz, die van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens gelijk kreeg in een zaak over de bijstand van een advocaat. (Hij was opgepakt op een demonstratie voor de Koerdische beweging PKK en zou onder druk bekentenissen hebben afgelegd.)
Het Europees Parlement vaardigde na de gerechtelijke uitspraak een richtlijn uit die België begin 2012 in de praktijk heeft omgezet. Sindsdien moet er een advocaat aanwezig zijn bij het eerste verhoor.
DS, 05-03-2015 (Nikolas Vanhecke)
Europa legt een nieuwe regel over rechtsbijstand op: voortaan moet bij élk verhoor van een verdachte een advocaat aanwezig zijn, en niet alleen bij het eerste verhoor. Justitie houdt zijn hart vast.
De vorige minister van Justitie, Annemie Turtelboom (Open VLD), toonde zich al bezorgd over de uitbreiding van de regels over de aanwezigheid van een advocaat bij een verhoor, maar het is pas in deze regeerperiode dat de poppen helemaal aan het dansen gaan. Tegen november moet ons land een update van de Europese regel naar aanleiding van het Salduz-arrest in wet hebben omgezet. Die houdt in dat een verdachte bij élk verhoor recht heeft op een advocaat die hem bijstaat.
‘Dit zal een geweldige impact hebben op de werking van Justitie en politie’, verwacht Yves Liégeois, advocaat-generaal in Antwerpen. ‘We moeten nú beginnen met de voorbereidingen. Maar geld voor deze verandering is er niet.’
‘Zeker als je de Salduz-bijstand afzet tegenover de waarheidsvinding in strafzaken’, legt Van Linthout uit. ‘Ik heb er totaal geen probleem mee dat een advocaat toeziet op de rechten van de verdachte tijdens een verhoor, want dat is volgens mijn inschatting niet zo’n probleem in België. Maar het gevolg is wel dat de waarheid wordt “gecoacht”. Wanneer een verdachte in een zedenzaak vroeger ontkende tijdens het eerste verhoor en DNA-bewijs sprak dat later tegen, kon dat leiden tot een bekentenis. Nu hebben ze eerst overlegd met hun advocaat en zeggen ze aan het begin van het verhoor: “Ik betwist niet dat ik seks heb gehad met die vrouw.” Dan zit je in een kwestie van woord tegen woord. We moeten grondig stilstaan bij de keuze om Salduz uit te breiden. Ik vraag me af of het niet nuttiger is om elk verhoor audiovisueel af te nemen. Maar we kunnen niet onder die richtlijn uit.’
Gisteren organiseerde het Centrum voor Politie en Veiligheid een studiedag over de update van Salduz die er aankomt. Ook advocaten hebben hun twijfels bij Salduz en de kwaliteit van de bijstand. Ze zijn misnoegd over de beperkte vergoeding die de pro-Deobijstand tijdens zo’n Salduzverhoor oplevert. En de impact op het pro-Deobudget, dat in 2012 in totaal 78 miljoen euro bedroeg, is niet te onderschatten.
‘Zeker in Franstalig België en Brussel loopt dat allesbehalve van een leien dakje’, zegt advocaat Tom Bauwens. Een evaluatie uit 2013 bracht aan het licht dat in Franstalig België in slechts 41 procent van de gevallen een advocaat werd gevonden.
‘In Brussel heeft dat deels te maken met het profiel van de advocaten-stagiairs’, zegt Bauwens. ‘Zij werken meestal bij grote internationale kantoren en staan niet altijd te springen om hun Latijn te steken in een Salduzverhoor. Als er dan nog eens meer van die verhoren zullen zijn, vraag ik me af waar ze de advocaten zullen vinden.’
Turkse jongeman
Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) laat weten dat hij een werkgroep samenstelt die de verandering moet uitwerken.
De naam ‘Salduz’ is afkomstig van een Turkse jongeman, Yusuf Salduz, die van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens gelijk kreeg in een zaak over de bijstand van een advocaat. (Hij was opgepakt op een demonstratie voor de Koerdische beweging PKK en zou onder druk bekentenissen hebben afgelegd.)
Het Europees Parlement vaardigde na de gerechtelijke uitspraak een richtlijn uit die België begin 2012 in de praktijk heeft omgezet. Sindsdien moet er een advocaat aanwezig zijn bij het eerste verhoor.
DS, 05-03-2015 (Nikolas Vanhecke)