Barst
19th December 2005, 17:44
De taal van de week - Veel Vlamingen doen hun best om Walen Nederlandsonkundig te houden
Toegegeven: ik heb mijn eerste drie columns in deze krant in het Frans geschreven. De redactie heeft voor een - uitstekende - vertaling gezorgd. Maar de communautaire sfeer is nu gekeerd. Vlaams minister van Wonen Marino Keulen (VLD) gaat huurders van een sociale woning in Vlaanderen verplichten Nederlands te leren - voor een betere integratie. Wel, ik wil het voorbeeld geven en voortaan rechtstreeks in het Nederlands schrijven. Voor alle duidelijkheid: dit is ironisch bedoeld.
Ironisch, want veel Vlamingen doen hun best om Walen Nederlandsonkundig te houden. En ik spreek uit ervaring. Ik heb vijf jaar rechten gestudeerd aan de KU Leuven. Met mijn diploma op zak, heb ik mijn legerdienst in een tweetalige eenheid gedaan. Omdat ik dacht dat ik mijn kennis van het Nederlands zou kunnen bijschaven in een nieuwe context. Niets daarvan.
De Vlaamse miliciens, die amper Frans spraken, wilden absoluut de taal van Molière en Elio Di Rupo met mij spreken. Om die zelf te leren. Ik antwoordde een paar keer in het Nederlands, maar na een tijdje vond ik dat taalkundig van de hak op de tak springen (zonder woordspeling op Tak) zo zenuwslopend dat ik, moegestreden, naar mijn moedertaal overschakelde. Ten onrechte, zo bleek later. Op het einde van mijn legerdienst was mijn Nederlandse taalvaardigheid flink achteruitgegaan. Terwijl de kennis van het Frans van mijn Vlaamse collega-miliciens bijzonder gunstig was geëvolueerd. Eindelijk een transfer van zuid naar noord dus.
Tegelijk toont wie de taal van de andere spreekt zijn superioriteit. Het fenomeen is wijdverspreid: in veel tweetalige bedrijven of administraties van dit land laten de Vlamingen aan de Franstaligen geen schijn van een kans om zich in het Nederlands uit te drukken. Daarom heb ik een voorstel. Want in plaats van dure inburgeringslessen te organiseren, is er een werkwijze die geen eurocent kost. In elk kantoor waar werknemers van noord en zuid samenwerken, zou er een verplichte 'taal van de week' zijn: afwisselend Nederlands en Frans. Zo'n wekelijkse taalbad kost 2.500 op de Ceran in Spa waar koningin Paola en haar kinderen geregeld gesignaleerd worden.
Uiteraard klinkt zoiets naïef. Maar ik heb mijn methode getoetst na een reportage over Eurokids in Hasselt. Een mirakel geschiedde tijdens de maaltijd: mijn Waalse vrienden die zo schuw zijn om een vreemde taal te hanteren, waren na een uur ijverig in het Nederlands aan het praten met collega's van de VRT. Slechts één probleem: ze snapten geen woord van wat de beeldmooie Nederlandse meisjes van de tafel naast ons zeiden. Niet erg: we hadden meer dan genoeg aan onze VRT-medewerksters om te blijven dromen.
Trouwens: toch nog dit over Eurokids 2005 (en eigenlijk ook Eurosong): waarom geeft de woordvoerder van de Vlaamse jury de punten telkens opnieuw in het Engels, terwijl het Frans ook mag? Ondertussen kiest een meerderheid Franstalige scholieren het Engels als tweede taal, ten nadele van het Nederlands.
Wat er ook van zij: het klimaat verzuurt tussen noord en zuid. In mijn Waalse vriendenkring hoor ik alsmaar vaker dezelfde vraag: waarom je inspannen om Nederlands te leren terwijl België toch op springen staat? Ik antwoord altijd hetzelfde (nu het in de krant staat zal ik misschien iets anders moeten bedenken): zelfs als België stopt, blijven Vlamingen en Walen buren.
En neem nu het zogenaamde ,,Manifest voor een zelfstandig Vlaanderen in Europa''. De auteurs gebruiken racistische argumenten, schrijft Le Soir . Ze stellen dat wij, Walen, arm, dom en lui zijn. Lui, bijvoorbeeld, omdat we onze fiets - als we er één hebben - bijna nooit gebruiken. En inderdaad: dertig procent van de Vlaamse scholieren fietst naar school. In Wallonië is dat... één procent. Maar heeft dat te maken met luiheid? Nee, volgens Marc Jacobs van het Vlaams Centrum voor Volkscultuur die ik onlangs ontmoette.
Tot na de Tweede Wereldoorlog was wielrennen hét middel bij uitstek in een toen relatief arm Vlaanderen om uit het slop te geraken. Volgens Jacobs speelt ook de mythe van die Flandriens tot op de dag van vandaag zijn rol op de Vlaamse fietspaden. Daartegenover: in het tot de jaren zestig rijke Wallonië bestond de ultieme droom erin zo vroeg mogelijk een auto te kopen en de fiets aan de armen te laten. Ook dat is gebleven.
Om af te ronden nog even terug naar het Manifest voor een zelfstandig Vlaanderen. De ondertekenaars wijzen erop dat er veel minder vrouwelijke parlementsleden zetelen in Franstalig België dan in Vlaanderen. Besluit: de Franstaligen zouden vrouwonvriendelijk zijn. Nochtans telt de Denkgroep In de Warande geen enkel vrouwelijk lid. In alle peilingen pleiten de Vlaamse vrouwen trouwens minder voor een onafhankelijk Vlaanderen dan de mannen. Om België te redden, cherchez la femme . Zut , of liever amai, ik schrijf opnieuw in het Frans.
Christophe Deborsu is journalist bij RTBF. ,,La Wallonie profonde'' verschijnt maandelijks op maandag.
DS, 19-12-2005
Toegegeven: ik heb mijn eerste drie columns in deze krant in het Frans geschreven. De redactie heeft voor een - uitstekende - vertaling gezorgd. Maar de communautaire sfeer is nu gekeerd. Vlaams minister van Wonen Marino Keulen (VLD) gaat huurders van een sociale woning in Vlaanderen verplichten Nederlands te leren - voor een betere integratie. Wel, ik wil het voorbeeld geven en voortaan rechtstreeks in het Nederlands schrijven. Voor alle duidelijkheid: dit is ironisch bedoeld.
Ironisch, want veel Vlamingen doen hun best om Walen Nederlandsonkundig te houden. En ik spreek uit ervaring. Ik heb vijf jaar rechten gestudeerd aan de KU Leuven. Met mijn diploma op zak, heb ik mijn legerdienst in een tweetalige eenheid gedaan. Omdat ik dacht dat ik mijn kennis van het Nederlands zou kunnen bijschaven in een nieuwe context. Niets daarvan.
De Vlaamse miliciens, die amper Frans spraken, wilden absoluut de taal van Molière en Elio Di Rupo met mij spreken. Om die zelf te leren. Ik antwoordde een paar keer in het Nederlands, maar na een tijdje vond ik dat taalkundig van de hak op de tak springen (zonder woordspeling op Tak) zo zenuwslopend dat ik, moegestreden, naar mijn moedertaal overschakelde. Ten onrechte, zo bleek later. Op het einde van mijn legerdienst was mijn Nederlandse taalvaardigheid flink achteruitgegaan. Terwijl de kennis van het Frans van mijn Vlaamse collega-miliciens bijzonder gunstig was geëvolueerd. Eindelijk een transfer van zuid naar noord dus.
Tegelijk toont wie de taal van de andere spreekt zijn superioriteit. Het fenomeen is wijdverspreid: in veel tweetalige bedrijven of administraties van dit land laten de Vlamingen aan de Franstaligen geen schijn van een kans om zich in het Nederlands uit te drukken. Daarom heb ik een voorstel. Want in plaats van dure inburgeringslessen te organiseren, is er een werkwijze die geen eurocent kost. In elk kantoor waar werknemers van noord en zuid samenwerken, zou er een verplichte 'taal van de week' zijn: afwisselend Nederlands en Frans. Zo'n wekelijkse taalbad kost 2.500 op de Ceran in Spa waar koningin Paola en haar kinderen geregeld gesignaleerd worden.
Uiteraard klinkt zoiets naïef. Maar ik heb mijn methode getoetst na een reportage over Eurokids in Hasselt. Een mirakel geschiedde tijdens de maaltijd: mijn Waalse vrienden die zo schuw zijn om een vreemde taal te hanteren, waren na een uur ijverig in het Nederlands aan het praten met collega's van de VRT. Slechts één probleem: ze snapten geen woord van wat de beeldmooie Nederlandse meisjes van de tafel naast ons zeiden. Niet erg: we hadden meer dan genoeg aan onze VRT-medewerksters om te blijven dromen.
Trouwens: toch nog dit over Eurokids 2005 (en eigenlijk ook Eurosong): waarom geeft de woordvoerder van de Vlaamse jury de punten telkens opnieuw in het Engels, terwijl het Frans ook mag? Ondertussen kiest een meerderheid Franstalige scholieren het Engels als tweede taal, ten nadele van het Nederlands.
Wat er ook van zij: het klimaat verzuurt tussen noord en zuid. In mijn Waalse vriendenkring hoor ik alsmaar vaker dezelfde vraag: waarom je inspannen om Nederlands te leren terwijl België toch op springen staat? Ik antwoord altijd hetzelfde (nu het in de krant staat zal ik misschien iets anders moeten bedenken): zelfs als België stopt, blijven Vlamingen en Walen buren.
En neem nu het zogenaamde ,,Manifest voor een zelfstandig Vlaanderen in Europa''. De auteurs gebruiken racistische argumenten, schrijft Le Soir . Ze stellen dat wij, Walen, arm, dom en lui zijn. Lui, bijvoorbeeld, omdat we onze fiets - als we er één hebben - bijna nooit gebruiken. En inderdaad: dertig procent van de Vlaamse scholieren fietst naar school. In Wallonië is dat... één procent. Maar heeft dat te maken met luiheid? Nee, volgens Marc Jacobs van het Vlaams Centrum voor Volkscultuur die ik onlangs ontmoette.
Tot na de Tweede Wereldoorlog was wielrennen hét middel bij uitstek in een toen relatief arm Vlaanderen om uit het slop te geraken. Volgens Jacobs speelt ook de mythe van die Flandriens tot op de dag van vandaag zijn rol op de Vlaamse fietspaden. Daartegenover: in het tot de jaren zestig rijke Wallonië bestond de ultieme droom erin zo vroeg mogelijk een auto te kopen en de fiets aan de armen te laten. Ook dat is gebleven.
Om af te ronden nog even terug naar het Manifest voor een zelfstandig Vlaanderen. De ondertekenaars wijzen erop dat er veel minder vrouwelijke parlementsleden zetelen in Franstalig België dan in Vlaanderen. Besluit: de Franstaligen zouden vrouwonvriendelijk zijn. Nochtans telt de Denkgroep In de Warande geen enkel vrouwelijk lid. In alle peilingen pleiten de Vlaamse vrouwen trouwens minder voor een onafhankelijk Vlaanderen dan de mannen. Om België te redden, cherchez la femme . Zut , of liever amai, ik schrijf opnieuw in het Frans.
Christophe Deborsu is journalist bij RTBF. ,,La Wallonie profonde'' verschijnt maandelijks op maandag.
DS, 19-12-2005