Sharon verlaat Likoedpartij

[Barst]

Sharon verlaat Likoedpartij


De Israëlische premier Ariel Sharon heeft beslist de Likoedpartij te verlaten. Sharon zal dit maandag aankondigen, aldus de Israëlische militaire radio zondag. Volgens dezelfde bron moet Sharon ook een ontbinding van het Parlement vragen met het oog op vervroegde verkiezingen. De openbare Israëlische televisie gaf hetzelfde nieuws. Die speculeerde dat Sharon op de steun van een vijftiental parlementsleden, hoofdzakelijk van Likoed, kon rekenen om een nieuwe partij onder zijn leiding op te richten.

De Israëlische Arbeiderspartij besliste zondagavond het kabinet van Sharon te verlaten, waardoor een einde komt aan tien maand coalitie met Likoed, de belangrijkste rechtse partij. Zondagmorgen verenigde Sharon dit kabinet voor de laatste maal, en hield zo de spanning hoog over zijn beslissing om zich bij de volgende verkiezingen aan te dienen aan het hoofd van een nieuwe centrumrechtse partij.


Weblog DS, 20-11-2005 (KVK) BELGA

[bram willems]

hij is ondertussen toch al weer de tweede of derde partij van Israël...
Volgens mij een zuivere verkiezingsstunt van Sharon...

[Barst]

Sharon trekt liefst zijn eigen plan


Met zijn besluit uit de Likoed te stappen en met een eigen lijst de verkiezingen in te gaan, veroorzaakt Ariël Sjaron een ware aardverschuiving in het Israëlische politieke landschap. En hij lijkt over het patentrecht te beschikken: in de jaren zeventig stond diezelfde Sjaron aan de wieg van de bundeling van rechtse partijen, de Likoed, die de Israëlische politiek op zijn kop zette en het einde inluidde van 29 jaar heerschappij van de Arbeiderspartij.


Het uiteenvallen van de Likoed is het logische gevolg van Sjarons besluit tot terugtrekking uit de Gazastrook. Sjaron brak met de ideologen van de partij die een Groot-Israël nastreven en het behoud van alle bezette (’bevrijde’) gebieden. Sjarons nieuwe partij, de partij van ’Nationale Verantwoordelijkheid’, weerspiegelt de breuk. Wat overblijft van de Likoed, de afgelopen drie decennia de dominante kracht in de Israëlische politiek, is de ideologisch harde kern.


Dat Israël afstevent op nieuwe verkiezingen was al duidelijk na de overwinning van Amir Peretz tot leider van de Arbeiderspartij en diens besluit de samenwerking met de regering van Sjaron op te geven. Sjaron, 77 jaar oud en inmiddels al bijna zes jaar premier, had rustig aan het hoofd van de Likoed de verkiezingen in kunnen gaan. Hij was dan voor een derde keer tot premier gekozen. Maar dankzij zijn eigen populariteit had hij de Likoed opnieuw aan een grote fractie geholpen vol rebellen die, net als bij de terugtrekking uit Gaza, dwarsliggen bij elke poging de politieke impasse te doorbreken.

Door te kiezen voor een eigen lijst zegt Sjaron in feite dat hij niet van plan is de komende jaren met de armen over elkaar te zitten. De man die de bijnaam ’bulldozer’ als eretitel beschouwt, is een doener. Het bizarre is dat hij tot gisteren met geen woord heeft gerept over wat hij wil doen. Net zo goed als hij indertijd nooit te kennen heeft gegeven dat hij van plan is eenzijdig uit de Gazastrook terug te trekken. In de verkiezingscampagne van 2001 beschuldigde hij zijn rivaal van de Arbeiderspartij nog van landverraad, omdat die pleitte voor zo’n terugtrekking.

Ariël Sjaron heeft de gewoonte tijdens ontmoetingen aantekeningen te maken in een klein opschrijfboekje dat hij altijd bij zich draagt. Zijn politieke vijanden weten zeker dat hun namen erin voorkomen. Sjaron vergeet niet graag namen van mensen die hem ooit dwars hebben gezeten. Maar niemand weet of het kleine boekje ook een politiek plan bevat. Gisteravond in zijn persconferentie wilde Sjaron slechts zeggen dat hij van plan is de Routekaart uit te voeren, het vredesplan van de VS, Rusland, de VN en Europa. Over de invulling ervan bleef hij vaag al sloot hij niet uit dat Israël uiteindelijk nog meer nederzettingen moet opgeven.

De algemeen aanvaarde speculatie luidt dat Sjaron in de voetsporen wil treden van David Ben-Goerion, de oprichter van de staat en Israëls eerste premier. Sjaron zou diens werk af willen maken door de grenzen van het land te bepalen. Wie dezer dagen de bouwwerkzaamheden en bulldozers op de Westelijke Jordaanoever volgt, kan een idee krijgen waar die grenzen komen te liggen. Sjaron bouwt niet aan een Groot-Israël, zoals de ideologen van de Likoed dat voor ogen hebben. Hij bouwt wel aan een ruim Israël met een Groot-Jeruzalem en behoud van de grote nederzettingen, met daarnaast hooguit een Palestijns ministaatje. Het lijkt niet de landkaart die Sjaron aan zijn gasten uitdeelde toen hij ze in de jaren tachtig op toer meenam en trots elke nieuwe nederzetting liet zien die het oprichten van enige Palestijnse staat moest voorkomen. Het is ook niet de kaart van de Amerikaanse president Bill Clinton, die voorziet in een veel grotere Israëlische terugtrekking en het oprichten van een Palestijnse staat naast Israël.

Sjaron, de doener, heeft nog een eigenschap: hij smeedt plannetjes en voert ze uit zonder al te veel overleg. Onderhandelen vindt hij doorgaans een overbodige bezigheid. Zijn unilaterale terugtrekking uit Gaza kon hij verkopen nadat hij eenieder had proberen te overtuigen dat er nu eenmaal geen Palestijnse partner was om mee te praten. Maar toen Jasser Arafat van het toneel verdween, vond Sjaron het nog steeds overbodig met diens opvolger Mahmoed Abbas te praten. Sjaron trekt liever zijn eigen plan.

Als generaal trok hij het Suez-kanaal over, tegen het bevel van zijn superieuren in. Het bracht een beslissende ommekeer in de oorlog van 1973 en bezorgde Sjaron het aura van gevierd generaal. In 1982 leidde hij als minister van defensie het leger Libanon binnen, zonder de premier, Menachem Begin, zijn plannen te onthullen. Zijn verwijdering van het politieke toneel na het bloedbad in de Palestijnse wijken van Beiroet, bleek tijdelijk te zijn. Sjaron liet geen dag onbenut om aan zijn terugkeer te werken.

’Het boerderijforum’ heet het groepje adviseurs dat de afgelopen weken op Sjarons boerderij in het zuiden van het land bijeenkwam. Ze legden de premier alle mogelijke scenario’s voor.

Ze lieten ook opiniepeiling na opiniepeiling uitvoeren om de slaagkans van een nieuwe partij te onderzoeken. Net zoals een bedrijf de kansen van een nieuw product test, lieten ze zelfs de naam van de nieuwe partij testen. In het grootste geheim kwamen statistisch geselecteerde groepjes bijeen om hun oordeel te geven. Het werd ’Nationale Verantwoordelijkheid’. Verleden week lekte al uit dat de adviseurs aandrongen op het oprichten van een eigen partij. Het besluit nam Sjaron zelf dit weekeinde op de ranch samen met zijn beide zoons.

Sjarons besluit is niet zonder risico. Israël kent voorbeelden te over van nieuwe partijen van wie haast niemand zich nog de naam kan herinneren. Sjaron zelf richtte ooit zelf zo’n partijtje op en kwam niet verder dan twee zetels. Voorbeelden te over zijn er ook van vooraanstaande politici die uit hun partij stapten en met eigen lijsten de verkiezingen in gingen. Het meest sprekende voorbeeld is Ben-Goerion, die samen met Mosje Dajan en Sjimon Peres uit de Arbeiderspartij stapte en een partij oprichtte. Het werd een grootse mislukking. Sjaron kan zich slechts troosten met de gedachte dat Ben- Goerion al geen premier meer was en de ’agenda’ niet kon bepalen.

’Agenda’ is dezer dagen het meest gehoorde woord in de Israëlische media. Wie bepaalt de komende maanden die agenda? Achter het vage woord schuilt een hele wereld. Het was Bill Clinton die ooit de presidentsverkiezingen won met de slogan ’Het is de economie, stommerd’.

In Israël gaan verkiezingen niet over de economie. De oud-generaals plegen de politiek te overheersen. Het politieke programma van de partij geeft de doorslag in de stembus, de militaire carrière van de partijleider telt zwaar mee. En als de kandidaat-premier premierskandidaat die niet heeft, zorgt hij ervoor zich te omringen met oud-generaals. Dat is de reden dat bijvoorbeeld Menachem Begin zich zo graag in het gezelschap van Ariël Sjaron bevond. Het was altijd het grote voordeel van Jitschak Rabin, een oorlogsheld, in de strijd met Sjimon Peres. Zelfs Sjaron belde gisteren nog met de minister van defensie Sjaoel Mofaz, ook al een oud-opperbevelhebber, of hij niet met hem mee wilde naar zijn nieuwe lijst. Sjaron wilde hem vooral niet achterlaten in de Likoed.

De nieuwe leider van de Arbeiderspartij, Amir Peretz, probeert nu dat patroon te doorbreken. Peretz – nooit verder gekomen dan kapitein in het leger– werpt zich op als de ’sociale generaal’, de strijder voor de gedupeerde klassen. Hij trekt van leer tegen de dominantie van de generaals en de nadruk op de veiligheidszaken. Hij verwijt Sjaron en de zijnen hun nederzettingen te hebben gebouwd ten koste van de lagere klassen. Hij speelt in op de economische kloof. Maar nog meer dan zijn woorden moet zijn eigen biografie – Peretz werd in Marokko geboren– de kiezers terugwinnen die zich in het verleden vernederd voelden door de elitistische Arbeiderspartij en hun toevlucht namen tot de Likoed. ,,De Likoed van Sjaron, heeft jullie in de steek gelaten” roept Peretz nu in zijn toespraken. Vervolgens somt hij alle anti-sociale maatregelen van de Likoed op.

Israël gaat binnenkort voor de vijfde keer in tien jaar tijd naar de stembus. Voor het eerst is de keus tussen een puur rechtse Likoed en een linkse Arbeiderspartij die nadruk legt op het sociaal-economische beleid. En daar tussenin een partij van het midden onder leiding van Ariël Sjaron.


Trouw, 22-11-2005

[Pieterjan]

Nieuwe partij Sharon zou Likoed verpletteren (peilingen)

(Belga) De nieuwe partij van de Israëlische premier Ariel Sharon zou het bij verkiezingen momenteel makkelijk winnen van de rechtse Likoed-partij, de partij waarvan Sharon maandag afscheid nam. Dat blijkt uit drie peilingen die dinsdag gepubliceerd werden.

De nieuwe partij, die nog geen definitieve naam heeft, zou 30 tot 33 zetels binnenrijven in het Israëlisch parlement. De Arbeidspartij van Amir Peretz zou uitkomen op 26 van de 120 zetels. Momenteel heeft de partij 22 zetels. In totaal zou het Likoed-blok twaalf tot vijftien mandaten overhouden van de veertig die het nu heeft, zo schrijven de kranten Yediot Aharanot, Maarev en Haaretz. Op de vraag of Sharon heeft gedaan wat hij moest doen door de Likoed te verlaten antwoordde tot slot 55 procent van de ondervraagden bevestigend. Een kwart dacht van niet, de rest had geen mening. (kva) BELGA/AG