PDA

Bekijk de volledige versie : Recept voor een biowapen


Lien.Van.Bastelaer
28th November 2011, 18:37
Recept voor een biowapen
Studie kan terroristen inspireren

BRUSSEL - Nederlandse virologen die een voor mensen levensgevaarlijke variant van het vogelgriepvirus hebben gemaakt, willen hun onderzoek publiceren ondanks het risico dat kwaadwillenden ermee aan de haal gaan.

Nederlandse virologen die een levensgevaarlijke variant van het vogelgriepvirus gemaakt hebben, achten de kans heel klein dat terroristen of schurkenstaten misbruik kunnen maken van hun onderzoeksgegevens. Ze vinden het wetenschappelijke belang van publicatie ervan veel zwaarder wegen dan dat mogelijke risico.

De onderzoekers hebben in september een artikel over hun bevindingen ingediend bij het gerenommeerde tijdschrift Science. Dat heeft de publicatie voorgelegd aan de National Science Advisory Board on Biosecurity. De NSABB adviseert over veiligheid van onderzoeksgegevens.

Het onderzoek van het Erasmus Medisch Centrum veroorzaakt veel onrust. In kringen van de Amerikaanse en ook Nederlandse veiligheidsdiensten en overhedenis men niet echt blij met het vooruitzicht van een publicatie over het genetische geëxperimenteer van de Nederlandse virologen. Ook sommige vooraanstaande wetenschappers vinden een publicatie van dit onderzoek geen goed idee. In hun ogen had het onderzoek helemaal niet gedaan moeten worden.

Onderzoeksleider Ron Fouchier en zijn team hebben in een streng beveiligd lab onderzocht of het vogelgriepvirus H5N1 genetisch zó kan worden aangepast, dat het van mens op mens overgaat. De vogelgriep die in de natuur voorkomt, gaat voorlopig alleen bij intensief contact van dier op mens over. Meer dan de helft van de mensen die ziek worden van dat virus, overlijdt.

Gezondheidsautoriteiten in de hele wereld vrezen de dag dat het vogelgriepvirus zich zo aanpast dat het makkelijk van mens op mens overgaat. Dat is precies waarvoor Fouchier nu heeft gezorgd. 'In opdracht van het National Institute of Health, de Amerikaanse gezondheidsautoriteiten dus, hebben we onderzocht of het vogelgriepvirus zo kan muteren dat het makkelijk overdraagbaar wordt tussen mensen', licht Fouchiers baas Ab Osterhaus toe.

Fouchier en de zijnen hadden vijf genetische ingrepen nodig om een virusvariant te ontwikkelen die bij fretten overdraagbaar is. Mensen en fretten reageren vergelijkbaar op griepvirussen. De mutaties die nodig waren, komen elk afzonderlijk in de natuur voor, maar hebben zich voor zover bekend niet eerder alle vijf in dezelfde virusstam voorgedaan.

Overigens was het gemuteerde virus in eerste instantie niet heel besmettelijk. Dat werd het pas toen iets van het gemuteerde virus in de neus van een fret werd gestopt. Toen die fret ziek werd, is materiaal van dat dier in een andere fret gebracht. Tien fretten verder was het gemuteerde H5N1-virus net zo makkelijk overdraagbaar als de seizoensgriep. De onderzoekers gaan ervan uit dat dit gemuteerde virus ook bij mensen via de lucht overdraagbaar is. Dat maakt het zeer gevaarlijk, want vogelgriep is veel dodelijker dan seizoensgriep.

'Wij hebben nu aangetoond dat dit virus kan muteren in een variant die via de lucht overgaat van mens op mens', zegt Ron Fouchier. 'Er waren virologen die dachten dat het daar niet toe in staat was, omdat het anders al gebeurd was. We weten nu op welke mutaties we moeten letten en kunnen onderzoek doen naar vaccins.'

De vrees bestaat dat als de informatie in verkeerde handen valt, het terroristen in staat kan stellen een biologisch wapen te maken van het griepvirus. Maar Fouchier en Osterhaus zijn niet zo bang voor misbruik van het onderzoek. 'De vraag is of iemand anders dit onderzoek kan doen', zegt Osterhaus. 'Dit is zo ingewikkeld. Een verdwaalde wetenschapper kan dit echt niet nadoen in zijn garage. Maar daar kun je wel antraxbrieven maken.'

Fouchier wil niet zeggen of hij bereid is om bepaalde elementen uit de publicatie weg te laten. 'De discussie over vrijheid van wetenschap komt pas na het besluit van de NSABB. Daar wachten we nu al twee maanden op, terwijl ons al drie keer gezegd is dat dat advies komt. Het zou natuurlijk wel een belangrijk precedent zijn als Science zou besluiten niet te publiceren', zegt hij. 'Vanuit politie, openbaar ministerie, overheid en inlichtingendiensten is er geen druk op ons geweest om af te zien van onderzoek of publicatie.'

Osterhaus vult aan: 'Het is goed dat men bezorgd is, maar wij hebben uitgebreid overleg gehad met alle instanties. Nadat alle afwegingen zijn gemaakt is er toestemming gekomen voor het onderzoek. Dat hebben we gedaan. En nu is het tijd voor publicatie.'


Bron: De Standaard - Maandag 28 november 2011
Eigen mening: Ik vind het knap dat deze virologen de natuur ‘voor zijn geweest’ in het maken van een voor mensen levensgevaarlijke variant van het vogelgriepvirus. Nu kunnen de wetenschappers al verder op zoek gaan naar antistoffen waardoor het aantal slachtoffers beperkt zou kunnen worden, moest deze dodelijke variant toch in de natuur ontstaan. Maar de schrik dat de informatie in verkeerde handen terecht zou komen, is volgens mij zeker gegrond. Daarom moet De National Science Advisory Board for Biosecurity (NSABB) het artikel eerst zelf beoordelen vooraleer het zou gepubliceerd worden. En dan nog zou het wel eens verkeerd kunnen lopen...
In het artikel kan je ook lezen: ‘Ook sommige vooraanstaande wetenschappers vinden een publicatie van dit onderzoek geen goed idee. In hun ogen had het onderzoek helemaal niet gedaan moeten worden.’ Ik begrijp goed dat bepaalde wetenschappers tegen het publiceren van het onderzoek zijn, maar alleen begrijp ik nog niet echt waarom sommigen zeggen dat het onderzoek zelfs helemaal niet gedaan had moeten worden. Als hun redenen echt gegrond zijn, kunnen we natuurlijk weer het debat openen over onnodige dierenproeven …