PDA

Bekijk de volledige versie : Zijn jongeren volledig losgeslagen?


Barst
17th August 2011, 08:50
Zijn jongeren volledig losgeslagen?


Een toenemend aantal kinderen groeit op zonder gezaghebbende rolfiguren, stelt MIEKE VAN HECKE. En het zijn echt niet allemaal allochtonen en kansarmen.


De media hebben het profiel geschetst van de ‘daders' van het vandalisme in de Britse grootsteden.

Zonder de problematiek uit de weg te gaan van de ontgoochelde, moedeloze kansarme jongere uit onze eigen vierde wereld of in een uitgesloten allochtone gemeenschap – jongeren die veroordeeld zijn tot werkloosheid en beperkte opvang in het net van sociale zekerheid – moeten we vaststellen dat de dadergroep veel uitgebreider is. Naast de groep aanstokers herkennen verslaggevers gelegenheidsdieven, (blanke) mannen met een baan, kinderen en pubers.

De scholen, het onderwijs zijn de partners van gezinnen bij de opvoeding. Dat is een existentiële voorwaarde om te slagen in de schoolloopbaan en verantwoordelijkheid op te nemen in de samenleving.

Onze Vlaamse scholen zetten zich maximaal in om ouders mee te betrekken bij de school en het onderwijs: via lidmaatschap van de oudervereniging, aanwezigheid bij oudercontacten, voorkomen van spijbelgedrag, bespreking van de juiste studiekeuze. Ondanks deze inspanningen stellen we vast dat er vele hindernissen zijn die deze doelstelling belemmeren. De school kan deze opdracht niet alleen aan. De gezinnen zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kinderen.


Wantrouwen

Ik ga niet voorbij aan de specifieke situatie van kansarmoede, maar wil aantonen dat de problematiek veel verder reikt.

Wat in discussies over gelijke kansen in het onderwijs altijd wordt aangehaald is de culturele kloof tussen de allochtone gemeenschappen en de eigen schoolcultuur. Het gaat verder dan de taal als filologisch gegeven, het gaat om taal als begrippenkader en als communicatiemiddel. Het gaat dan om begrippen als tijd (stipt op school zijn), schoolattitude, gender (in bepaalde culturen).

De taalkloof geeft aanleiding tot een wederzijds wantrouwen tussen het gezin en de school. Via het navormingsaanbod maken we onze medewerkers met de hulp van interculturele deskundigen bewust van deze verschillen. Zij zoeken naar wegen om de kloof te overbruggen.

We ervaren nochtans dat de reële participatie van allochtone ouders aan het schoolgebeuren (bijvoorbeeld in de oudervereniging) en ook het overleg over de specifieke schoolsituatie (spijbelgedrag) van hun eigen kind zeer moeilijk verloopt.

Daarenboven wil ik niet voorbijgaan aan het feit dat vooral vaders onzichtbaar blijven in deze oudercontacten. Nochtans zijn zij de gezaghebbende figuren, zeker voor de jongens in het gezin. Wij blijven zoeken naar gezaghebbende ‘leiders' in deze gemeenschappen, naar een eigen middenveld die het belang van het partnership tussen ouders en school voor een succesrijke schoolloopbaan van hun kinderen kunnen schragen.

Modelfiguren uit de eigen gemeenschap kunnen de gezinnen ondersteunen en stimuleren. Ze kunnen de jongeren ook begeleiden naar de gepaste studiekeuze. De maatschappij van haar kant moet al deze jongeren maximale toekomstkansen geven.

Dezelfde drempels ondervinden scholen ook met de groep van generatiearmen in onze grootsteden. Ook hier trachten we via organisaties waar armen het woord voeren, en in samenwerking met ervaringsdeskundigen in de armoede, antwoorden te zoeken.

Maar de rellen in Groot-Brittannië tonen dat het niet enkel om deze groep jongeren gaat. Directies en leerkrachten wijzen op het groeiend aantal kinderen dat nestwarmte ontbreekt, moeilijk intermenselijke contacten legt, maar terzelfder tijd in een virtuele omgeving zeer ontvankelijk, aanspreekbaar en beïnvloedbaar is in een pseudo-vriendencybernetwerk. Een uitnodigend en boeiend vrijetijdsaanbod, zoals jeugdbeweging, biedt velen al een alternatief. Laten we hierin verder investeren.

Scholen ervaren het bovendien als hun opdracht om kinderen en jongeren waarden en normen aan te bieden, het stellen van grenzen te aanvaarden, te beseffen dat resultaten inspanningen vereisen, een evenwicht te vinden tussen rechten en plichten en gezag te erkennen. Elementaire afspraken over stiptheid, respect, afspraken nakomen kan de school niet alleen aanleren.


Hypes

Om partners te zijn in opvoeding vragen onze medewerkers hiervoor steun van de ouders. De mainstream in de samenleving – door zelfgekozen rolmodellen in media – maken dat sommige ouders het hier laten afweten. Rechten overheersen de plichten: men vecht beslissingen van klassenraden aan tot voor de rechtbank.

Onmiddellijke inwilliging van kinderwensen zonder inspanning zijn meer regel dan uitzondering: de nieuwste hypes aanschaffen om toch maar mee te zijn en geen neen te moeten zeggen aan de smeekbeden van het eigen kind. Het gezag van de school stelt men ter discussie: de leerkracht wordt ter orde geroepen in aanwezigheid van het kind. Vriend(in) zijn van de kinderen primeert op gezagvol opvoeder zijn. Een zichtbare levensbeschouwelijke keuze als fundament van denken en handelen is vaak afwezig.

Die sociologische evoluties overstijgen de sociaal-economische problemen en zijn in alle lagen van de bevolking te (h)erkennen. Ze vormen, zoals Londen ons vandaag duidelijk voor ogen houdt, een fundamentele zorg voor ons samenleven. De samenleving en het onderwijs in het bijzonder heeft geïnspireerde en inspirerende gezinnen nodig.


Blog DS, 12-08-2011 (Mieke Van Hecke)