Barst
18th June 2011, 17:33
Veel zelfbeklag, nooit schuldgevoel
ANTWERPEN - Twintig speurders van de dienst Jongerencriminaliteit zijn de aanstokers van de voetbalrellen in Antwerpen aan het identificeren. 'De kern van het probleem zijn de ouders.'
Johan Nuyts was nog een jonge commissaris bij de cel Migrantenbeleid van de Antwerpse politie toen begin jaren negentig de straatcriminaliteit door minderjarigen escaleerde. Om alerter op die misdaadpieken te reageren, richtte hij in 2000 mee de Dienst Jongerencriminaliteit op. Sinds kort staat collega Gunther Steegmans aan het hoofd van die cel. Commissaris Nuyts werd operationeel coördinator van de volledige lokale recherche.
De Dienst Jongerencriminaliteit is een opsporingsdienst. De 24 speurders richten zich specifiek op diefstallen met geweld, opzettelijke slagen en verwondingen, afpersing, bedreiging en handtassendiefstal op straat, door daders tot 25 jaar. Hun wapens zijn een uitstekende terreinkennis en een uitgebreide databank van alle jongeren die in de loop van de voorbije jaren met de politie in aanraking kwamen. Toen enkele copycats in navolging van de rellen in Parijs wagens in brand staken, had de cel binnen de twee dagen alle achttien daders opgepakt. En toen in 2006 enkele jongeren een man neerstaken op een Antwerpse bus, waren ze na enkele dagen al geïdentificeerd.
Krijgen jullie de relschoppers op de Turnhoutsebaan even snel geïdentificeerd?
Steegmans: 'We helpen verder de videobeelden analyseren. Ze zijn van slechte kwaliteit, maar al wie we herkennen, zal een van onze inspecteurs aan de deur krijgen. Zoals trouwens ook gebeurt met de 28 jongeren die de avond zelf werden aangehouden voor verstoring van de openbare orde. We zijn hen allemaal grondig aan het scannen. Hebben ze al feiten gepleegd, wat is hun achtergrond, waar lopen ze school, met wie trekken ze op? Een aantal van hen kenden we. De nieuwe plegers zijn hun anonimiteit kwijt. En uit ervaring weten we dat eenderde van hen recidiveert. Bij nieuwe incidenten, weten we vrij precies in welke richting we eerst moeten kijken.'
Maar jullie wisten niet dat er iets broedde rond die voetbalmatches?
Nuyts: 'Neen. Maar hoe begint zoiets? Die gasten zitten samen in een vzw naar het voetbal te kijken, er zit één aanstoker bij en de bom ontploft. Alleen in Utopia kun je zo'n incidenten honderd procent vermijden.'
'Ik vind het trouwens te vroeg om van een nieuw 'fenomeen' te spreken. Er zijn rellen geweest na de match Madrid-Barcelona. Blijkbaar vonden die gasten dat zo plezant dat ze het na de wedstrijd Marokko-Algerije nog eens hebben geprobeerd, puur voor de kick. En daar is door de politie een inschattingsfout gemaakt.
Maar die rellen vormen nog geen georganiseerd hooliganisme, of een soort territoriumstrijd. Wij moeten dit in de kiem smoren door die gasten kort op de huid te zitten. En de relschoppers weten nu ook wel dat we hen in het vizier hebben.'
Waarom is dit probleem zo hardnekkig?
Nuyts: 'Omdat het een opvoedingsprobleem is. Die ouders hebben geen impact op die jongeren. Vaak weten ze zelfs niet naar welke school ze gaan. Als de politie aan de deur staat, heeft hun zoon nooit iets fout gedaan. En ik zie op dat vlak weinig beterschap.'
'We blijven ook kampen met wederzijdse stigmatisering: alle Belgen zijn racisten en alle buitenlanders zijn slecht. Dat is natuurlijk onzin. We moeten niet wegstoppen dat tachtig procent van onze gasten een naam van vreemde origine heeft, en vooral van Marokkaanse oorsprong is. Maar dan nog blijft dat een kleine minderheid van die gemeenschap. Het gros van de jongeren gaat braaf naar school, houdt zich keurig aan de wet en keurt de rellen af. Op de videobeelden is te zien hoe Marokkaanse jongeren de relschoppers probeerden tegen te houden, en vuilniszakken terug op hun plaats zetten. Het probleem van die stigmatisering is dat de daders en hun omgeving zich meteen in een slachtofferrol wentelen. Meestal ontkennen ze de feiten, en als de bewijzen onweerlegbaar zijn, steken ze de schuld op de omstandigheden. Nooit stoppen ze de hand in eigen boezem. Zelfbeklag hebben ze in overvloed. Maar van enig medeleven voor de bejaarde vrouw die ze hebben bestolen, merken we niets.'
Steegmans: 'Dat zijn de hardnekkige recidivisten, die compleet lak hebben aan de politie zolang ze minderjarig zijn. Op hun achttiende maken ze dan een kosten-batenanalyse. Voor het stelen van een handtas willen ze wel een weekje Mol riskeren, maar geen gevangenis. Ofwel stoppen ze met het plegen van feiten, ofwel groeien ze door naar de zware criminaliteit.'
Haal die harde kern van straat, zegt de volksmond.
Nuyts: 'Dat is het eeuwige misverstand. Zo'n harde kern is geen vaste groep, maar fluctueert. Er komen mensen bij, er vallen er weer af. Soms zijn ze actief, dan zijn ze weer een periode rustig. En er zullen nu eenmaal altijd jongeren zijn die ontsporen. Zij lopen in de kijker, maar niemand weet hoeveel jongeren we wel weer op het rechte pad krijgen.'
De stad zet in op administratieve boetes. Schrikt dat af?
Steegmans: 'Ja, want het zijn de ouders die moeten betalen. Het gezin wordt mee verantwoordelijk gesteld.'
Maar sommige jongeren zouden die boetes met de glimlach zelf betalen. Ze hebben toch geld genoeg.
Nuyts: 'Dat zijn die gasten die “doorgroeien,. Die laten zich door niets afschrikken. Wij zijn blij dat de stad maximaal gebruik maakt van haar bevoegdheden om boetes en huisarresten op te leggen. Met het jeugdparket werken we optimaal samen. Dat heeft op het gros van onze gasten echt wel invloed. Iedereen kan eens een misstap begaan. Na een tik komen de meesten tot inzicht, zeker als hun ouders meewerken. Maar we beschikken niet over de middelen om die hardleerse recidivisten lang van straat te halen.'
De rellen zijn een zeer zichtbare vorm van jeugdcriminaliteit. Maar zijn er andere evoluties, die jullie meer zorgen baren?
Nuyts: 'Wat we een aantal jaren geleden vreesden, is uitgekomen: Oostblokjongeren die op steeds jongere leeftijd steeds zwaardere misdrijven plegen. Het gaat om groepjes die heel bewust diefstallen plegen met geweld, of andere jongeren afpersen, ook binnen hun eigen gemeenschap. Zo is er nu een bende actief die halskettingen afrukt en waarvan we denken dat ze afkomstig zijn uit het voormalig Oostblok.'
Steegmans: 'Het is een moeilijke groep om zicht op te krijgen. De sociale controle binnen hun gemeenschap is nog kleiner. En ze laten weinig sporen na.'
De Mortierbrigade verhuist uit Molenbeek door de onveiligheid.
Nuyts: 'In vergelijking met Brussel, of andere Europese steden, blijft de situatie in Antwerpen zeer beheersbaar. Er zijn hier geen no go-zones. Maar we mogen de greep nooit lossen.'
DS, 18-06-2011 (Lieven Sioen)
ANTWERPEN - Twintig speurders van de dienst Jongerencriminaliteit zijn de aanstokers van de voetbalrellen in Antwerpen aan het identificeren. 'De kern van het probleem zijn de ouders.'
Johan Nuyts was nog een jonge commissaris bij de cel Migrantenbeleid van de Antwerpse politie toen begin jaren negentig de straatcriminaliteit door minderjarigen escaleerde. Om alerter op die misdaadpieken te reageren, richtte hij in 2000 mee de Dienst Jongerencriminaliteit op. Sinds kort staat collega Gunther Steegmans aan het hoofd van die cel. Commissaris Nuyts werd operationeel coördinator van de volledige lokale recherche.
De Dienst Jongerencriminaliteit is een opsporingsdienst. De 24 speurders richten zich specifiek op diefstallen met geweld, opzettelijke slagen en verwondingen, afpersing, bedreiging en handtassendiefstal op straat, door daders tot 25 jaar. Hun wapens zijn een uitstekende terreinkennis en een uitgebreide databank van alle jongeren die in de loop van de voorbije jaren met de politie in aanraking kwamen. Toen enkele copycats in navolging van de rellen in Parijs wagens in brand staken, had de cel binnen de twee dagen alle achttien daders opgepakt. En toen in 2006 enkele jongeren een man neerstaken op een Antwerpse bus, waren ze na enkele dagen al geïdentificeerd.
Krijgen jullie de relschoppers op de Turnhoutsebaan even snel geïdentificeerd?
Steegmans: 'We helpen verder de videobeelden analyseren. Ze zijn van slechte kwaliteit, maar al wie we herkennen, zal een van onze inspecteurs aan de deur krijgen. Zoals trouwens ook gebeurt met de 28 jongeren die de avond zelf werden aangehouden voor verstoring van de openbare orde. We zijn hen allemaal grondig aan het scannen. Hebben ze al feiten gepleegd, wat is hun achtergrond, waar lopen ze school, met wie trekken ze op? Een aantal van hen kenden we. De nieuwe plegers zijn hun anonimiteit kwijt. En uit ervaring weten we dat eenderde van hen recidiveert. Bij nieuwe incidenten, weten we vrij precies in welke richting we eerst moeten kijken.'
Maar jullie wisten niet dat er iets broedde rond die voetbalmatches?
Nuyts: 'Neen. Maar hoe begint zoiets? Die gasten zitten samen in een vzw naar het voetbal te kijken, er zit één aanstoker bij en de bom ontploft. Alleen in Utopia kun je zo'n incidenten honderd procent vermijden.'
'Ik vind het trouwens te vroeg om van een nieuw 'fenomeen' te spreken. Er zijn rellen geweest na de match Madrid-Barcelona. Blijkbaar vonden die gasten dat zo plezant dat ze het na de wedstrijd Marokko-Algerije nog eens hebben geprobeerd, puur voor de kick. En daar is door de politie een inschattingsfout gemaakt.
Maar die rellen vormen nog geen georganiseerd hooliganisme, of een soort territoriumstrijd. Wij moeten dit in de kiem smoren door die gasten kort op de huid te zitten. En de relschoppers weten nu ook wel dat we hen in het vizier hebben.'
Waarom is dit probleem zo hardnekkig?
Nuyts: 'Omdat het een opvoedingsprobleem is. Die ouders hebben geen impact op die jongeren. Vaak weten ze zelfs niet naar welke school ze gaan. Als de politie aan de deur staat, heeft hun zoon nooit iets fout gedaan. En ik zie op dat vlak weinig beterschap.'
'We blijven ook kampen met wederzijdse stigmatisering: alle Belgen zijn racisten en alle buitenlanders zijn slecht. Dat is natuurlijk onzin. We moeten niet wegstoppen dat tachtig procent van onze gasten een naam van vreemde origine heeft, en vooral van Marokkaanse oorsprong is. Maar dan nog blijft dat een kleine minderheid van die gemeenschap. Het gros van de jongeren gaat braaf naar school, houdt zich keurig aan de wet en keurt de rellen af. Op de videobeelden is te zien hoe Marokkaanse jongeren de relschoppers probeerden tegen te houden, en vuilniszakken terug op hun plaats zetten. Het probleem van die stigmatisering is dat de daders en hun omgeving zich meteen in een slachtofferrol wentelen. Meestal ontkennen ze de feiten, en als de bewijzen onweerlegbaar zijn, steken ze de schuld op de omstandigheden. Nooit stoppen ze de hand in eigen boezem. Zelfbeklag hebben ze in overvloed. Maar van enig medeleven voor de bejaarde vrouw die ze hebben bestolen, merken we niets.'
Steegmans: 'Dat zijn de hardnekkige recidivisten, die compleet lak hebben aan de politie zolang ze minderjarig zijn. Op hun achttiende maken ze dan een kosten-batenanalyse. Voor het stelen van een handtas willen ze wel een weekje Mol riskeren, maar geen gevangenis. Ofwel stoppen ze met het plegen van feiten, ofwel groeien ze door naar de zware criminaliteit.'
Haal die harde kern van straat, zegt de volksmond.
Nuyts: 'Dat is het eeuwige misverstand. Zo'n harde kern is geen vaste groep, maar fluctueert. Er komen mensen bij, er vallen er weer af. Soms zijn ze actief, dan zijn ze weer een periode rustig. En er zullen nu eenmaal altijd jongeren zijn die ontsporen. Zij lopen in de kijker, maar niemand weet hoeveel jongeren we wel weer op het rechte pad krijgen.'
De stad zet in op administratieve boetes. Schrikt dat af?
Steegmans: 'Ja, want het zijn de ouders die moeten betalen. Het gezin wordt mee verantwoordelijk gesteld.'
Maar sommige jongeren zouden die boetes met de glimlach zelf betalen. Ze hebben toch geld genoeg.
Nuyts: 'Dat zijn die gasten die “doorgroeien,. Die laten zich door niets afschrikken. Wij zijn blij dat de stad maximaal gebruik maakt van haar bevoegdheden om boetes en huisarresten op te leggen. Met het jeugdparket werken we optimaal samen. Dat heeft op het gros van onze gasten echt wel invloed. Iedereen kan eens een misstap begaan. Na een tik komen de meesten tot inzicht, zeker als hun ouders meewerken. Maar we beschikken niet over de middelen om die hardleerse recidivisten lang van straat te halen.'
De rellen zijn een zeer zichtbare vorm van jeugdcriminaliteit. Maar zijn er andere evoluties, die jullie meer zorgen baren?
Nuyts: 'Wat we een aantal jaren geleden vreesden, is uitgekomen: Oostblokjongeren die op steeds jongere leeftijd steeds zwaardere misdrijven plegen. Het gaat om groepjes die heel bewust diefstallen plegen met geweld, of andere jongeren afpersen, ook binnen hun eigen gemeenschap. Zo is er nu een bende actief die halskettingen afrukt en waarvan we denken dat ze afkomstig zijn uit het voormalig Oostblok.'
Steegmans: 'Het is een moeilijke groep om zicht op te krijgen. De sociale controle binnen hun gemeenschap is nog kleiner. En ze laten weinig sporen na.'
De Mortierbrigade verhuist uit Molenbeek door de onveiligheid.
Nuyts: 'In vergelijking met Brussel, of andere Europese steden, blijft de situatie in Antwerpen zeer beheersbaar. Er zijn hier geen no go-zones. Maar we mogen de greep nooit lossen.'
DS, 18-06-2011 (Lieven Sioen)