Barst
20th November 2010, 18:11
'Haal politici weg van dit dossier'
Sinds maart probeert de 'afgevaardigde voor de opvangplaatsen', PETER DE ROO, tot overeenstemming te komen tussen de verschillende asielinstanties en de betrokken ministers. 'We brengen alles in stelling om het scenario van vorige winter te vermijden. Maar je mag het asieldossier niet alleen aan de politici overlaten.'
De afgelopen weken was Peter De Roo vooral in Bastenaken te vinden. De opening van vijfhonderdvijftig plaatsen in de legerkazerne daar had blijkbaar niet het nodige masseerwerk gekregen. Op het kernkabinet, vorige week woensdag, kwam het tot een bitse woordenwisseling tussen de PS en het CDH, anders de beste maatjes als het over asielbeleid gaat. De reden: bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 doet de christendemocratische coming man Benoît Lutgen een gooi naar de burgemeesterssjerp, die nu in handen van de MR is. En vijfhonderd asielzoekers in de achtertuin, dat krijg je niet verkocht aan je toekomstige kiezers.
Stoot u de laatste maanden op een politieke muur? Hebt u het gevoel dat u genoeg kunt doen?
'Op het terrein voel ik een enorme inzet bij alle opvangpartners. Die mensen zijn gemotiveerd en doen hun werk vanuit een menselijke overtuiging. Maar er zijn onvoldoende bruggen tussen hen en de beleidsmakers.'
'Het is, ondanks de creatie van duizenden opvangplaatsen, overigens een illusie dat we uit deze crisis zullen raken met het creëren van plaatsen alleen.'
'Als je vijf ministers verantwoordelijk maakt voor elk een stukje van de materie, dan maak je het jezelf niet makkelijk. Je hebt Yves Leterme (CD&V), die coacht. Over de onderlinge relatie tussen Joëlle Milquet (CDH) en Laurette Onkelinx (PS) gaan we het niet hebben. Dan zijn er nog de staatssecretarissen Wathelet (CDH) en Courard (PS). Mijn indruk is dat er te weinig onderlinge communicatie is en dat dit dossier geen gezamenlijke en prioritaire aanpak kent. We werken als een slechte loodgieter, door onder de lekkende leiding telkens een nieuwe emmer te zetten, terwijl je gewoon de kraan moet dichtdraaien.'
'Je moet het debat depolitiseren en het weghalen bij de politici. De laatste tien jaar worden partijprogramma's afgestemd op het asieldossier, waarna het beleid weer wordt aangepast aan die programma's. Zo komen we er niet.'
Welk alternatief stelt u voor?
'Laten we mensen bijeenbrengen uit het veld, ervaringsdeskundigen, academici en à la limite een paar voormalige politici. Zij kunnen een coherent beleid uittekenen waar asielmigratie slechts een onderdeel van is. Een soort denktank die los staat van partijpolitiek en een totaalvisie kan ontwikkelen. Ik denk aan de dienst Vreemdelingenzaken, het Commissariaat-Generaal, het Centrum voor Gelijkheid van Kansen...'
'België heeft nu het imago van land van melk en honing. Tijdens de hele asielprocedure, die helaas tot zestien maanden kan duren, ben je bij ons zeker van goede opvang. En anders vind je wel een hotel. Lukt ook dat niet, dan krijg je elke dag vijfhonderd euro. Geef toe, je zou gek moeten zijn om niet naar België te komen als je alle landen met elkaar vergelijkt.'
'In plaats daarvan is een consequent beleid nodig, met een strikte maar humane terugkeerpolitiek. We moeten ons in de landen van herkomst profileren als een land waar tachtig procent van de asielaanvragen wordt afgewezen, waar je geen recht hebt op werk of financiële ondersteuning, waar je bij een negatieve beslissing daadwerkelijk wordt teruggestuurd naar je land van herkomst. Concreet zouden er bij dienst Vreemdelingenzaken (waar asielzoekers zich aanmelden, red.) plastic kaartjes moeten liggen met daarop deze tekst: “Als u het niet meer ziet zitten om in België te blijven, bel dan naar dit nummer. Binnen vier dagen kunt u terugkeren naar uw thuisland., Als je dan behoort tot die twintig procent gelukkigen die mogen blijven, dan zul je een van de landstalen moeten leren om te kunnen inburgeren. Die verplichtingen oplijsten en duidelijk maken zal meer effect hebben dan een ontradingscampagne hier en daar.'
'De opvangcrisis van vandaag is niet meer dan een gevolg van de asielcrisis, die op zijn beurt een gevolg is van het ontbreken van een migratiebeleid. Iedereen zet in op die asielpoort, want die staat wagenwijd open. Maar je moet ook kijken naar andere vormen van migratie, via arbeid of door studie, en duidelijk maken hoe gezinshereniging werkt, zonder dat je misbruik toestaat. Het best kan dat in een Europese context gebeuren.'
Dat zijn vooral maatregelen op langere termijn. Wat moet er gebeuren om het scenario van vorige winter te voorkomen?
'We brengen voor en achter de schermen alles in stelling om dat zoveel mogelijk te vermijden. Vanaf januari zullen we ook nood hebben aan lijsten met “versnelde-procedurelanden,. Dan vervalt de visumplicht voor Albanië en Bosnië-Herzegovina.'
'Ik pleit er ook voor dat de regering een materieel spreidingsplan klaar houdt (waarbij elke gemeente een aantal asielzoekers krijgt toegewezen en die onderdak moet geven, red.). De OCMW's moeten zich daar, met de financiële hulp van de federale overheid, ook op voorbereiden.'
'Ook justitie draagt zijn verantwoordelijkheid. Zolang die dwangsommen worden uitgesproken, is het onmogelijk om een beleid te voeren.'
Hoe kun je rechters en advocaten ervan weerhouden de procedure toe te passen? Ze zijn onafhankelijk en doen wat de wet toestaat.
'Er moet een gesprek komen met de balies. Elke advocaat moet zich in eer en geweten afvragen of hij voor iedereen die pretendeert een asielzoeker te zijn, een procedure in gang moet zetten. Nu creëer je asieltoerisme. Als justitie de overheid dan toch dwangsommen wil opleggen, laat die dan in een noodfonds terechtkomen. Je kunt de opvangpartners verplichten daarmee nieuwe plaatsen te openen.'
Begrijpt u de staking van Fedasil maandag?
'Ik heb er begrip voor. Er zijn veel gemotiveerde mensen aan de slag. Als de overheid niet de middelen ter beschikking stelt om degelijk werk te kunnen leveren, dan probeert men het met een staking af te dwingen.'
'We moeten ons wel afvragen of het mandaat en de organisatie van het agentschap zelf niet moeten worden aangepast aan de snel veranderende omgeving. Moet Fedasil zelf voor opvang instaan of veeleer een spelverdeler zijn? Kunnen we Fedasil stroomlijnen tot een efficiënter agentschap? Dat zijn pertinente vragen.'
DS, 20-11-2010
Sinds maart probeert de 'afgevaardigde voor de opvangplaatsen', PETER DE ROO, tot overeenstemming te komen tussen de verschillende asielinstanties en de betrokken ministers. 'We brengen alles in stelling om het scenario van vorige winter te vermijden. Maar je mag het asieldossier niet alleen aan de politici overlaten.'
De afgelopen weken was Peter De Roo vooral in Bastenaken te vinden. De opening van vijfhonderdvijftig plaatsen in de legerkazerne daar had blijkbaar niet het nodige masseerwerk gekregen. Op het kernkabinet, vorige week woensdag, kwam het tot een bitse woordenwisseling tussen de PS en het CDH, anders de beste maatjes als het over asielbeleid gaat. De reden: bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 doet de christendemocratische coming man Benoît Lutgen een gooi naar de burgemeesterssjerp, die nu in handen van de MR is. En vijfhonderd asielzoekers in de achtertuin, dat krijg je niet verkocht aan je toekomstige kiezers.
Stoot u de laatste maanden op een politieke muur? Hebt u het gevoel dat u genoeg kunt doen?
'Op het terrein voel ik een enorme inzet bij alle opvangpartners. Die mensen zijn gemotiveerd en doen hun werk vanuit een menselijke overtuiging. Maar er zijn onvoldoende bruggen tussen hen en de beleidsmakers.'
'Het is, ondanks de creatie van duizenden opvangplaatsen, overigens een illusie dat we uit deze crisis zullen raken met het creëren van plaatsen alleen.'
'Als je vijf ministers verantwoordelijk maakt voor elk een stukje van de materie, dan maak je het jezelf niet makkelijk. Je hebt Yves Leterme (CD&V), die coacht. Over de onderlinge relatie tussen Joëlle Milquet (CDH) en Laurette Onkelinx (PS) gaan we het niet hebben. Dan zijn er nog de staatssecretarissen Wathelet (CDH) en Courard (PS). Mijn indruk is dat er te weinig onderlinge communicatie is en dat dit dossier geen gezamenlijke en prioritaire aanpak kent. We werken als een slechte loodgieter, door onder de lekkende leiding telkens een nieuwe emmer te zetten, terwijl je gewoon de kraan moet dichtdraaien.'
'Je moet het debat depolitiseren en het weghalen bij de politici. De laatste tien jaar worden partijprogramma's afgestemd op het asieldossier, waarna het beleid weer wordt aangepast aan die programma's. Zo komen we er niet.'
Welk alternatief stelt u voor?
'Laten we mensen bijeenbrengen uit het veld, ervaringsdeskundigen, academici en à la limite een paar voormalige politici. Zij kunnen een coherent beleid uittekenen waar asielmigratie slechts een onderdeel van is. Een soort denktank die los staat van partijpolitiek en een totaalvisie kan ontwikkelen. Ik denk aan de dienst Vreemdelingenzaken, het Commissariaat-Generaal, het Centrum voor Gelijkheid van Kansen...'
'België heeft nu het imago van land van melk en honing. Tijdens de hele asielprocedure, die helaas tot zestien maanden kan duren, ben je bij ons zeker van goede opvang. En anders vind je wel een hotel. Lukt ook dat niet, dan krijg je elke dag vijfhonderd euro. Geef toe, je zou gek moeten zijn om niet naar België te komen als je alle landen met elkaar vergelijkt.'
'In plaats daarvan is een consequent beleid nodig, met een strikte maar humane terugkeerpolitiek. We moeten ons in de landen van herkomst profileren als een land waar tachtig procent van de asielaanvragen wordt afgewezen, waar je geen recht hebt op werk of financiële ondersteuning, waar je bij een negatieve beslissing daadwerkelijk wordt teruggestuurd naar je land van herkomst. Concreet zouden er bij dienst Vreemdelingenzaken (waar asielzoekers zich aanmelden, red.) plastic kaartjes moeten liggen met daarop deze tekst: “Als u het niet meer ziet zitten om in België te blijven, bel dan naar dit nummer. Binnen vier dagen kunt u terugkeren naar uw thuisland., Als je dan behoort tot die twintig procent gelukkigen die mogen blijven, dan zul je een van de landstalen moeten leren om te kunnen inburgeren. Die verplichtingen oplijsten en duidelijk maken zal meer effect hebben dan een ontradingscampagne hier en daar.'
'De opvangcrisis van vandaag is niet meer dan een gevolg van de asielcrisis, die op zijn beurt een gevolg is van het ontbreken van een migratiebeleid. Iedereen zet in op die asielpoort, want die staat wagenwijd open. Maar je moet ook kijken naar andere vormen van migratie, via arbeid of door studie, en duidelijk maken hoe gezinshereniging werkt, zonder dat je misbruik toestaat. Het best kan dat in een Europese context gebeuren.'
Dat zijn vooral maatregelen op langere termijn. Wat moet er gebeuren om het scenario van vorige winter te voorkomen?
'We brengen voor en achter de schermen alles in stelling om dat zoveel mogelijk te vermijden. Vanaf januari zullen we ook nood hebben aan lijsten met “versnelde-procedurelanden,. Dan vervalt de visumplicht voor Albanië en Bosnië-Herzegovina.'
'Ik pleit er ook voor dat de regering een materieel spreidingsplan klaar houdt (waarbij elke gemeente een aantal asielzoekers krijgt toegewezen en die onderdak moet geven, red.). De OCMW's moeten zich daar, met de financiële hulp van de federale overheid, ook op voorbereiden.'
'Ook justitie draagt zijn verantwoordelijkheid. Zolang die dwangsommen worden uitgesproken, is het onmogelijk om een beleid te voeren.'
Hoe kun je rechters en advocaten ervan weerhouden de procedure toe te passen? Ze zijn onafhankelijk en doen wat de wet toestaat.
'Er moet een gesprek komen met de balies. Elke advocaat moet zich in eer en geweten afvragen of hij voor iedereen die pretendeert een asielzoeker te zijn, een procedure in gang moet zetten. Nu creëer je asieltoerisme. Als justitie de overheid dan toch dwangsommen wil opleggen, laat die dan in een noodfonds terechtkomen. Je kunt de opvangpartners verplichten daarmee nieuwe plaatsen te openen.'
Begrijpt u de staking van Fedasil maandag?
'Ik heb er begrip voor. Er zijn veel gemotiveerde mensen aan de slag. Als de overheid niet de middelen ter beschikking stelt om degelijk werk te kunnen leveren, dan probeert men het met een staking af te dwingen.'
'We moeten ons wel afvragen of het mandaat en de organisatie van het agentschap zelf niet moeten worden aangepast aan de snel veranderende omgeving. Moet Fedasil zelf voor opvang instaan of veeleer een spelverdeler zijn? Kunnen we Fedasil stroomlijnen tot een efficiënter agentschap? Dat zijn pertinente vragen.'
DS, 20-11-2010