Barst
9th July 2009, 17:54
Racisme verpakt als kritiek op de islam
BRUSSEL - Waar eindigt gerechtvaardigde kritiek op de islam en begint strafbaar racisme tegen moslims? Het Centrum voor Racismebestrijding maakt de moeilijke evenwichtsoefening.
'Die arme kinderen, ze zouden geen vlieg kwaad doen.' Dit commentaar staat bij een internet-filmpje dat geweld gepleegd door kindsoldaten zou moeten aanklagen. Toch gaat het de afzender duidelijk niet om de aangrijpende situatie van kindsoldaten. Het is daarentegen de bedoeling de islam af te schilderen als bron van haat en geweld.
Haatcampagnes zoals deze komen in toenemende mate voor. Het Centrum voor Racismebestrijding ontving in 2008 430 meldingen over aanzetten tot haat via het internet. Voor het tweede jaar op rij gaat het om een forse stijging, meer bepaald met 25procent.
Eén melding op de drie gaat over kettingmails die aanzetten tot haat of discriminatie van etnische minderheden.
Een voorbeeld van zo'n melding die het Centrum vorig jaar ontving: 'Wist u dat een aantal leerlingen van een (Franse) lagere school zo ver zijn gegaan dat ze een kraan hebben voorbehouden voor 'moslims'? De Franse kinderen moesten de andere kraan gebruiken.'
Het gaat telkens om beweringen die niet op feiten steunen, maar om ze toch een zekere geloofwaardigheid te verlenen, wordt als bron bijvoorbeeld naar de Franse krant Le Monde verwezen.
Vier vijfde van de racistische kettingmails waarover klachten binnenliepen, zijn tegen de islam en moslims gericht. Bovendien zijn de racistische boodschappen vaak verpakt als kritiek op de islam. Dat maakt het voor het Centrum voor Racismebestrijding extra moeilijk om daartegen op te treden, erkent directeur Jozef De Witte.
'Iedereen heeft het recht kritiek te uiten op een godsdienst, ook op de islam. Dat maakt deel uit van de vrijheid van meningsuiting. Die vrijheid moet in elk geval gegarandeerd blijven. Daar dingen we niet op af', zegt De Witte. 'Maar we stellen wel vast dat racisme tegen mensen van Noord-Afrikaanse of Turkse afkomst vandaag vervangen is door hatelijke uitspraken over de islam. De bedoeling is dezelfde: aanzetten tot racisme of discriminatie.'
Ook onze buurlanden en internationale organisaties registreren steeds meer uitingen van religieuze onverdraagzaamheid, specifiek tegen de moslimgemeenschap. De Verenigde Naties bevelen aan dit fenomeen van islamofobie even fel te bestrijden als rassendiscriminatie.
Maar in Europa bestaat er geen eensgezindheid. Kritiek, zelfs scherpe kritiek op de islam moet kunnen, luidt het hier. Ook het Centrum voor Racismebestrijding zit op die lijn. 'Kritiek op een religie is één zaak', zegt De Witte. 'Aanzetten tot haat tegen moslims of de moslimgemeenschap is een andere.'
Bij de behandeling van de klachten maakt het Centrum een onderscheid tussen enerzijds islamofobe uitspraken of daden die volgens de antidiscriminatiewet strafbaar zijn, en anderzijds islamofobe uitspraken die niet strafbaar zijn.
Een verhuurder die een kamer weigert te verhuren aan een student omdat zijn echtgenote een hoofddoek draagt, discrimineert. Zijn houding is ingegeven door vooroordelen, misprijzen of zelfs haat tegenover moslims. De verhuurder is strafbaar. Hetzelfde geldt voor de werkgever die een werknemer ontslaat nadat de werknemer op pelgrimstocht naar Mekka is gegaan. Dat zijn telkens concrete voorbeelden van meldingen die in 2008 bij het Centrum binnenliepen.
Niet strafbaar is de advocaat die tijdens zijn pleidooi in een echtscheidingszaak islamofobe uitspraken doet, om de rechter ertoe te brengen dat hij de voogdij over de kinderen aan de niet-islamitische ouder toekent. De advocaat gaat duidelijk uit van vooroordelen, maar het gaat niet om aanzetten tot haat of geweld tegen moslims. Moreel verwerpelijk, maar niet in strijd met de wet.
Een discussie daarentegen over de hoofddoek of over de positie van de vrouw in de islam moet volgens het Centrum altijd en in alle omstandigheden mogelijk zijn. Er is dan geen sprake van islamofobie, maar van kritiek op een godsdienst. Een overheidsdienst die bijvoorbeeld weigert een stageplaats toe te kennen aan een vrouw die een boerka draagt, stelt geen islamofobe daad.
Het Centrum breidde vorig jaar zijn website uit met een sectie over racistische kettingmails. Die bevat een lijst met circulerende kettingmails die geanalyseerd zijn door het Centrum. Iedereen die een bedenkelijke kettingmail ontvangt, kan op de site nagaan of de inhoud ervan klopt.
www.diversiteit.be
DS, 09-07-2009 (Filip Verhoest)
BRUSSEL - Waar eindigt gerechtvaardigde kritiek op de islam en begint strafbaar racisme tegen moslims? Het Centrum voor Racismebestrijding maakt de moeilijke evenwichtsoefening.
'Die arme kinderen, ze zouden geen vlieg kwaad doen.' Dit commentaar staat bij een internet-filmpje dat geweld gepleegd door kindsoldaten zou moeten aanklagen. Toch gaat het de afzender duidelijk niet om de aangrijpende situatie van kindsoldaten. Het is daarentegen de bedoeling de islam af te schilderen als bron van haat en geweld.
Haatcampagnes zoals deze komen in toenemende mate voor. Het Centrum voor Racismebestrijding ontving in 2008 430 meldingen over aanzetten tot haat via het internet. Voor het tweede jaar op rij gaat het om een forse stijging, meer bepaald met 25procent.
Eén melding op de drie gaat over kettingmails die aanzetten tot haat of discriminatie van etnische minderheden.
Een voorbeeld van zo'n melding die het Centrum vorig jaar ontving: 'Wist u dat een aantal leerlingen van een (Franse) lagere school zo ver zijn gegaan dat ze een kraan hebben voorbehouden voor 'moslims'? De Franse kinderen moesten de andere kraan gebruiken.'
Het gaat telkens om beweringen die niet op feiten steunen, maar om ze toch een zekere geloofwaardigheid te verlenen, wordt als bron bijvoorbeeld naar de Franse krant Le Monde verwezen.
Vier vijfde van de racistische kettingmails waarover klachten binnenliepen, zijn tegen de islam en moslims gericht. Bovendien zijn de racistische boodschappen vaak verpakt als kritiek op de islam. Dat maakt het voor het Centrum voor Racismebestrijding extra moeilijk om daartegen op te treden, erkent directeur Jozef De Witte.
'Iedereen heeft het recht kritiek te uiten op een godsdienst, ook op de islam. Dat maakt deel uit van de vrijheid van meningsuiting. Die vrijheid moet in elk geval gegarandeerd blijven. Daar dingen we niet op af', zegt De Witte. 'Maar we stellen wel vast dat racisme tegen mensen van Noord-Afrikaanse of Turkse afkomst vandaag vervangen is door hatelijke uitspraken over de islam. De bedoeling is dezelfde: aanzetten tot racisme of discriminatie.'
Ook onze buurlanden en internationale organisaties registreren steeds meer uitingen van religieuze onverdraagzaamheid, specifiek tegen de moslimgemeenschap. De Verenigde Naties bevelen aan dit fenomeen van islamofobie even fel te bestrijden als rassendiscriminatie.
Maar in Europa bestaat er geen eensgezindheid. Kritiek, zelfs scherpe kritiek op de islam moet kunnen, luidt het hier. Ook het Centrum voor Racismebestrijding zit op die lijn. 'Kritiek op een religie is één zaak', zegt De Witte. 'Aanzetten tot haat tegen moslims of de moslimgemeenschap is een andere.'
Bij de behandeling van de klachten maakt het Centrum een onderscheid tussen enerzijds islamofobe uitspraken of daden die volgens de antidiscriminatiewet strafbaar zijn, en anderzijds islamofobe uitspraken die niet strafbaar zijn.
Een verhuurder die een kamer weigert te verhuren aan een student omdat zijn echtgenote een hoofddoek draagt, discrimineert. Zijn houding is ingegeven door vooroordelen, misprijzen of zelfs haat tegenover moslims. De verhuurder is strafbaar. Hetzelfde geldt voor de werkgever die een werknemer ontslaat nadat de werknemer op pelgrimstocht naar Mekka is gegaan. Dat zijn telkens concrete voorbeelden van meldingen die in 2008 bij het Centrum binnenliepen.
Niet strafbaar is de advocaat die tijdens zijn pleidooi in een echtscheidingszaak islamofobe uitspraken doet, om de rechter ertoe te brengen dat hij de voogdij over de kinderen aan de niet-islamitische ouder toekent. De advocaat gaat duidelijk uit van vooroordelen, maar het gaat niet om aanzetten tot haat of geweld tegen moslims. Moreel verwerpelijk, maar niet in strijd met de wet.
Een discussie daarentegen over de hoofddoek of over de positie van de vrouw in de islam moet volgens het Centrum altijd en in alle omstandigheden mogelijk zijn. Er is dan geen sprake van islamofobie, maar van kritiek op een godsdienst. Een overheidsdienst die bijvoorbeeld weigert een stageplaats toe te kennen aan een vrouw die een boerka draagt, stelt geen islamofobe daad.
Het Centrum breidde vorig jaar zijn website uit met een sectie over racistische kettingmails. Die bevat een lijst met circulerende kettingmails die geanalyseerd zijn door het Centrum. Iedereen die een bedenkelijke kettingmail ontvangt, kan op de site nagaan of de inhoud ervan klopt.
www.diversiteit.be
DS, 09-07-2009 (Filip Verhoest)