Barst
7th July 2009, 14:41
Hoge molens vangen veel wind
Schone energie, wie kan daar nu tegen zijn? Onder meer STEFAN BRIJS, tenminste als het gaat om energie geleverd door 'windcowboys die met een schot hagel op de landkaart de geschikte locaties voor windmolens bepalen' en zo de levenskwaliteit van de omwonenenden aantasten.
Een praktijkvoorbeeld: op een dag krijgt een boer ongevraagd drie mensen over de vloer die een werkgroep voor groene energie en een energiebedrijf vertegenwoordigen. Ze hebben een contract bij zich dat gedurende 22 jaar vijftienduizend euro pachtgeld per jaar belooft voor een stukje van twintig bij twintig meter van zijn weiland, waarop dan een windturbine zou komen van zowat honderd meter hoog met wieken van om en bij de veertig meter. Of de boer even wil tekenen?
Dergelijke taferelen spelen zich tegenwoordig in heel Vlaanderen af. De genoemde bedragen variëren van tienduizend tot twintigduizend euro per jaar - over indexering valt te praten - de hoogte van de turbines is soms wat meer soms wat minder, de energiebedrijven kunnen onder meer Ecopower, Electrabel, Aspiravi of zelf uit de grond gestampte coöperatieven zijn. Behalve landbouwers worden ook steeds vaker burgemeesters benaderd om gemeentegrond te verpachten, vaak voor nog hogere bedragen. Over mogelijk nadelige gevolgen van een dergelijke windmolen voor de gezinnen in de buurt wordt met geen woord gerept. De buurt zelf weet niet eens dat er plannen zijn om vlakbij zulke enorme windtorens te plaatsen.
Iets dergelijks heeft zich een paar weken geleden in mijn naaste omgeving afgespeeld. De boer in kwestie is niet op het aanbod ingegaan, maar heeft zijn buren ingelicht, ook al hadden de onderhandelaars gevraagd het voorlopig niet verder te vertellen. In dit geval gaat het om een project voor drie windmolens op het grondgebied van Berlaar, aan de grens met Lier. Binnen een straal van 500 meter van de geplande locaties voor de windmolens staan zowat 250 woningen en op minder dan een kilometer liggen de dorpskernen van Berlaar en Koningshooikt (Lier). Bovendien zou een van de turbines boven de hoofden van negen gezinnen op een bedrijvenpark komen te hangen, waarvan één gezin zonet voor 30.000 euro zonnepanelen op zijn dak heeft geplaatst, die nu permanent in de schaduw dreigen te komen. Dat het mogelijk is om zo'n ingrijpend project zo willekeurig in te plannen is het gevolg van de magere richtlijnen uit een rondzendbrief van de Vlaamse overheid uit 2006, die niet eens bindend zijn en onder meer slechts een mimimumafstand van 250 meter ten opzichte van de dichtstbijzijnde woning of woonzone aanbevelen - gezinnen die op een bedrijvenpark wonen, tellen sowieso niet mee. Hierdoor krijgen de energiebedrijven haast een vrijgeleide om zowat overal in Vlaanderen steeds hoger wordende windmolens te plaatsen, die - laten we even de groene energie vergeten - een louter commerciële aangelegenheid zijn, waarin eventueel geparticipeerd kan worden door gemeentes, burgers en/of bedrijven.
Na het uitlekken van de plannen in Berlaar heeft de buurt de krachten gebundeld om te protesteren tegen dit privé-initiatief, waarbij ook enkele mensen van de gemeenteraad betrokken waren. Zelf heb ik het buurtcomité ook meteen vervoegd. Behalve de haast maffioze manier van handelen stellen wij ook de geluidsoverlast en de schaduwhinder aan de kaak, die deze windturbines voor onze dichtbevolkte buurt zullen veroorzaken. Een objectieve studie door de Nederlandse Gezondheidsdiensten, ook uit 2006, zegt dat de minimale afstand tot bebouwing 350 tot 700 meter zou moeten bedragen om de geluidsoverlast tot een minimum te beperken en dat er onder meer slagschaduw (van de draaiende wieken) te verwachten is tot op een afstand van 12 keer de rotordiameter - die laatste is gemiddeld tachtig meter. Of het vergezicht ernstig aangetast wordt is al langer een punt van discussie en smaak, maar vrijwel zeker is dat woningen in de buurt in waarde zakken. Het besluit van het onderzoek luidt onder meer: 'Mensen kunnen hinder ervaren van windturbines. Ook kunnen deze een gezondheidsrisico vormen. Mogelijke problemen zijn geluidsoverlast en hinder als gevolg van slagschaduw. Fysieke veiligheidsrisico's zijn meestal afdoende afgedekt, maar men kan zich wel nog zorgen maken over laagfrequent geluid, aantasting van de leefomgeving of waardedaling van eigendommen.'
De op winst gerichte energiebedrijven minimaliseren uiteraard de nadelige gevolgen en wie erover klaagt is een zeur en zit niets in met het milieu, alleen met zichzelf. Ons buurtcomité, dat inmiddels 235 gezinnen telt, is echter vastbesloten om te blijven protesteren tegen de plannen, niet alleen in de hoop dat ze snel worden afgevoerd, maar ook om de overmacht en overlast aan te klagen waarmee weldra vele inwoners van Vlaanderen zullen worden geconfronteerd nu er almaar harder geroepen wordt om groene energie. Een roep die steeds meer energiebedrijven en coöperatieven ertoe aanzet om elkaar te beconcurreren en projecten zoals het voornoemde in omgevingen in te plannen die daar in wezen niet toe geschikt zijn
Nu de nieuwe Vlaamse regering 515 miljoen euro wil vrijmaken voor groene Vlaamse energie om onder meer te participeren in windcowboys die met een schot hagel op een landkaart de geschikte locaties voor windmolens bepalen, zou ze beter eerst een keer op mensenmaat gemaakte milieunormen vastleggen in wetten en decreten, zodat de gewone burger niet aan leefkwaliteit moet inboeten zogenaamd ten behoeve van het algemeen belang. Tegelijk dringt een coördinerende functie van de Vlaamse overheid zich op nu ook gemeenten met elkaar in concurrentie gaan om toch maar zo snel mogelijk te kunnen pronken met een windtoren vier keer hoger dan de kerktoren, zodat heel Vlaanderen van ver kan zien hoe milieubewust en vooruitstrevend het lokale bestuur toch is. Schone energie als vorm van schone schijn. Of hoe de man in de straat weer eens een rad voor de ogen wordt gedraaid.
Stefan Brys is schrijver.
DS, 07-07-2009
Schone energie, wie kan daar nu tegen zijn? Onder meer STEFAN BRIJS, tenminste als het gaat om energie geleverd door 'windcowboys die met een schot hagel op de landkaart de geschikte locaties voor windmolens bepalen' en zo de levenskwaliteit van de omwonenenden aantasten.
Een praktijkvoorbeeld: op een dag krijgt een boer ongevraagd drie mensen over de vloer die een werkgroep voor groene energie en een energiebedrijf vertegenwoordigen. Ze hebben een contract bij zich dat gedurende 22 jaar vijftienduizend euro pachtgeld per jaar belooft voor een stukje van twintig bij twintig meter van zijn weiland, waarop dan een windturbine zou komen van zowat honderd meter hoog met wieken van om en bij de veertig meter. Of de boer even wil tekenen?
Dergelijke taferelen spelen zich tegenwoordig in heel Vlaanderen af. De genoemde bedragen variëren van tienduizend tot twintigduizend euro per jaar - over indexering valt te praten - de hoogte van de turbines is soms wat meer soms wat minder, de energiebedrijven kunnen onder meer Ecopower, Electrabel, Aspiravi of zelf uit de grond gestampte coöperatieven zijn. Behalve landbouwers worden ook steeds vaker burgemeesters benaderd om gemeentegrond te verpachten, vaak voor nog hogere bedragen. Over mogelijk nadelige gevolgen van een dergelijke windmolen voor de gezinnen in de buurt wordt met geen woord gerept. De buurt zelf weet niet eens dat er plannen zijn om vlakbij zulke enorme windtorens te plaatsen.
Iets dergelijks heeft zich een paar weken geleden in mijn naaste omgeving afgespeeld. De boer in kwestie is niet op het aanbod ingegaan, maar heeft zijn buren ingelicht, ook al hadden de onderhandelaars gevraagd het voorlopig niet verder te vertellen. In dit geval gaat het om een project voor drie windmolens op het grondgebied van Berlaar, aan de grens met Lier. Binnen een straal van 500 meter van de geplande locaties voor de windmolens staan zowat 250 woningen en op minder dan een kilometer liggen de dorpskernen van Berlaar en Koningshooikt (Lier). Bovendien zou een van de turbines boven de hoofden van negen gezinnen op een bedrijvenpark komen te hangen, waarvan één gezin zonet voor 30.000 euro zonnepanelen op zijn dak heeft geplaatst, die nu permanent in de schaduw dreigen te komen. Dat het mogelijk is om zo'n ingrijpend project zo willekeurig in te plannen is het gevolg van de magere richtlijnen uit een rondzendbrief van de Vlaamse overheid uit 2006, die niet eens bindend zijn en onder meer slechts een mimimumafstand van 250 meter ten opzichte van de dichtstbijzijnde woning of woonzone aanbevelen - gezinnen die op een bedrijvenpark wonen, tellen sowieso niet mee. Hierdoor krijgen de energiebedrijven haast een vrijgeleide om zowat overal in Vlaanderen steeds hoger wordende windmolens te plaatsen, die - laten we even de groene energie vergeten - een louter commerciële aangelegenheid zijn, waarin eventueel geparticipeerd kan worden door gemeentes, burgers en/of bedrijven.
Na het uitlekken van de plannen in Berlaar heeft de buurt de krachten gebundeld om te protesteren tegen dit privé-initiatief, waarbij ook enkele mensen van de gemeenteraad betrokken waren. Zelf heb ik het buurtcomité ook meteen vervoegd. Behalve de haast maffioze manier van handelen stellen wij ook de geluidsoverlast en de schaduwhinder aan de kaak, die deze windturbines voor onze dichtbevolkte buurt zullen veroorzaken. Een objectieve studie door de Nederlandse Gezondheidsdiensten, ook uit 2006, zegt dat de minimale afstand tot bebouwing 350 tot 700 meter zou moeten bedragen om de geluidsoverlast tot een minimum te beperken en dat er onder meer slagschaduw (van de draaiende wieken) te verwachten is tot op een afstand van 12 keer de rotordiameter - die laatste is gemiddeld tachtig meter. Of het vergezicht ernstig aangetast wordt is al langer een punt van discussie en smaak, maar vrijwel zeker is dat woningen in de buurt in waarde zakken. Het besluit van het onderzoek luidt onder meer: 'Mensen kunnen hinder ervaren van windturbines. Ook kunnen deze een gezondheidsrisico vormen. Mogelijke problemen zijn geluidsoverlast en hinder als gevolg van slagschaduw. Fysieke veiligheidsrisico's zijn meestal afdoende afgedekt, maar men kan zich wel nog zorgen maken over laagfrequent geluid, aantasting van de leefomgeving of waardedaling van eigendommen.'
De op winst gerichte energiebedrijven minimaliseren uiteraard de nadelige gevolgen en wie erover klaagt is een zeur en zit niets in met het milieu, alleen met zichzelf. Ons buurtcomité, dat inmiddels 235 gezinnen telt, is echter vastbesloten om te blijven protesteren tegen de plannen, niet alleen in de hoop dat ze snel worden afgevoerd, maar ook om de overmacht en overlast aan te klagen waarmee weldra vele inwoners van Vlaanderen zullen worden geconfronteerd nu er almaar harder geroepen wordt om groene energie. Een roep die steeds meer energiebedrijven en coöperatieven ertoe aanzet om elkaar te beconcurreren en projecten zoals het voornoemde in omgevingen in te plannen die daar in wezen niet toe geschikt zijn
Nu de nieuwe Vlaamse regering 515 miljoen euro wil vrijmaken voor groene Vlaamse energie om onder meer te participeren in windcowboys die met een schot hagel op een landkaart de geschikte locaties voor windmolens bepalen, zou ze beter eerst een keer op mensenmaat gemaakte milieunormen vastleggen in wetten en decreten, zodat de gewone burger niet aan leefkwaliteit moet inboeten zogenaamd ten behoeve van het algemeen belang. Tegelijk dringt een coördinerende functie van de Vlaamse overheid zich op nu ook gemeenten met elkaar in concurrentie gaan om toch maar zo snel mogelijk te kunnen pronken met een windtoren vier keer hoger dan de kerktoren, zodat heel Vlaanderen van ver kan zien hoe milieubewust en vooruitstrevend het lokale bestuur toch is. Schone energie als vorm van schone schijn. Of hoe de man in de straat weer eens een rad voor de ogen wordt gedraaid.
Stefan Brys is schrijver.
DS, 07-07-2009