'Meer zwartwerk bij jongeren'

[Barst]

'Meer zwartwerk bij jongeren'


Steeds meer studenten doen aan zwartwerk. Vooral bij jongeren onder de 18 jaar is de trend zichtbaar. Dat blijkt uit het jaarlijks onderzoek van interimbureau Randstad. Eind 2008 werden duizend studenten tussen de 15 en 25 jaar ondervraagd.


Eenentwintig procent van de studenten werkt zonder contract, stelt Randstad. Bij de studenten jonger dan 18 heeft liefst 32 procent geen contract. De horeca springt er als sector uit: daar werkt bijna één op twee studenten in het zwart.

Werken is trouwens de norm geworden voor studenten. Meer dan 90 procent van alle studenten werkt tijdens de vakantiemaanden of tijdens het schooljaar.

Zo’n veertig procent is voorstander van de huidige regeling inzake studentenarbeid. Daarbij mag respectievelijk in de zomermaanden en tijdens het schooljaar telkens 23 dagen gewerkt worden aan voordelige voorwaarden. Een kleine helft (46 procent) wil een verdere versoepeling van de regeling. Daarbij zouden ze op jaarbasis 46 dagen of meer vrij willen kunnen kiezen om te werken tegen voordelige tarieven.

Nog een paar vaststellingen uit het onderzoek van Randstad: een op de vier studenten is het ermee eens dat werken als jobstudent een negatieve impact heeft op de studies. En steeds minder studenten werken als vrijwilliger. In 2004 waren dat er nog één op de drie. Nu zijn dat er nog maar iets meer dan één op de vijf.


Blog DS, 24-06-2009

[Barst]

Zomerjob kleurt zwart


> 90 procent van alle studenten verdient bij > Een op de vijf werkt zonder contract > Zwartwerk levert geen echte winst op


Negen op de tien studerende jongeren in ons land hebben een bijverdienste. Als vakantiejob tijdens de zomermaanden of als betaalde activiteit na de lesuren, in de loop van het schooljaar. Of allebei. Dat blijkt uit een studie door het uitzendbedrijf Randstad, dat deze zomer zelf 40.000 jobstudenten aan de slag zal helpen.

Het totale aantal werkende jongeren wordt door Randstad voor dit jaar op 370.000 geraamd, van wie 160.000 via een uitzendbedrijf.

Dat zijn er veel. Maar ook op de markt voor studentenarbeid is het crisis. En hoe. Jan Denys, arbeidsmarktexpert en manager bij Randstad België, voorspelt een flinke daling van het aantal vakantiejobs voor de komende zomermaanden juli, augustus en september. 'In de eerste zes maanden van dit jaar is het aantal uren gepresteerde studentenarbeid al met ongeveer 15 procent gezakt. Het is zeer realistisch te denken dat deze trend zich ook tijdens de zomermaanden zal doorzetten.'

Denys verwacht dat vooral bioscoopcomplexen, pretparken, grote winkelketens en gemeentebesturen in grote mate een beroep zullen blijven doen op jobstudenten. Maar heel wat industriebedrijven hebben hun klassieke contingent jobstudenten voor dit jaar ingekrompen, of zelfs helemaal afgeschaft. Om te besparen. Of omdat er geen (of onvoldoende) werk is voor al die jongeren.

De achteruitgang van het aantal studentenjobs heeft uiteraard alles met de economische crisis te maken. In bedrijven waar de arbeiders al weken- of maandenlang gedwongen moeten afwisselen tussen werkdagen en dagen economische werkloosheid, of waar een pak jobs zijn gesneuveld, is het voor de directies bijzonder moeilijk om de tijdelijke inzet te verantwoorden van (weliswaar goedkope) jobstudenten. Deze zomer zullen er een pak minder jongeren als productiearbeider of administratief bediende aan de slag kunnen gaan.

Tegelijk reveleert de Randstad-enquête een toenemend 'succes' voor het circuit van zwarte studentenjobs. De speciale fiscale behandeling van studentenarbeid - een socialebijdragenverlaging doet de loonkosten voor de werkgever dalen en de netto-opbrengst voor de jongeren stijgen - had het zwartwerk in de voorbije jaren nochtans fors in omvang doen afnemen.

Maar wat blijkt nu? Liefst 21 procent van de studenten zegt dit jaar zonder arbeidscontract te werken. Twee jaar geleden ging het 'nog maar' om 11 procent. Vooral de min-18-jarigen gaan dit jaar in het zwart aan de slag: een op de drie werkt zonder contract.

Volgens Randstad zijn de iets oudere studenten, zeg maar de twintigers, beter op de hoogte van de regelgeving en dus van hun sociale rechten. Ze zijn allicht ook mondiger en veeleisender dan hun jongere collega's. Voor hen gaat het er niet alleen om wat centen bij te verdienen. Ze zien hun studentenjob ook als een belangrijke werkervaring, als opstapje naar een latere 'echte' baan. Ook voor de bedrijven zijn die 18-plussers 'waardevoller', omdat ze als volwaardige vervangers van vaste werknemers kunnen ingezet worden.

Er is nog een verklaring. Veel 'jonge jongeren' werken in de horeca. En daar is zwartwerk nog altijd aan de orde van de dag. 44 procent van de studenten die er gewerkt hebben, deden dit naar eigen zeggen zonder contract. Een toename van bijna 10 procent in vergelijking met een jaar geleden. In de kleinhandel werkt een op de vier in het zwart.

Allicht grijpen de werkgevers naar zwartwerk om nog wat minder loon te moeten betalen. Of om de vrije hand te hebben inzake arbeidsuren en -voorwaarden. En om geen vervelend papierwerk te moeten doorlopen. Toegegeven, de regelgeving inzake studentenarbeid is veel te complex. Maar dat mag geen alibi zijn om de klok terug te draaien en van de aloude zwarte vakantiejob weer de norm te maken.

Voor de jongeren valt er in ieder geval geen winst te rapen bij zwartwerk. Zonder contract hebben ze geen enkele bescherming tegen sociale wantoestanden. Daar kunnen die paar zwarte euro's extra toch niet tegen opwegen.

Johan Rasking is redacteur economie.


DS, 25-06-2009