Spaarlamp schaadt je huid en ogen

[liesanne.adriaenssens]

In De Zondag van 22/02/2009 stond er een artikel dat aandacht wou vragen voor de negatieve kant van de spaarlamp. Ik vind dat de auteur geen scherpe feiten kan ophalen (anti-spaarlamp) en dat het artikel zijn doel eigenlijk mist. [De auteur schrijft meer over de 50 € besparing dan over de huid - en oogaandoeningen en volgens mij wil de lezer daar net meer over weten.] Toch vond ik het interessant om dit artikel hier te posten omdat dit een nieuw voorbeeld is van een uitvinding waar men jaren later de negatieve effecten van vindt.

Ik krijg het artikel niet van de site dus zul je het via één van deze linken moeten lezen.

http://makr.roularta.be/epaper/ShowPage.do?nextPage=true

[wim leenaerts]

Hoewel dit artikel wel tot nadenken stemt, denk ik dat de voordelen nog altijd opwegen tegen de nadelen. Omdat ik het allemaal wat vreemd vond, ben ik even gaan googelen en blijkbaar is hier zelfs al een parlementaire vraag over gesteld. Hieronder lees je het antwoord van Hilde Crevits, o.a. minister van leefmilieu en energie.
De professor die geciteerd wordt in het artikel heeft ivm de geldbesparing even naar alle energieleveranciers van Zweden gebeld met de vraag of je het gebruik van spaarlampen zou merken op de energierekening waarop de meesten negatief antwoorden. Die mensen verdienen geld met energieverbruik, waarom zouden ze het gebruik van spaarlampen dan aanraden?! Natuurlijk gaan ze zoveel mogelijk negatieve publiciteit verspreiden rond die dingen...

En "Niet alle lampen doen het evengoed wat levensduur en efficiëntie betreft". Natuurlijk niet, me dunkt dat er wel een verschil zit op de kwaliteit van een spotgoedkope (no pun intended) spaarlamp uit 'den Aldi' en een duurdere lamp van Philips.

Antwoord Hilde Crevits op parlementaire vraag over straling van spaarlampen:

1. Ik heb kennis genomen van het onderzoek en de resultaten.
Gezien dit het eerste onderzoek is dat dit probleem rapporteert, en het een onderzoek betreft van een in wetenschappelijke kringen onbekende onderzoeksinstelling moeten de resultaten met de nodige omzichtigheid worden behandeld. Bovendien gaat het ook niet om een “peer-reviewed” artikel, zodat de betrouwbaarheid niet gegarandeerd kan worden en het niet zeker is dat het onderzoek degelijk werd uitgevoerd.
Bij de Europese werkgroep EMF-NET, opgericht op initiatief van de Europese Commissie, die oa. advies geeft omtrent blootstelling aan elektromagnetische velden, bleek niemand op de hoogte van deze studie.
In de communicatie van Criirem is de frequentie waarbij de elektromagnetische straling werd gemeten niet vermeld. Dit is een belangrijk gegeven wanneer de veldwaarden worden vergeleken met de aanbevelingen uit 1999/519/CE.
Het referentieniveau van 28 V/m, zoals vermeld in het rapport, geldt voor frequenties vanaf 10MHz tot 400 MHz (radiofrequenties).
De regel is dat indien het referentieniveau wordt overschreden, de bepaling van de absorptie in het lichaam noodzakelijk is om na te gaan of een spaarlamp voldoet aan de aanbevelingen of niet.
Ook dit staat niet vermeld in het document van Criirem en is waarschijnlijk (nog) niet bestudeerd.
Aangezien de referentiewaarden bepaald zijn per frequentiegebied, moet dit allereerst worden nagegaan, vooraleer vergelijkingen mogelijk zijn.
Gezien we niet weten welke frequentie werd gemeten in het genoemde onderzoek, is het moeilijk echte conclusies uit deze studie te trekken.

2. Na navraag bij diverse Vlaamse onderzoeksinstellingen bleek dat in Vlaanderen specifiek naar elektromagnetische velden van spaarlampen nog geen onderzoek werd verricht.
VITO zou in de komende weken een kleinschalig onderzoek kunnen uitvoeren bij enkele spaarlampen om de beweringen na te trekken.
Verder verwijzen we naar een uitgebreide meetcampagne die in Zwitserland in 2004 werd uitgevoerd in opdracht van de Zwitserse Federale Dienst voor Gezondheid (Bundesamts für Gesundheit) en de Zwitserse Federale Dienst voor Energie (Bundesamts für Energie). In deze studie werden metingen van de elektromagnetische straling in de nabije omgeving van spaarlampen uitgevoerd. De straling van de spaarlampen bleek te bestaan uit lage frequentie (50 Hz) en hogere frequentie velden (30-60 kHz).
Op een normale gebruiksafstand van 30 cm verschillen de lage-frequentie elektrische en magnetische velden van spaarlampen nauwelijks van het elektromagnetisch veld veroorzaakt door conventionele gloeilampen.
De hoge-frequentie velden die uitgaan van de spaarlampen bleken eveneens klein en niet anders dan deze van andere huishoudelijke apparaten. Het Zwitserse onderzoek vond geen aanwijzingen dat bij gebruik van spaarlampen schadelijke gezondheidseffecten zouden optreden en concludeerde dat het gezondheidsrisico van spaarlampen uiterst klein is en ze dus zonder zorgen kunnen worden gebruikt.
Op de grafiek in bijlage wordt het elektrisch veld gemeten op 30 cm van een spaarlamp voor de verschillende frequenties weergegeven en is te zien hoe de elektrische veldsterkte afneemt met toenemende frequentie.

3. Vooraleer er kan worden gedacht aan een infocampagne, moet eerst worden nagegaan wat de kwaliteit van het uitgevoerde onderzoek is. Vervolgens kan er bijkomend onderzoek gebeuren om de beweringen te verifiëren.
Gezien de vele onzekerheden die nog bestaan omtrent de omstandigheden en betrouwbaarheid van het genoemde onderzoek, is het nog niet aan de orde om een infocampagne naar de burger op te starten.
De kwestie zal verder worden opgevolgd, op dit moment is er geen reden om paniek te zaaien.
Productnormering is federale materie en de bevoegdheid ligt dan ook bij de federale minister bevoegd voor de veiligheid van de consumentenbescherming.
Het is tevens een Europese kwestie: spaarlampen zijn een product waarvoor EN-normen gelden wat betreft veiligheid en prestatievermogen.

[marliessomers]

Ik heb het volledige artikel gevonden en even gepost want de link werkte niet meer. Maar ik ben van het onderwerp toch ook wel geschrokken. Je hoort altijd maar dat spaarlampen goed zijn en gloeilampen slecht. En nu lees je plots dat spaarlampen schadelijke stoffen bevatten en slecht voor de ogen en huid zijn. Zo zie je maar dat elke uitvinding voordelen maar ook NADELEN heeft.

[liesanne.adriaenssens]

Ookal heb ik dat artikel gepost, wil ik toch even zeggen dat ik Wim Leenaerts steun.
Ik heb dat artikel gepost omdat ik er even van verschoten was en dat dit alweer maar eens een bewijs is dat alles een goede en een slechte kant heeft.
Maar laten we redelijk wezen: de goede kanten van de spaarlampen overwinnen ruimschoots de slechte. Ik ben er dus zeker niet tegen.

[Barst]

Licht in de kwestie


ROTTERDAM - Spaarlampen bevatten kwik en zijn in dat opzicht minder milieuvriendelijk dan gloeilampen.


'Doet u mij maar een spaarlamp van 850lumen.' Je hoort het de gemiddelde klant in de elektronicazaak nog niet zeggen. Toch zouden die lumen een betere expressie van de gewenste lichtsterkte zijn dan de ezelsbruggetjes die nu worden gehanteerd.

De consument die een spaarlamp zoekt die net zoveel licht geeft als een gloeilamp van 75 watt, grijpt nu naar het doosje waarop een opzienbarende formule prijkt: 15watt = 75watt. Om thuis tot de conclusie te komen dat die spaarlamp van 15watt toch minder licht geeft dan het peertje dat nu nergens meer te krijgen is.

Het is herfst, traditioneel het moment waarop mensen lampen kopen. De keuze is deze keer beperkter dan anders, want de warenhuizen vullen hun voorraad klassieke gloeilampen niet langer aan, sinds die door een overheidsverbod zijn getroffen. Gloeilampen met mat glas van alle wattages en gloeilampen met doorzichtig glas van 100watt mogen wel nog verkocht, maar niet meer gemaakt worden. Hun elektriciteitsverbruik is in verhouding tot de lichtopbrengst te hoog, vindt de Europese Commissie.

De consument is nu dus aangewezen op spaarlampen, TL-lampen en halogeenlampen. Ledverlichting is er ook, maar het assortiment is beperkt en de lampen zijn nog duur (van twintig tot veertig euro). Oleds, een veelbelovend type ledverlichting dat niet punt-, maar vlakvormig licht oplevert, is nog niet op de markt.

Spaarlampen zijn veel efficiënter dan gloeilampen. Een spaarlamp is, net als de tl-lamp, een fluorescentielamp: de in een buis opgewekte ultraviolette straling wordt door middel van fluorescerende poeders, die aan de binnenkant van de buis zijn aangebracht, omgezet in zichtbaar licht.

Maar in hoeveel licht? Voor de lichtopbrengst van een lamp is de hoeveelheid lumen de beste maat. Dat is een eenheid die de per seconde uitgezonden hoeveelheid lichtenergie uitdrukt. Een spaarlamp met een vermogen van 18watt levert ongeveer 850lumen, evenveel als wordt opgebracht door een gloeilamp van 75watt.


Geflatteerd

Met ingang van 1 september volgend jaar moeten fabrikanten op de verpakking van de lamp de lichtstroom in lumen vermelden. Sommige fabrikanten doen het nu al, maar op de meeste spaarlampverpakkingen staan nog de gloeilampvergelijkingen.

Die opgave is meestal geflatteerd. De fabrikanten houden vaak een factor 5 aan (15watt spaarlamp zou gelijk zijn aan 75watt gloeilamp), maar een factor 4 is realistischer. De spaarlamp van 15watt heeft dus ongeveer de lichtopbrengst van een gloeilamp van 60watt.

Dat de lichtopbrengst van een spaarlamp tijdens zijn levensduur achteruitgaat, speelt daarbij ook een rol, evenals de grote variatie in efficiëntie onder de spaarlampen. De kwaliteit van de gebruikte onderdelen is daarbij de belangrijkste factor.

Dat neemt niet weg dat de lichtopbrengst per watt in het algemeen veel groter is bij een spaarlamp dan bij een gloeilamp. Een gloeilamp produceert ongeveer 5 tot 15lumen per watt, een spaarlamp 17 tot 65.

Tegenover dat hoge rendement staan nadelen. Het licht is minder mooi, want in het kleurenspectrum zitten gaten -doordat de fluorescerende poeders aan de binnenkant van de buis nog niet alle kleuren licht onder de knie hebben. Verder zijn de meeste spaarlampen alleen te dimmen met speciale dimmers. Pas sinds kort bestaan er ook spaarlampen die wel met elke dimmer te dimmen zijn. Bovendien zijn er milieubezwaren. Spaarlampen bevatten kwik -gemiddeld zo'n 4 milligram- en moeten als chemisch afval worden behandeld.

Daarmee komen we op een andere kwestie: is die spaarlamp ook nog efficiënt als je zijn gehele levenscyclus meerekent? Als je ook de emissies van CO2, kwik en andere schadelijke stoffen tijdens de productie, het transport en de verwerking tot afval meetelt?

Onderzoeker Paul van Tichelen, projectleider bij Vito, het Belgische ingenieursbureau dat in opdracht van de Europese Commissie een breed opgezet onderzoek uitvoerde naar rendement en levenscyclus van allerlei lampen, heeft daar een duidelijk antwoord op: 'Ja. Als je alleen naar productie, distributie en verwerking kijkt, is het meest simpele product ook het meest efficiënte. Maar de werkelijkheid is dat de emissies tijdens die fases in het niet vallen bij de emissies tijdens het gebruik. Dat geldt voor alle verlichtingstypes. Het gebruik is de belangrijkste variabele voor de bepaling van de efficiëntie.'

Spaarlampen mogen dan veel gecompliceerder zijn dan gloeilampen (er zit een compleet elektronisch circuit in), ze gaan wel zo'n zes tot vijftien keer langer mee. En dat weegt dan weer op tegen die complexiteit. In de rapporten van Vito (in te zien opwww.eup4light.net) staan informatieve staafgrafieken over de uitstoot van CO2 en andere stoffen tijdens de levenscyclus van verschillende verlichtingstypes. Die leveren steeds hetzelfde beeld op: een flinke pilaar tijdens het gebruik en een zeer bescheiden stoepje bij de distributie. De uitstoot tijdens de productiefase en de afvalverwerking is onafbeeldbaar klein.

Toch blijft de kwikkwestie. Kwik komt ook vrij bij het branden van een gloeilamp: in de elektriciteitscentrales. Of dat per lumen lichtopbrengst meer of minder is dan de kwikuitstoot van spaarlampen hangt af van de mate waarin consumenten die naar het milieupark brengen. Daarover bestond weinig helderheid.

Vito kwam tot de conclusie dat slechts 20 procent van de spaarlampen wordt ingeleverd. Dan is de spaarlamp wat kwik betreft toch ongunstiger dan de gloeilamp. Een verbeterd inlevergedrag en kwikarme spaarlampen kunnen daar verandering in brengen. Dat eerste blijft twijfelachtig, aan het tweede wordt inmiddels gewerkt.


DS, 08-10-2009 (Warna Oosterbaan, © NRC Handelsblad)

[Anne Van den Bosch]

De gevaren van spaarlampen

Studenten letten best op met het gebruik van spaarlampen in hun bureaulamp. Bovendien blijkt het geen sinecure om een spaarlamp die stukgevallen is op te ruimen. Dat zei Maggie De Block vanochtend op Radio 1 in het consumentenprogramma 'Peeters & Pichal'. Het Open Vld Kamerlid komt tot die conclusie na het antwoord van minister van Volksgezondheid Onkelinx op een parlementaire vraag.

Omdat gloeilampen slecht scoren op het vlak van energie-efficiëntie worden ze systematisch gebannen. De Europese Unie legt op dat ze tegen 2012 vervangen moeten zijn door spaarlampen. “Maar uit onderzoek door Britse artsen blijkt dat het gebruik van spaarlampen de risico’s op huidkanker verhoogt” zegt Maggie De Block. “Vooral mensen met huidaandoeningen en een lichtgevoelige huid ontwikkelen soms ernstige klachten.”

Maggie De Block legde deze bevindingen voor aan minister van Volksgezondheid Onkelinx. De minister antwoordde dat voor de meeste toepassingen van spaarlampen (kamer-, tuin- of sfeerverlichting) de blootstelling aan het UV licht verwaarloosbaar klein is. “Op het eerste zicht geruststellend” zegt Maggie De Block.

Lichtgevoeligheid

"Ware het niet dat de minister in het vervolg van haar antwoord toegeeft dat voor wie lange tijd onder een spaarlamp zit, de blootstelling in de buurt van de grenswaarde 30 J/m2 komt. Dit betekent dat mensen met een bijzondere lichtgevoeligheid er nadeel van kunnen ondervinden. Mijn gedachten gingen onmiddellijk uit naar studenten die soms uren na mekaar onder een bureaulamp hun leerstof instuderen. Voor hen bestaat dus wel degelijk het risico dat ze nare gevolgen ondervinden van de spaarlamp.”

Minister Onkelinx adviseert dat personen die tot de risicocategorie behoren, enige afstand tot de lamp houden, of een lamp met extra glazen omhulsel aanschaffen. Een antwoord waar Maggie De Block geen vrede mee neemt. “Het volstaat niet dat een overzicht van de gevaren van de spaarlamp op de website van de FOD Volksgezondheid opgesomd staan. Te weinig mensen vinden de weg naar dit infokanaal."

Scherven

En er is meer, want een spaarlamp bevat kwik. Wanneer ze breekt moet de consument uiterst voorzichtig zijn met het opruimen van de scherven. "De minister spreekt over het verluchten van de kamer gedurende een kwartier" zegt Maggie De Block".

"Verder is het niet aangeraden om bij het opruimen een borstel of een stofzuiger te gebruiken maar wel een vochtige doek. Het is ook aanbevolen om daarbij handschoenen te dragen, de scherven hermetisch te verpakken en naar de gepaste inzamelplaatsen te brengen.

Maggie De Block pleit voor een sensibiliseringscampagne.

Bron: GVA - 20/01

[Jente.Roosenbroeck]

[QUOTE=liesanne.adriaenssens]Ookal heb ik dat artikel gepost, wil ik toch even zeggen dat ik Wim Leenaerts steun.
Ik heb dat artikel gepost omdat ik er even van verschoten was en dat dit alweer maar eens een bewijs is dat alles een goede en een slechte kant heeft.
Maar laten we redelijk wezen: de goede kanten van de spaarlampen overwinnen ruimschoots de slechte. Ik ben er dus zeker niet tegen.[/QUOTE]

De dag van vandaag is er niets meer gezond. Zelfs gewoon buiten lopen om "een fris luchtje te scheppen" is al enorm ongezond door alle luchtvervuiling die zich de laatste tijd voordoet. Dus waarom hier over beginnen zagen? Trouwens, niet enkel spaarlampen maar gewoon lampen/kunstlicht in het algemeen is gewoon niet gezond. Maar zoals ik al zei, er zijn zoveel andere dingen die onze gezondheid nog harder schaden.. Ook wat Liesanne aanhaalde sta ik achter: De voordelen overwinnen ruimschoots de nadelen! Dus stop met miezeren over dergelijke zaken en concentreer u op de écht belangrijke zaken die moeten worden aangepakt!

[Eva Thijs]

De spaarlampen zijn nog maar een aantal jaren erg populair... Maar ik denk niet dat deze populariteit zo zal blijven. We willen onze huid en ogen toch geen onnodige schade aanbrengen? Maar is teruggaan naar de gloeilamp dan de oplossing? Ik dacht het niet, deze schaadt het milieu. Zolang er geen alternatief is zal het een keuze zijn tussen mens of milieu.