Barst
28th November 2008, 01:41
Een pleidooi voor verleiding
BRUSSEL - De kinderen van hen die het boek twintig jaar geleden al lazen, kopen en lezen het nu ook. Het doet Alfons Van Steenwegen wel wat. Vanwaar die lange houdbaarheidsdatum van 'Liefde is een werkwoord?'
Wat vandaag als een luxueuze hardcover in de boekhandel ligt, verschilt alleen van vormgeving en foto's van de originele uitgave. Al 38 keer is het fameuze boek van de Leuvense seksuoloog Alfons Van Steenwegen herdrukt.
Af en toe kreeg het een nieuwe cover, kwestie van een beetje bij de tijd te blijven. Maar de tekst houdt stand. Er zijn nu meer dan 100.000 exemplaren van verkocht. 'Ik heb het zelf nog eens herlezen', geeft hij toe, 'en ik sta er nog altijd achter. Ik vind het nog altijd goed. Het doet me ook deugd dat steeds nieuwe generaties het lezen.'
Het boek is in vele andere talen vertaald: het Afrikaans, het Grieks, het Italiaans, het Spaans, het Duits. In Wallonië is het onbekend: 'Die barrière heb ik nog niet kunnen doorbreken', zegt Van Steenwegen.
De titel, waarmee hij ooit nog eens in de dikke Van Dale hoopt te belanden, is intussen een slogan geworden, die geregeld wordt gekopieerd.
Zij het niet altijd met kunde van zaken, zegt de auteur: 'Ik las eens ergens: “Leiding geven is een werkwoord., Wie dat schrijft, heeft er niet veel van begrepen. Het moet natuurlijk zijn: “Leiding is een werkwoord., De functionaliteit zit in het woord zelf. Overigens is de titel best moeilijk te vertalen: het Engelse “verb, heeft niet diezelfde dubbele betekenis als ons “werkwoord,.'
Blijft hij er na al die jaren bij dat liefde werken is, dat het niet 'vanzelf' gaat? 'Absoluut', lacht hij. 'Het betekent niet dat je zomaar met wie dan ook zou kunnen samenwonen. Er is ook aantrekking, de wil om samen te leven, het verlangen naar elkaar. Maar wie ervan uitgaat dat twee partners op seksueel en relationeel gebied altijd hetzelfde willen, neemt de uitzondering voor de regel. Ik heb het nu over een langdurige relatie. Alleen in beginnende relaties gaat alles nog vanzelf omdat de passie dan nog overheerst. Het is een illusie te denken dat die vanzelfsprekendheid zal blijven duren.'
'Een van de draken is juist wanneer alles evident wordt. Routine is dodelijk saai. Het is veel leuker om je te laten verrassen, en ja, dat vraagt een inspanning, je moet je telkens opnieuw weten te schikken en aan te passen.'
Hij noemt het ook 'verschilligheid': beide partners zijn verschillend van elkaar, maar niet onverschillig. 'Ze zijn geïnteresseerd in de ander, staan open voor wat anders is, nemen geen vrede met wat ze kennen.'
'Mijn stelling is dat seks elke keer weer een overwinning van het verschil tussen twee mensen is. Dat wordt veel te weinig onderlijnd in de media vandaag. Geen twee mensen zijn gelijk: ze willen seks op een ander moment, ze willen het meer of minder vaak, ze beginnen er anders aan, ze strelen anders. Je moet erover onderhandelen en je staat iedere keer in je blootje. En soms zegt de ander neen en blijf je in je blootje staan. Dat is het risico.'
'Binnen een stel waarin de partners elkaar waard zijn, is onderhandelen de enige mogelijkheid. Je kunt de ander maar tot jezelf toelaten als je ook de mogelijkheid hebt om hem of haar van je af te houden.'
Klinkt 'onderhandelen' niet een beetje vies, zoiets als seks in ruil voor een nieuw kleedje? Van Steenwegen: 'Vroeger zeiden relatietherapeuten bijvoorbeeld: “Als hij tweemaal in de week met je praat, moet je eenmaal seks met hem hebben., Maar zo werkt het ook niet. Je kunt hooguit zeggen: “Dan moet je eenmaal per week aan seks willen beginnen., Of het lukt, is nog een andere vraag. Want je lichamelijke reacties heb je niet in de hand.'
'Daarom pleit ik voor verleiding. Er is altijd een die het initiatief neemt. En die een moet de ander zo ver krijgen. Dat kan niet op bevel, niet onder dwang. Het kan alleen in vrijheid. Het is een suggestie: “Ik wil iets., En de kunst is de ander zo ver te krijgen dat ook het lichaam reageert, wat die ander zelf niet in de hand heeft.'
In het woordenboek staat het nogal seksistisch beschreven, zegt Van Steenwegen. 'Volgens de Encyclopaedia Britannica is verleiding iets wat een man een onschuldige vrouw aandoet, weliswaar zonder geweld. Maar hij doet het haar toch maar aan, iets wat ze dus niet wil. Zo zie ik het niet. Ik wil het woord een positieve bijklank geven. Het kan ook in beide richtingen: het hoeft niet per se de man te zijn die altijd in de verleidersrol zit.'
'De ander blijft trouwens niet passief: verleiden aan de ene kant, veronderstelt ook zich laten verleiden aan de andere kant. Mijn vrouw Maureen (Luyens, ook seksuologe, nvdr.) heeft er in haar boek Liever vrijen op gewezen dat je laten verleiden ook een activiteit is. Het betekent dat je je open stelt voor de ander. En dan kan de zin komen. Of niet. Een nee moet nog steeds kunnen. Maar de vrouwelijke zin komt dikwijls al doende.'
'De vrouwelijke zin is ook meer contextgebonden, zegt men. Ik noem dat: meer betekenisvol. Als de relatie niet goed zit, zal de vrouw doorgaans ook geen zin in seks hebben. Bij mannen speelt dat niet zo'n rol. Voilà, nog een verschil tussen beide seksen, waardoor het belang van verleiding nog groter wordt!'
Tot slot: Liefde is een werkwoord is helemaal geen seksboek, zoals er nu zovele verschijnen. Geen kijk- en plaatjesboek. Het gaat ook over een heleboel andere aspecten van een relatie. Over communiceren, bijvoorbeeld, wat in een relatie nooit eenduidig verloopt. 'Zelfs een praatje over het weer is in een langdurige relatie niet neutraal. Het zegt ook altijd iets over hoe die twee mensen tegenover elkaar staan.'
Of over de verdeling van de taken in en om het huis: 'Als het zijn taak is om het gras af te rijden, maar zij bepaalt altijd wanneer hij dat moet doen of zegt achteraf altijd dat hij zijn voeten beter moet afvegen als hij binnenkomt, dan is het háár gras. Er is altijd een uitvoerder en een controleur of eigenaar. Als die twee steevast niet samenvallen, dan heb je gegarandeerd altijd ruzie. Je ziet veel jonggepensioneerden hiermee worstelen, omdat zij hem naar de winkel stuurt nu hij eindelijk ook eens tijd heeft, maar zij geeft wel altijd het booschappenlijstje mee.'
Blog DS, 27-11-2008 (Veerle Beel)
BRUSSEL - De kinderen van hen die het boek twintig jaar geleden al lazen, kopen en lezen het nu ook. Het doet Alfons Van Steenwegen wel wat. Vanwaar die lange houdbaarheidsdatum van 'Liefde is een werkwoord?'
Wat vandaag als een luxueuze hardcover in de boekhandel ligt, verschilt alleen van vormgeving en foto's van de originele uitgave. Al 38 keer is het fameuze boek van de Leuvense seksuoloog Alfons Van Steenwegen herdrukt.
Af en toe kreeg het een nieuwe cover, kwestie van een beetje bij de tijd te blijven. Maar de tekst houdt stand. Er zijn nu meer dan 100.000 exemplaren van verkocht. 'Ik heb het zelf nog eens herlezen', geeft hij toe, 'en ik sta er nog altijd achter. Ik vind het nog altijd goed. Het doet me ook deugd dat steeds nieuwe generaties het lezen.'
Het boek is in vele andere talen vertaald: het Afrikaans, het Grieks, het Italiaans, het Spaans, het Duits. In Wallonië is het onbekend: 'Die barrière heb ik nog niet kunnen doorbreken', zegt Van Steenwegen.
De titel, waarmee hij ooit nog eens in de dikke Van Dale hoopt te belanden, is intussen een slogan geworden, die geregeld wordt gekopieerd.
Zij het niet altijd met kunde van zaken, zegt de auteur: 'Ik las eens ergens: “Leiding geven is een werkwoord., Wie dat schrijft, heeft er niet veel van begrepen. Het moet natuurlijk zijn: “Leiding is een werkwoord., De functionaliteit zit in het woord zelf. Overigens is de titel best moeilijk te vertalen: het Engelse “verb, heeft niet diezelfde dubbele betekenis als ons “werkwoord,.'
Blijft hij er na al die jaren bij dat liefde werken is, dat het niet 'vanzelf' gaat? 'Absoluut', lacht hij. 'Het betekent niet dat je zomaar met wie dan ook zou kunnen samenwonen. Er is ook aantrekking, de wil om samen te leven, het verlangen naar elkaar. Maar wie ervan uitgaat dat twee partners op seksueel en relationeel gebied altijd hetzelfde willen, neemt de uitzondering voor de regel. Ik heb het nu over een langdurige relatie. Alleen in beginnende relaties gaat alles nog vanzelf omdat de passie dan nog overheerst. Het is een illusie te denken dat die vanzelfsprekendheid zal blijven duren.'
'Een van de draken is juist wanneer alles evident wordt. Routine is dodelijk saai. Het is veel leuker om je te laten verrassen, en ja, dat vraagt een inspanning, je moet je telkens opnieuw weten te schikken en aan te passen.'
Hij noemt het ook 'verschilligheid': beide partners zijn verschillend van elkaar, maar niet onverschillig. 'Ze zijn geïnteresseerd in de ander, staan open voor wat anders is, nemen geen vrede met wat ze kennen.'
'Mijn stelling is dat seks elke keer weer een overwinning van het verschil tussen twee mensen is. Dat wordt veel te weinig onderlijnd in de media vandaag. Geen twee mensen zijn gelijk: ze willen seks op een ander moment, ze willen het meer of minder vaak, ze beginnen er anders aan, ze strelen anders. Je moet erover onderhandelen en je staat iedere keer in je blootje. En soms zegt de ander neen en blijf je in je blootje staan. Dat is het risico.'
'Binnen een stel waarin de partners elkaar waard zijn, is onderhandelen de enige mogelijkheid. Je kunt de ander maar tot jezelf toelaten als je ook de mogelijkheid hebt om hem of haar van je af te houden.'
Klinkt 'onderhandelen' niet een beetje vies, zoiets als seks in ruil voor een nieuw kleedje? Van Steenwegen: 'Vroeger zeiden relatietherapeuten bijvoorbeeld: “Als hij tweemaal in de week met je praat, moet je eenmaal seks met hem hebben., Maar zo werkt het ook niet. Je kunt hooguit zeggen: “Dan moet je eenmaal per week aan seks willen beginnen., Of het lukt, is nog een andere vraag. Want je lichamelijke reacties heb je niet in de hand.'
'Daarom pleit ik voor verleiding. Er is altijd een die het initiatief neemt. En die een moet de ander zo ver krijgen. Dat kan niet op bevel, niet onder dwang. Het kan alleen in vrijheid. Het is een suggestie: “Ik wil iets., En de kunst is de ander zo ver te krijgen dat ook het lichaam reageert, wat die ander zelf niet in de hand heeft.'
In het woordenboek staat het nogal seksistisch beschreven, zegt Van Steenwegen. 'Volgens de Encyclopaedia Britannica is verleiding iets wat een man een onschuldige vrouw aandoet, weliswaar zonder geweld. Maar hij doet het haar toch maar aan, iets wat ze dus niet wil. Zo zie ik het niet. Ik wil het woord een positieve bijklank geven. Het kan ook in beide richtingen: het hoeft niet per se de man te zijn die altijd in de verleidersrol zit.'
'De ander blijft trouwens niet passief: verleiden aan de ene kant, veronderstelt ook zich laten verleiden aan de andere kant. Mijn vrouw Maureen (Luyens, ook seksuologe, nvdr.) heeft er in haar boek Liever vrijen op gewezen dat je laten verleiden ook een activiteit is. Het betekent dat je je open stelt voor de ander. En dan kan de zin komen. Of niet. Een nee moet nog steeds kunnen. Maar de vrouwelijke zin komt dikwijls al doende.'
'De vrouwelijke zin is ook meer contextgebonden, zegt men. Ik noem dat: meer betekenisvol. Als de relatie niet goed zit, zal de vrouw doorgaans ook geen zin in seks hebben. Bij mannen speelt dat niet zo'n rol. Voilà, nog een verschil tussen beide seksen, waardoor het belang van verleiding nog groter wordt!'
Tot slot: Liefde is een werkwoord is helemaal geen seksboek, zoals er nu zovele verschijnen. Geen kijk- en plaatjesboek. Het gaat ook over een heleboel andere aspecten van een relatie. Over communiceren, bijvoorbeeld, wat in een relatie nooit eenduidig verloopt. 'Zelfs een praatje over het weer is in een langdurige relatie niet neutraal. Het zegt ook altijd iets over hoe die twee mensen tegenover elkaar staan.'
Of over de verdeling van de taken in en om het huis: 'Als het zijn taak is om het gras af te rijden, maar zij bepaalt altijd wanneer hij dat moet doen of zegt achteraf altijd dat hij zijn voeten beter moet afvegen als hij binnenkomt, dan is het háár gras. Er is altijd een uitvoerder en een controleur of eigenaar. Als die twee steevast niet samenvallen, dan heb je gegarandeerd altijd ruzie. Je ziet veel jonggepensioneerden hiermee worstelen, omdat zij hem naar de winkel stuurt nu hij eindelijk ook eens tijd heeft, maar zij geeft wel altijd het booschappenlijstje mee.'
Blog DS, 27-11-2008 (Veerle Beel)