Barst
18th October 2008, 00:40
We moeten de aandeelhouders niet compenseren
Dat het Fortisverhaal de aandeelhouders pijn doet, is een trap tegen een open deur. Maar om adequaat te reageren is het vermoedelijk niet slecht om eerst te achterhalen wie nu verantwoordelijkheid draagt voor dit debacle, en dan kan je er moeilijk onderuit dat bij belangrijke beslissingen - grote overnames vallen onder deze noemer - de aandeelhouders medezeggenschap (stemrecht) hebben. Men vergeet hier gemakshalve dat op 6 augustus 2007 meer dan 90procent van alle (aanwezige) Fortisaandeelhouders instemde met de overname van ABN Amro, een beslissing die een substantiële rol speelt in de huidige Fortiscrisis. Nu, ofwel was de verstrekte informatie over de overname correct en reden de aandeelhouders derhalve voor eigen rekening, ofwel was ze dat niet en dan lijkt het vanzelfsprekend dat de toenmalige Raad van Bestuur en ceo niet vrijuit gaan. Ook in dit laatste geval ontloopt de aandeelhouder echter niet alle verantwoordelijkheid: het is namelijk zijn recht (en voor een degelijk werkende aandelenmarkt zelfs zijn plicht) om het management te responsabiliseren, te controleren zelfs.
Wij zien dan ook geen reden om namens de belastingbetaler die (op zijn minst mede-) verantwoordelijke aandeelhouder te compenseren. Immers, de uitgeholde Fortisholding bestaat nu uit enkele niet-verkoopbare risicovolle kredieten, enkele internationale verzekeringsactiviteiten en de inkomsten van de verkoop van de bank- en verzekeringsactiviteiten aan de Nederlandse overheid en BNP-Paribas. Indien deze verkoopprijs correct was, en aangezien alle partijen in onderlinge overeenkomst een akkoord hebben gesloten kunnen we daarvan uitgaan, heeft de holding een correcte prijs gekregen voor deze verkopen en is de huidige waarde van het aandeel dan ook een correcte afspiegeling van de waarde van de holding toen ze op het rand van het faillissement balanceerde. De huidige waarde van het aandeel geeft met andere woorden inderdaad exact datgene weer waar de aandeelhouders recht op hebben: de restwaarde van de holding.
We kunnen ons dan ook de vraag stellen of een compensatie hier, vanuit economisch perspectief, verantwoord is?
Door niet al hun vermogen in dezelfde aandelen te investeren (diversificatie van de portefeuille heet dat) beheersen beleggers hun risico. Een goede belegger investeert dus slechts een (klein) deel van zijn vermogen in aandelen en spreidt zijn participaties over meerdere ondernemingen uit verscheidene sectoren. Het neerwaartse risico ten gevolge van één enkel faillissement of, beter, bijna-faillisement op zijn totale investering hoort dus begrensd te zijn: een goede belegger heeft aan Fortis een berekend verlies geleden.
De marktparticipanten die open posities innemen en hun kansen wagen op een stijging of daling van slechts één of enkele aandelen daarentegen kunnen inderdaad grote verliezen hebben geleden. Maar laten we dan ook niet vergeten dat deze participanten speculanten en dus geen beleggers zijn. Speculanten houden bij hun investeringen rekening met deze extreme risico's en moeten hier dus logischerwijze allerminst voor gecompenseerd worden.
Wij zien, tenslotte, ook weinig redenen om in te gaan op het (aangekondigde) verzoek tot compensatie namens de grote aandeelhouders en institutionele beleggers (die hierin, begrijpe wie begrijpen kan, gesteund worden door zowel Test-Aankoop als Deminor). Namelijk, indien deze grote aandeelhouders buitenproportionele verliezen geleden hebben aan het Fortisverhaal, dan hebben ze ofwel hun groot zeggenschap over het reilen en zeilen binnen Fortis niet behoorlijk aangewend, ofwel hebben ze een te risicovolle positie ingenomen en moeten we niet langer spreken over beleggers, maar over speculanten.
Met andere woorden, als wat wij leerden juist is, namelijk dat om van risico te kunnen spreken ook de dalende koersen (lees: de verliezen) moeten meetellen, dan gaan we graag de discussie aan met de verontwaardigde Fortisaandeelhouder die, voor zover wij weten, niet opriep tot een begrenzing van het (in dat geval, opwaartse) risico toen zijn aandeel zowat een jaar geleden piekte rond de 35 euro. Het is een oud zeer, dat men de neiging heeft om meevallers als eigen verdienste te ervaren en derden verantwoordelijk te achten voor tegenvallers, maar dat maakt het geen minder zeer.
Thomas Demuynck en Arne Schollaert zijn postdoctorale medewerkers aan de Vakgroep Sociale Economie, Universiteit Gent
DS, 17-10-2008
Dat het Fortisverhaal de aandeelhouders pijn doet, is een trap tegen een open deur. Maar om adequaat te reageren is het vermoedelijk niet slecht om eerst te achterhalen wie nu verantwoordelijkheid draagt voor dit debacle, en dan kan je er moeilijk onderuit dat bij belangrijke beslissingen - grote overnames vallen onder deze noemer - de aandeelhouders medezeggenschap (stemrecht) hebben. Men vergeet hier gemakshalve dat op 6 augustus 2007 meer dan 90procent van alle (aanwezige) Fortisaandeelhouders instemde met de overname van ABN Amro, een beslissing die een substantiële rol speelt in de huidige Fortiscrisis. Nu, ofwel was de verstrekte informatie over de overname correct en reden de aandeelhouders derhalve voor eigen rekening, ofwel was ze dat niet en dan lijkt het vanzelfsprekend dat de toenmalige Raad van Bestuur en ceo niet vrijuit gaan. Ook in dit laatste geval ontloopt de aandeelhouder echter niet alle verantwoordelijkheid: het is namelijk zijn recht (en voor een degelijk werkende aandelenmarkt zelfs zijn plicht) om het management te responsabiliseren, te controleren zelfs.
Wij zien dan ook geen reden om namens de belastingbetaler die (op zijn minst mede-) verantwoordelijke aandeelhouder te compenseren. Immers, de uitgeholde Fortisholding bestaat nu uit enkele niet-verkoopbare risicovolle kredieten, enkele internationale verzekeringsactiviteiten en de inkomsten van de verkoop van de bank- en verzekeringsactiviteiten aan de Nederlandse overheid en BNP-Paribas. Indien deze verkoopprijs correct was, en aangezien alle partijen in onderlinge overeenkomst een akkoord hebben gesloten kunnen we daarvan uitgaan, heeft de holding een correcte prijs gekregen voor deze verkopen en is de huidige waarde van het aandeel dan ook een correcte afspiegeling van de waarde van de holding toen ze op het rand van het faillissement balanceerde. De huidige waarde van het aandeel geeft met andere woorden inderdaad exact datgene weer waar de aandeelhouders recht op hebben: de restwaarde van de holding.
We kunnen ons dan ook de vraag stellen of een compensatie hier, vanuit economisch perspectief, verantwoord is?
Door niet al hun vermogen in dezelfde aandelen te investeren (diversificatie van de portefeuille heet dat) beheersen beleggers hun risico. Een goede belegger investeert dus slechts een (klein) deel van zijn vermogen in aandelen en spreidt zijn participaties over meerdere ondernemingen uit verscheidene sectoren. Het neerwaartse risico ten gevolge van één enkel faillissement of, beter, bijna-faillisement op zijn totale investering hoort dus begrensd te zijn: een goede belegger heeft aan Fortis een berekend verlies geleden.
De marktparticipanten die open posities innemen en hun kansen wagen op een stijging of daling van slechts één of enkele aandelen daarentegen kunnen inderdaad grote verliezen hebben geleden. Maar laten we dan ook niet vergeten dat deze participanten speculanten en dus geen beleggers zijn. Speculanten houden bij hun investeringen rekening met deze extreme risico's en moeten hier dus logischerwijze allerminst voor gecompenseerd worden.
Wij zien, tenslotte, ook weinig redenen om in te gaan op het (aangekondigde) verzoek tot compensatie namens de grote aandeelhouders en institutionele beleggers (die hierin, begrijpe wie begrijpen kan, gesteund worden door zowel Test-Aankoop als Deminor). Namelijk, indien deze grote aandeelhouders buitenproportionele verliezen geleden hebben aan het Fortisverhaal, dan hebben ze ofwel hun groot zeggenschap over het reilen en zeilen binnen Fortis niet behoorlijk aangewend, ofwel hebben ze een te risicovolle positie ingenomen en moeten we niet langer spreken over beleggers, maar over speculanten.
Met andere woorden, als wat wij leerden juist is, namelijk dat om van risico te kunnen spreken ook de dalende koersen (lees: de verliezen) moeten meetellen, dan gaan we graag de discussie aan met de verontwaardigde Fortisaandeelhouder die, voor zover wij weten, niet opriep tot een begrenzing van het (in dat geval, opwaartse) risico toen zijn aandeel zowat een jaar geleden piekte rond de 35 euro. Het is een oud zeer, dat men de neiging heeft om meevallers als eigen verdienste te ervaren en derden verantwoordelijk te achten voor tegenvallers, maar dat maakt het geen minder zeer.
Thomas Demuynck en Arne Schollaert zijn postdoctorale medewerkers aan de Vakgroep Sociale Economie, Universiteit Gent
DS, 17-10-2008