PDA

Bekijk de volledige versie : De nieuwe grootgrondbezitters


Barst
31st August 2005, 01:32
Fortis: Hectares als solide belegging


Fortis bezit bijna 28 duizend hectare Nederlandse bodem. Na de rijksoverheid en de natuurorganisaties is het bedrijf de grootste grondbezitter van Nederland. Eén procent van Nederland is in handen van de bank verzekeraar.


Het bezit van Fortis groeit. Twee jaar geleden was het aantal hectares nog een paar duizend minder. Grond biedt zekerheid op lange termijn, stelt Erik Somsen, directeur van Fortis Vastgoed Landelijk.

Fortis heeft onder meer landgoederen, golfbanen en landbouwgrond. Ongeveer 85 procent van de grond is agrarisch. Een van de oudste bezittingen is het landgoed De Utrecht ten zuiden van Tilburg. Deze grond (nu 2500 hectare) werd aan het einde van de negentiende eeuw ontgonnen door verzekeringsmaatschappij De Utrecht. Nadat De Utrecht was overgenomen door Amev werd het bezit verder uitgebreid, met onder meer landbouwgrond rond Utrecht, het eiland Tiengemeten in het Haringvliet, Cromstrijen op de Zuid-Hollandse eilanden en met grote terreinen in de Flevopolders. Amev is onderdeel van het Fortis-concern.

In januari nog kocht Fortis voor 10 miljoen euro 622 hectare van de staat (de Domeinen) in Flevoland. De Dienst Domeinen heeft 13 duizend hectare waarvan 10 duizend in Flevoland en wil daarvan af. Boeren hebben recht op eerste koop. Fortis biedt boeren aan de grond over te nemen en sluit met hen erfpachtcontracten af voor veertig jaar. Voor deze aankopen heeft Fortis 100 miljoen euro klaarliggen.

Alle verzekeringsmaatschappijen beleggen omdat tegenover de verplichtingen, eventuele uitkeringen bij schade, geld of waarde moet staan. De beleggingen in aandelen, staatsleningen of vastgoed vertegenwoordigen die waarde. Zoals andere bedrijven heeft ook Fortis aandelen, staatsleningen en gebouwen, maar daarnaast heeft de bank verzekeraar relatief veel grond. ,,Amev en Fortis hebben altijd veel vertrouwen gehad in grond als stabiele en solide belegging”, zegt Somsen. ,,Als je de tijd hebt kun je er een goed rendement mee maken.” Andere verzekeraars, zoals Nationale Nederlanden, hebben de grond die ze hadden veelal van de hand gedaan, omdat ze te weinig bezaten. Somsen: ,,Je moet groot zijn. Wij hebben eigen rentmeesters. Die kennen hun gebied. Als er iets gebeurt, zoals woningbouw, dan kunnen wij boeren elders een plek aanbieden.”

De schaal van Fortis betekent verder dat de kans op een klapper stijgt; er is altijd wel een weiland waar kantoren of woningen gebouwd gaan worden. En dan rinkelt de kassa, alhoewel Foppe Kooistra, directeur Ontwikkeling bij Fortis, zegt dat een overdreven voorstelling van de winst onterecht is. ,,We moeten er vaak wel 50 jaar op wachten. Tel dat ook mee.”

Onder meer in de wijk Leidsche Rijn, bij Utrecht, had Fortis veel grond. Ten zuidwesten van Utrecht staat een nieuwe wijk, Rijnenburg, op de planning. Daar wacht Fortis nog tot de spa in de grond gaat. Kooistra: ,,Er is de afgelopen jaren ook vaak grond gekocht op verzoek van gemeenten. Die willen een wijk samen met een ontwikkelaar opzetten.” De laatste jaren verkoopt Fortis ook steeds vaker aan natuurorganisaties. Zo veranderde Tiengemeten van een landbouwgebied in een natuurterrein. Kooistra: ,,Honderd jaar geleden werd land ontgonnen om de bevolking te voeden en het platteland te ontwikkelen met agrarische bedrijven. Maar voedsel kun je tegenwoordig in de hele wereld krijgen. Nu wordt boerenland weer ruig natuurgebied. Daarmee doen wij ons voordeel.”

Somsen: ,,Zeker als functies van grond veranderen is het goed bezittingen te hebben. Iedereen legt een claim op de ruimte: landbouw, recreatie, bedrijven, woningen, verkeer. Nederland is een heel klein land. Grond is schaars en wordt steeds schaarser.”


8 procent rendement

De grondbelegging levert een gemiddeld jaarrendement op van ongeveer 8 procent. Uit pacht komt 2,5 procent. Waardestijging levert ook 2 procent op en verandering van bestemming van agrarisch in wonen, industrie of recreatie betekent een extra waardestijging van 3,5 procent. De grond van Fortis is nu 700 miljoen euro waard.


Trouw, 31-08-2005