Barst
22nd July 2008, 00:19
VS: 1 miljoen terreurverdachten
Om op de Amerikaanse lijst van terreurverdachten te komen hoef je niet altijd iets te doen. Je naam geschrapt krijgen, dat is pas moeilijk.
Jim Robinson werkte ooit als onderminister van justitie voor Bill Clinton. Nu wordt hij elke keer als hij vliegt tegengehouden voor controle, en moet hij iedere keer hopen dat hij zijn vlucht niet zal missen. Op internet inchecken kan hij niet. De advocaat uit Washington staat op de Amerikaanse lijst van terreurverdachten. Twee jaar geleden heeft hij een kopie van zijn paspoort, rijbewijs en een stapel formulieren opgestuurd om ervan af te komen. Vergeefs.
Op de Terrorist Watch List staan volgens de Amerikaanse organisatie voor burgerlijke vrijheden ACLU meer dan één miljoen namen. Zestien namen stonden er eerst op, nu komen er iedere maand zo’n twintigduizend bij. De lijst met potentiële terroristen wordt in de VS gebruikt bij grens- en politiecontroles.
Alle mensen die erop staan worden extra gecontroleerd op vliegvelden. Enkelen, die gelden als gevaarlijk voor de luchtvaart, hebben een ’No-fly’ status. Zij kunnen helemaal geen vliegtuig meer betreden dat over, naar of uit Amerika vliegt. Hoe mensen precies op de lijst komen is niet duidelijk: dit gebeurt aan de hand van geheime criteria. Nelson Mandela is er twee weken geleden eindelijk afgehaald, maar vele anderen krijgen geen pardon.
Het grootste probleem is dat de namen van veel onschuldige volwassenen en zelfs kleine kinderen op de lijst staan. In sommige gevallen is de verkeerde naam op de lijst terechtgekomen. Dit komt doordat er bij de instanties die de informatie aanleveren te weinig controle is op welke namen uiteindelijk worden doorgegeven. Edward Kennedy, senator van Massachusetts, ontdekte dat ook hij op de lijst stond. Hij kon er slechts met veel moeite en via zijn politieke connecties afkomen.
Van terreurverdachten is vaak alleen de naam bekend, geen geboortedatum of andere informatie. Zo worden onschuldigen met dezelfde naam keer op keer op vliegvelden en bij de grens aangehouden en ondervraagd. Er is bijvoorbeeld één verdachte die Robert Johnson heet. Alle Robert Johnsons ter wereld ondervinden hierdoor bij iedere reis problemen. De miljoen namen zorgen dus in potentie voor veel meer gecontroleerde personen.
De omvang van de lijst symboliseert perfect wat er mis is met het Amerikaanse veiligheidsbeleid, vindt de ACLU: „Het is onredelijk, onbeheersbaar, middelen worden verspild en het behandelt de rechten van onschuldigen als een bijzaak.” De ACLU stelt dan ook verfijning voor, en een controle van alle personen die erop staan. Iets waar het Amerikaanse ministerie van justitie in maart ook voor pleitte.
Frank Kuipers, verbonden aan het Instituut Clingendael, erkent de problemen met de lijst, maar stelt dat het nut ervan ondanks alle problemen niet onderschat moet worden. De regering-Bush benadrukt ook de positieve aspecten en vindt het het meest effectieve middel om terrorisme aan te pakken.
Kuipers: „De Terror Watch List bemoeilijkt terroristen het reizen aanzienlijk. De Amerikanen hebben de leden van bijna alle terroristennetwerken heel goed in kaart weten te brengen. Het is belangrijk om te beseffen dat een deel van de mensen op de lijst heel goed weet dat ze verdacht zijn en dat hun kansen om over land of via luchtwegen Amerika binnen te komen beperkt zijn.”
Maher Arar
Maher Arar wordt op 26 september 2001 op het John F. Kennedy vliegveld van New York aangehouden, op doorreis naar zijn thuisland Canada. Ruim tien dagen lang wordt hij ondervraagd over zijn band met terreurverdachte Abdullah Almalki. Die heeft hij niet.
De man van Syrische afkomst wordt op 8 oktober naar Jordanië gevlogen, en vandaar naar Syrië. Daar zit hij elf maanden in een piepkleine cel zonder daglicht. Op 5 oktober 2003 wordt hij onverwacht teruggevlogen naar Canada, waar hij direct wordt vrijgelaten. Canada heeft Arar 10,5 miljoen Canadese dollar schadevergoeding betaald. Nergens is bewijs gevonden voor eventuele banden met een terroristische organisatie. Toch staan Arar en zijn familie nog steeds op de Terror Watch List, ondanks tal van rechtszaken.
Trouw, 22-07-2008
Om op de Amerikaanse lijst van terreurverdachten te komen hoef je niet altijd iets te doen. Je naam geschrapt krijgen, dat is pas moeilijk.
Jim Robinson werkte ooit als onderminister van justitie voor Bill Clinton. Nu wordt hij elke keer als hij vliegt tegengehouden voor controle, en moet hij iedere keer hopen dat hij zijn vlucht niet zal missen. Op internet inchecken kan hij niet. De advocaat uit Washington staat op de Amerikaanse lijst van terreurverdachten. Twee jaar geleden heeft hij een kopie van zijn paspoort, rijbewijs en een stapel formulieren opgestuurd om ervan af te komen. Vergeefs.
Op de Terrorist Watch List staan volgens de Amerikaanse organisatie voor burgerlijke vrijheden ACLU meer dan één miljoen namen. Zestien namen stonden er eerst op, nu komen er iedere maand zo’n twintigduizend bij. De lijst met potentiële terroristen wordt in de VS gebruikt bij grens- en politiecontroles.
Alle mensen die erop staan worden extra gecontroleerd op vliegvelden. Enkelen, die gelden als gevaarlijk voor de luchtvaart, hebben een ’No-fly’ status. Zij kunnen helemaal geen vliegtuig meer betreden dat over, naar of uit Amerika vliegt. Hoe mensen precies op de lijst komen is niet duidelijk: dit gebeurt aan de hand van geheime criteria. Nelson Mandela is er twee weken geleden eindelijk afgehaald, maar vele anderen krijgen geen pardon.
Het grootste probleem is dat de namen van veel onschuldige volwassenen en zelfs kleine kinderen op de lijst staan. In sommige gevallen is de verkeerde naam op de lijst terechtgekomen. Dit komt doordat er bij de instanties die de informatie aanleveren te weinig controle is op welke namen uiteindelijk worden doorgegeven. Edward Kennedy, senator van Massachusetts, ontdekte dat ook hij op de lijst stond. Hij kon er slechts met veel moeite en via zijn politieke connecties afkomen.
Van terreurverdachten is vaak alleen de naam bekend, geen geboortedatum of andere informatie. Zo worden onschuldigen met dezelfde naam keer op keer op vliegvelden en bij de grens aangehouden en ondervraagd. Er is bijvoorbeeld één verdachte die Robert Johnson heet. Alle Robert Johnsons ter wereld ondervinden hierdoor bij iedere reis problemen. De miljoen namen zorgen dus in potentie voor veel meer gecontroleerde personen.
De omvang van de lijst symboliseert perfect wat er mis is met het Amerikaanse veiligheidsbeleid, vindt de ACLU: „Het is onredelijk, onbeheersbaar, middelen worden verspild en het behandelt de rechten van onschuldigen als een bijzaak.” De ACLU stelt dan ook verfijning voor, en een controle van alle personen die erop staan. Iets waar het Amerikaanse ministerie van justitie in maart ook voor pleitte.
Frank Kuipers, verbonden aan het Instituut Clingendael, erkent de problemen met de lijst, maar stelt dat het nut ervan ondanks alle problemen niet onderschat moet worden. De regering-Bush benadrukt ook de positieve aspecten en vindt het het meest effectieve middel om terrorisme aan te pakken.
Kuipers: „De Terror Watch List bemoeilijkt terroristen het reizen aanzienlijk. De Amerikanen hebben de leden van bijna alle terroristennetwerken heel goed in kaart weten te brengen. Het is belangrijk om te beseffen dat een deel van de mensen op de lijst heel goed weet dat ze verdacht zijn en dat hun kansen om over land of via luchtwegen Amerika binnen te komen beperkt zijn.”
Maher Arar
Maher Arar wordt op 26 september 2001 op het John F. Kennedy vliegveld van New York aangehouden, op doorreis naar zijn thuisland Canada. Ruim tien dagen lang wordt hij ondervraagd over zijn band met terreurverdachte Abdullah Almalki. Die heeft hij niet.
De man van Syrische afkomst wordt op 8 oktober naar Jordanië gevlogen, en vandaar naar Syrië. Daar zit hij elf maanden in een piepkleine cel zonder daglicht. Op 5 oktober 2003 wordt hij onverwacht teruggevlogen naar Canada, waar hij direct wordt vrijgelaten. Canada heeft Arar 10,5 miljoen Canadese dollar schadevergoeding betaald. Nergens is bewijs gevonden voor eventuele banden met een terroristische organisatie. Toch staan Arar en zijn familie nog steeds op de Terror Watch List, ondanks tal van rechtszaken.
Trouw, 22-07-2008