Barst
21st June 2008, 16:17
E.U.: The Basic Question
Een referendum organiseren over zo'n Europees verdrag, dat is hetzelfde als aan de passagiers van een Airbus vragen of ze akkoord gaan met de technische plannen van het vliegtuig voor ze aan boord stappen.
De vergelijking komt van Alain Lamassoure, Europees parlementslid en dus geen onverdachte bron. Maar toch zegt ze wel iets.
Het was een van de merkwaardigste vaststellingen op de Europese top van donderdag en vrijdag. Nog maar weinigen, eigenlijk niemand, durft in het publiek zo'n volksraadpleging verdedigen. Zelfs de Britse premier Gordon Brown niet.
Monica Frassoni, de Italiaanse fractieleidster van de Groenen in het Europees Parlement, zei woensdag tijdens het debat over de Lissabonkwestie heel diplomatisch dat niemand haar nog zal overtuigen dat een referendum democratischer is dan een parlementair debat. Zijn de Groenen niet de grote verdedigers van die 'rechtstreekse vorm van democratie'?
Ook tijdens het diner van de staatshoofden en regeringsleiders van donderdagavond hebben veel Europese chefs de Ierse premier Brian Cowen getroost met de gedachte dat het in hun land ook niet zou gelukt zijn om voor dat verdrag een 'ja' te halen. Onder hen de Franse president Nicolas Sarkozy. En Yves Leterme. Onze minister van Buitenlandse Zaken, Karel De Gucht, zei maandag al na de Ministerraad in Luxemburg, dat 'we niet verder kunnen met referendums omdat men zich in zo'n debat niet kan concentreren op de essentie'. Ook hij mag, in vergelijking met drie jaar geleden, tot de bekeerlingen gerekend worden.
Maar wat koopt Europa met die vaststelling? Vrij weinig. Eigenlijk niets.
Erger nog. De uitslag van het Ierse referendum, waarvan niemand nog de zin inziet, wordt toch weer gebruikt als het ultieme bewijs dat de Unie haar burgers te veel betuttelt. Geen wonder dat die zich tegen het bemoeizuchtige Europa keren dat vervelende normen en voorschriften produceert over het goed functioneren van het huisgerief.
Zou het verwaandheid kunnen zijn dat velen de moeite niet doen om zich over de Unie te informeren en daarna zeggen dat ze er zo weinig over weten? Bijna een kwart van de Ierse neen-stemmers geeft dat gebrek aan kennis aan als hoofdreden van de 'no'-stem, zegt een peiling van de Eurobarometer die afgelopen week is uitgevoerd. Maar toch blijkt uit datzelfde opinieonderzoek dat 80 procent van de neen-stemmers het Ierse EU-lidmaatschap steunt.
Wie of wat is dat Europa dan eigenlijk?
Het was tot voor kort - en in de Balkan nog altijd - vooral een machinerie die vrede en stabiliteit produceert. Dat is een groot economisch goed: een voorwaarde om te investeren en te werken. Maar in essentie is de Europese Unie daarbovenop het instrument geworden waarmee al die Europese landjes, hun industrieën en hun leiders, die veel te korte armen hebben om mee te tellen in de wereld, toch nog iets kunnen laten horen of iets doen bewegen. Door een grote markt te creëren, met normen die voor iedereen (ongeveer) gelijk moeten zijn om ordelijk verkeer mogelijk te maken.
Aan de top van de Europese Commissie zeggen ze het misschien te veel binnenskamers dat 'Europa' eigenlijk niet bestaat en nog minder beslissingen kan nemen zonder de goedkeuring van al die leiders die graag met hun eigen camera's naar Brussel komen. In veel gevallen moeten ze zelfs alle zevenentwintig tegelijk de besluiten goedkeuren. Niet omdat 'Europa' dat zo wil, maar zijzelf . 'Zelfs met de allerbeste marketing zijn we nergens als de lidstaten niet meedoen. Want zij zijn de eigenaars van het project. Niet Brussel.'
Over die 'basic question' lijken er nu weer grote spanningen te bestaan tussen de Commissie van voorzitter Jose Manuel Barroso en onder meer de Franse president, Nicolas Sarkozy die vanaf 1 juli EU-voorzitter is. De Portugees is er niet mee opgezet dat Parijs openlijk enkele salvo's afvuurde naar het Berlaymontgebouw waarvan de bewoners de schuld krijgen voor het negatieve referendum.
Binnen de Europese Commissie wordt daarop geantwoord dat niet zij na het Franse referendum over de grondwet hebben gepleit voor een 'traité simplifié' dat niets anders kon worden dan een 'onleesbare opsomming van amendementen' op de vorige verdragen. En dat de Commissie zich afzijdig hield in de Ierse campagne, gebeurde op de uitdrukkelijke vraag van Dublin zelf dat, net zoals dat Frankrijk en Nederland in 2005, een vriendelijk maar dringend verzoek richtte naar Brussel om thuis te blijven. Ook Silvio Berlusconi, de nieuwe Italiaanse premier, heeft de afgelopen dagen uitgehaald naar de Commissie omdat het niet haar taak zou zijn commentaar te geven op wat de lidstaten doen.
Die spanning is op zich niets ergs. Ze kan tot een verheldering leiden. Maar ook tot grote verlamming in de komende maanden. Juist nu het economische tij volledig is gekeerd. De beursindexen laten het zien en de Europese burgers voelen het goed. Ze horen en lezen het, onder meer in de besluiten van de top in Brussel, dat hun nationale leiders er niets meer kunnen aan doen dat de olie- en voedselprijzen verder zullen stijgen. Zij die in fabrieken werken waarvan de bazen aan de andere kant van de wereld over hun lot beslissen, zijn zeer ongerust.
Wie een beetje nadenkt begrijpt snel dat er geen alternatief is voor een sterk Europa.
In Grenspost blikt de redactie terug op de buitenlandse actualiteit van de afgelopen week
Een referendum organiseren over zo'n Europees verdrag, dat is hetzelfde als aan de passagiers van een Airbus vragen of ze akkoord gaan met de technische plannen van het vliegtuig voor ze aan boord stappen.
De vergelijking komt van Alain Lamassoure, Europees parlementslid en dus geen onverdachte bron. Maar toch zegt ze wel iets.
Het was een van de merkwaardigste vaststellingen op de Europese top van donderdag en vrijdag. Nog maar weinigen, eigenlijk niemand, durft in het publiek zo'n volksraadpleging verdedigen. Zelfs de Britse premier Gordon Brown niet.
Monica Frassoni, de Italiaanse fractieleidster van de Groenen in het Europees Parlement, zei woensdag tijdens het debat over de Lissabonkwestie heel diplomatisch dat niemand haar nog zal overtuigen dat een referendum democratischer is dan een parlementair debat. Zijn de Groenen niet de grote verdedigers van die 'rechtstreekse vorm van democratie'?
Ook tijdens het diner van de staatshoofden en regeringsleiders van donderdagavond hebben veel Europese chefs de Ierse premier Brian Cowen getroost met de gedachte dat het in hun land ook niet zou gelukt zijn om voor dat verdrag een 'ja' te halen. Onder hen de Franse president Nicolas Sarkozy. En Yves Leterme. Onze minister van Buitenlandse Zaken, Karel De Gucht, zei maandag al na de Ministerraad in Luxemburg, dat 'we niet verder kunnen met referendums omdat men zich in zo'n debat niet kan concentreren op de essentie'. Ook hij mag, in vergelijking met drie jaar geleden, tot de bekeerlingen gerekend worden.
Maar wat koopt Europa met die vaststelling? Vrij weinig. Eigenlijk niets.
Erger nog. De uitslag van het Ierse referendum, waarvan niemand nog de zin inziet, wordt toch weer gebruikt als het ultieme bewijs dat de Unie haar burgers te veel betuttelt. Geen wonder dat die zich tegen het bemoeizuchtige Europa keren dat vervelende normen en voorschriften produceert over het goed functioneren van het huisgerief.
Zou het verwaandheid kunnen zijn dat velen de moeite niet doen om zich over de Unie te informeren en daarna zeggen dat ze er zo weinig over weten? Bijna een kwart van de Ierse neen-stemmers geeft dat gebrek aan kennis aan als hoofdreden van de 'no'-stem, zegt een peiling van de Eurobarometer die afgelopen week is uitgevoerd. Maar toch blijkt uit datzelfde opinieonderzoek dat 80 procent van de neen-stemmers het Ierse EU-lidmaatschap steunt.
Wie of wat is dat Europa dan eigenlijk?
Het was tot voor kort - en in de Balkan nog altijd - vooral een machinerie die vrede en stabiliteit produceert. Dat is een groot economisch goed: een voorwaarde om te investeren en te werken. Maar in essentie is de Europese Unie daarbovenop het instrument geworden waarmee al die Europese landjes, hun industrieën en hun leiders, die veel te korte armen hebben om mee te tellen in de wereld, toch nog iets kunnen laten horen of iets doen bewegen. Door een grote markt te creëren, met normen die voor iedereen (ongeveer) gelijk moeten zijn om ordelijk verkeer mogelijk te maken.
Aan de top van de Europese Commissie zeggen ze het misschien te veel binnenskamers dat 'Europa' eigenlijk niet bestaat en nog minder beslissingen kan nemen zonder de goedkeuring van al die leiders die graag met hun eigen camera's naar Brussel komen. In veel gevallen moeten ze zelfs alle zevenentwintig tegelijk de besluiten goedkeuren. Niet omdat 'Europa' dat zo wil, maar zijzelf . 'Zelfs met de allerbeste marketing zijn we nergens als de lidstaten niet meedoen. Want zij zijn de eigenaars van het project. Niet Brussel.'
Over die 'basic question' lijken er nu weer grote spanningen te bestaan tussen de Commissie van voorzitter Jose Manuel Barroso en onder meer de Franse president, Nicolas Sarkozy die vanaf 1 juli EU-voorzitter is. De Portugees is er niet mee opgezet dat Parijs openlijk enkele salvo's afvuurde naar het Berlaymontgebouw waarvan de bewoners de schuld krijgen voor het negatieve referendum.
Binnen de Europese Commissie wordt daarop geantwoord dat niet zij na het Franse referendum over de grondwet hebben gepleit voor een 'traité simplifié' dat niets anders kon worden dan een 'onleesbare opsomming van amendementen' op de vorige verdragen. En dat de Commissie zich afzijdig hield in de Ierse campagne, gebeurde op de uitdrukkelijke vraag van Dublin zelf dat, net zoals dat Frankrijk en Nederland in 2005, een vriendelijk maar dringend verzoek richtte naar Brussel om thuis te blijven. Ook Silvio Berlusconi, de nieuwe Italiaanse premier, heeft de afgelopen dagen uitgehaald naar de Commissie omdat het niet haar taak zou zijn commentaar te geven op wat de lidstaten doen.
Die spanning is op zich niets ergs. Ze kan tot een verheldering leiden. Maar ook tot grote verlamming in de komende maanden. Juist nu het economische tij volledig is gekeerd. De beursindexen laten het zien en de Europese burgers voelen het goed. Ze horen en lezen het, onder meer in de besluiten van de top in Brussel, dat hun nationale leiders er niets meer kunnen aan doen dat de olie- en voedselprijzen verder zullen stijgen. Zij die in fabrieken werken waarvan de bazen aan de andere kant van de wereld over hun lot beslissen, zijn zeer ongerust.
Wie een beetje nadenkt begrijpt snel dat er geen alternatief is voor een sterk Europa.
In Grenspost blikt de redactie terug op de buitenlandse actualiteit van de afgelopen week