PDA

Bekijk de volledige versie : 'Alle clustermunitie mag voor ons morgen de wereld uit'


Barst
19th May 2008, 16:19
'Alle clustermunitie mag voor ons morgen de wereld uit'


BRUSSEL - Hoe streng wordt het internationale verbod op clustermunitie? Dat is de inzet van de diplomatieke onderhandelingen de komende twee weken in Dublin, die vandaag beginnen.


Ngo's als Handicap International zijn blij met de ontwerptekst die in Dublin op tafel ligt. Ze houdt een algemeen verbod in op het gebruik, de productie, transfer en opslag van clustermunitie. Ze stelt deadlines voor de vernietiging van stocks. Ze voorziet in medische, psychologische én economische steun voor slachtoffers. En ze omvat een brede definitie van slachtoffer: niet alleen direct getroffenen, maar ook hun families en zelfs 'gemeenschappen'. De 250 ngo's die samen de 'Cluster Munition Coalition' gevormd hebben, willen de tekst zo intact mogelijk houden. Hun devies voor de conferentie in Dublin luidt: 'geen achterpoortjes, geen uitzonderingen, geen uitstel'.

Maar dat wordt moeilijk, zegt minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht (Open VLD). 'De tekst is een goed uitgangspunt, maar er zullen nog heel wat onderhandelingen nodig zijn om tot een compromis te komen.' Van de ongeveer 115 landen die aan de conferentie deelnemen, hebben er veel amendementen ingediend -ook EU-landen als Nederland, Denemarken, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië.

'Voor ons mogen alle types clustermunitie overal ter wereld morgen verboden worden', zegt De Gucht. 'Het meest verregaande is goed voor ons.' Maar het is ook belangrijk dat belangrijke landen die vandaag nog clustermunitie willen gebruiken, aan boord gebracht worden. En dus zal er gewerkt moeten worden aan een compromis. De kern van de zaak voor België is dat er een belangrijke stap vooruit wordt gezet voor de burgerbevolking, die het grootste slachtoffer is van clustermunitie.

De amendementen slaan op cruciale onderdelen van de ontwerptekst:

Landen die vasthouden aan de militaire noodzaak van clustermunitie, willen het verbod afzwakken. Zo valt niet uit te sluiten dat de definitie aangepast wordt tot 'clustermunitie die onaanvaardbare schade veroorzaakt bij burgers', zoals het luidde in de verklaring van de conferentie in Oslo in februari 2007. 'Dat gaat weer op tafel komen', zegt De Gucht. 'Het zou alleszins beter zijn om dat er niet in te hebben, maar het zal van de onderhandelingen afhangen waar we uitkomen.'

De vernietiging van clustermunitie is technisch complex en valt duur uit. Landen die over grote voorraden beschikken, dringen aan op langere overgangstermijnen om alles op te ruimen. Nu voorziet de tekst in zes jaar, met een mogelijke verlenging tot tien jaar.

Sommige deelnemers dringen aan op een vernauwing van de definitie van 'slachtoffer'. Hoe ruimer de definitie, hoe hoger het kostenplaatje kan worden. Dat kan landen afschrikken om het verdrag te ondertekenen.

België speelde in het zogenaamde Oslo-proces een voortrekkersrol. Als eerste land keurde het een wettelijk verbod op het gebruik en de opslag goed. De vernietiging van de Belgische voorraden zal tegen de lente van 2009 rond zijn, in de financiering van 2,8 miljoen euro is voorzien. De Belgische diplomatie spande zich ook in om landen ervan te overtuigen in het proces te stappen en de conferentie in Dublin bij te wonen.

'Ik zou graag zien dat de hele EU zich bij een akkoord aansluit. Dat is zeker niet vanzelfsprekend. Toch is het essentieel. Als je een gemeenschappelijk buitenlands beleid wil uitbouwen, dan moet Europa een gezamenlijk standpunt kunnen innemen in een essentieel element van humanitaire veiligheid', aldus De Gucht.

Handicap International België verwacht vooral dat de zevenkoppige Belgische delegatie onder leiding van ambassadeur Werner Bauwens 'zorgt voor een ruime definitie van het begrip slachtoffer', zegt woordvoerster Hildegarde Vansintjan. 'En er moeten sterke bepalingen komen inzake steun aan slachtoffers, zodat de tekst geen dode letter blijft.'

Dat laatste zal al zeker het geval zijn voor belangrijke producenten/gebruikers als China, de VS, Rusland, Israël, Pakistan en India. Zij doen niet mee. Washington heeft zelfs actief gelobbyd voor een uitholling van de ontwerptekst.


DS, 19-05-2008 (Bart Beirlant)