Barst
30th June 2005, 02:27
Turkije voelt klap komen
Een heftige discussie gisteren in de Europese Commissie voorspelt weinig goeds voor het Turkse lidmaatschap van de Europese Unie. De weerstand groeit.
Het verzet van enkele eurocommissarissen tegen Turkije was zo groot dat de wekelijkse vergadering van de Europese Commissie twee uur uitliep. Toen pas kon de eurocommissaris voor uitbreiding, de Fin Olli Rehn, officieel verklaren dat het overleg met Turkije, zoals gepland, op 3 oktober zal beginnen. Maar, zei hij met nadruk, de uitkomst van die onderhandelingen ligt niet bij voorbaat vast. ,,Ook een bevoorrecht partnerschap met Turkije zal een mogelijkheid blijven’’, zei hij.
Zijn opstandige collega's, naar verluidt aangevoerd door de Luxemburgse commissaris Viviane Reding, wilden die mogelijkheid van een partnerschap in plaats van lidmaatschap zwart op wit in de stukken zien staan. Dat kregen ze niet voor elkaar. Turkije zou dat gevoeld hebben als een klap in het gezicht.
Rehn gaf in weinig verhullende taal toe dat het er in de Europese Commissie hard aan toe was gegaan. De discussie was ’langdurig, levendig en heel politiek’ geweest, zei hij. Rehn, die er als rechtgeaarde Fin meestal wat bedrukt uitziet, zag gisteren helemaal geen reden tot feestelijke woorden zoals ’historisch’ waarmee de Europese Commissie doorgaans kwistig strooit. ,,Dit wordt een lange en moeilijke reis’’, zei hij. ,,Maar in dit geval is de reis even belangrijk als het reisdoel.’’ Want de EU ziet de procedure met Turkije als een belangrijk drukmiddel voor democratische hervormingen.
Ondanks alle rumoer lijkt het besluit van gisteren weinig nieuws te bevatten. Op het eerste gezicht blijft de Europese Commissie keurig binnen de politieke lijn die de EU-regeringsleiders in december hebben vastgesteld. Dat wil zeggen: Turkije is politiek en staatsrechtelijk klaar om alle EU-regels en -wetten over te nemen met lidmaatschap als doel. Alle voorwaarden waren in grote lijnen al bepaald door de regeringsleiders.
Rehn wees erop dat de EU bij haar eindoordeel over Turkije ook een ’vaak vergeten’ criterium mag gebruiken, namelijk dat de unie in staat moet zijn om Turkije op te nemen. Deze zogeheten absorptiecapaciteit kan tot op het laatste moment in stelling worden gebracht tegen Turks lidmaatschap. Volgens Rehn willen zijn collega's daarover nog een debat voeren.
De Europese Commissie had ook geleerd van de vorige uitbreiding, zei Rehn. Bij de beoordeling geen genoegen meer nemen met beloften. ,,Minder woorden, meer daden’’', zei de Fin.
Daar is Turkije nog zeker tien jaar mee zoet. In die tijd mag de Europese Commissie of een derde van de lidstaten aan de noodrem trekken als Turkije onvoldoende werk maakt van de mensenrechten of de rechtsstaat. Dan wordt het werk opgeschort. Ook als Turkije uiteindelijk geen lid wordt, zal het een ’zo sterk mogelijke band’ met de EU moeten krijgen, vindt Rehn.
Trouw, 30-06-2005
Een heftige discussie gisteren in de Europese Commissie voorspelt weinig goeds voor het Turkse lidmaatschap van de Europese Unie. De weerstand groeit.
Het verzet van enkele eurocommissarissen tegen Turkije was zo groot dat de wekelijkse vergadering van de Europese Commissie twee uur uitliep. Toen pas kon de eurocommissaris voor uitbreiding, de Fin Olli Rehn, officieel verklaren dat het overleg met Turkije, zoals gepland, op 3 oktober zal beginnen. Maar, zei hij met nadruk, de uitkomst van die onderhandelingen ligt niet bij voorbaat vast. ,,Ook een bevoorrecht partnerschap met Turkije zal een mogelijkheid blijven’’, zei hij.
Zijn opstandige collega's, naar verluidt aangevoerd door de Luxemburgse commissaris Viviane Reding, wilden die mogelijkheid van een partnerschap in plaats van lidmaatschap zwart op wit in de stukken zien staan. Dat kregen ze niet voor elkaar. Turkije zou dat gevoeld hebben als een klap in het gezicht.
Rehn gaf in weinig verhullende taal toe dat het er in de Europese Commissie hard aan toe was gegaan. De discussie was ’langdurig, levendig en heel politiek’ geweest, zei hij. Rehn, die er als rechtgeaarde Fin meestal wat bedrukt uitziet, zag gisteren helemaal geen reden tot feestelijke woorden zoals ’historisch’ waarmee de Europese Commissie doorgaans kwistig strooit. ,,Dit wordt een lange en moeilijke reis’’, zei hij. ,,Maar in dit geval is de reis even belangrijk als het reisdoel.’’ Want de EU ziet de procedure met Turkije als een belangrijk drukmiddel voor democratische hervormingen.
Ondanks alle rumoer lijkt het besluit van gisteren weinig nieuws te bevatten. Op het eerste gezicht blijft de Europese Commissie keurig binnen de politieke lijn die de EU-regeringsleiders in december hebben vastgesteld. Dat wil zeggen: Turkije is politiek en staatsrechtelijk klaar om alle EU-regels en -wetten over te nemen met lidmaatschap als doel. Alle voorwaarden waren in grote lijnen al bepaald door de regeringsleiders.
Rehn wees erop dat de EU bij haar eindoordeel over Turkije ook een ’vaak vergeten’ criterium mag gebruiken, namelijk dat de unie in staat moet zijn om Turkije op te nemen. Deze zogeheten absorptiecapaciteit kan tot op het laatste moment in stelling worden gebracht tegen Turks lidmaatschap. Volgens Rehn willen zijn collega's daarover nog een debat voeren.
De Europese Commissie had ook geleerd van de vorige uitbreiding, zei Rehn. Bij de beoordeling geen genoegen meer nemen met beloften. ,,Minder woorden, meer daden’’', zei de Fin.
Daar is Turkije nog zeker tien jaar mee zoet. In die tijd mag de Europese Commissie of een derde van de lidstaten aan de noodrem trekken als Turkije onvoldoende werk maakt van de mensenrechten of de rechtsstaat. Dan wordt het werk opgeschort. Ook als Turkije uiteindelijk geen lid wordt, zal het een ’zo sterk mogelijke band’ met de EU moeten krijgen, vindt Rehn.
Trouw, 30-06-2005