Barst
29th June 2005, 00:19
Kernfusie / Frankrijk krijgt gewilde reactor Iter
Frankrijk kraait victorie. Het land mag het grootste wetenschappelijke project na het internationale ruimtestation huisvesten: Iter, de experimentele kernfusiereactor die ooit voor een vrijwel volledig schone energievoorziening moet gaan zorgen.
Elf miljard euro kost de reactor die zal verrijzen bij Cadarache, in de Zuid-Franse Provence. Het apparaat zal naar schatting 35 jaar in werking zijn en zorgt, alle bedrijvigheid meegerekend, voor zo’n 100000 banen. Geen wonder dat de Franse president Jacques Chirac gisteren een gat in de lucht sprong. Maar hij deelt de economische winst met alle andere partners.
De in Moskou beklonken beslissing om de Internationale thermonucleaire experimentele reactor (Iter) in Frankrijk neer te zetten, kwam er na een jarenlange competitie met Japan. De VS en Zuid-Korea hielpen Japan lobbyen, maar kwamen tegenover Rusland, China en de EU te staan. Dat de laatste groep landen het pleit gewonnen heeft, is vooralsnog vooral een erezaak. Want voor alle partners neemt de kernreactor een hoop economisch potentieel met zich mee, en het is niet ondenkbaar dat Japan uiteindelijk de grootste economische buit binnenhaalt. Het land heeft het apparaat namelijk bepaald niet gratis uit handen gegeven.
Aanvankelijk had Tokio aangeboden om een derde van de totale bouwkosten van de reactor op zich te nemen als die zou verrijzen in het Japanse Rokkasho. Maar de EU schoof dat aanbod terzijde. Toen de EU-ministers van economische zaken in november vorig jaar besloten desnoods zonder Japan verder te gaan met het project, trok Japan zijn aanbod in. Het land bleef meedoen, en eist nu een aanzienlijk deel van de koek op.
Zo zal Japan nu ’slechts’ tien procent van de kosten van Iter dragen. Verder is afgesproken dat Japan veertig van de tweehonderd permanent aan het experiment verbonden wetenschappers mag leveren, alsook de directeur-generaal. Japan krijgt ook tenminste twintig procent van alle opdrachten die met de bouw van Iter zijn gemoeid. Wat meer is: alle onderzoeksprojecten die Iter ondersteunen, worden in Japan gevestigd. Het totale budget van deze projecten kan in de miljarden lopen. En wat zo mogelijk nóg meer is: de waarschijnlijke opvolger van Iter, de zogeheten kernfusiereactor Demo, komt vrijwel zeker in Japan. Frankrijk heeft het land namelijk beloofd de lobby daarvoor te steunen.
Dat het project eigenlijk geen echte verliezers kent, blijkt onder meer uit de reactie van het instituut voor plasmafysica in Nieuwegein. Volgens deze koploper in kernfusie-onderzoek kan Iter garanderen dat Europa zijn voorsprong op dit gebied behoudt. Het instituut is nauw bij Iter betrokken en in Groot-Brittannië staat de voorloper van Iter, de zogenoemde tokamak-reactor Jet, die nog volop in bedrijf is.
Groter nog is de winst voor de aardbewoners, zeggen de landen. De reactor is het grote bewijs dat wetenschappers brood zien in de theorie dat kernfusie een van de meestbelovende vormen van energieopwekking van de toekomst is. Dat komt niet alleen omdat er nauwelijks schadelijke stoffen bij vrij komen, maar vooral omdat het vermogen van een kernfusiecentrale enorm is. Windmolens en zonnepanelen zijn ook bronnen van schone energie, maar hun rendement valt vergeleken bij kernfusie in het niet.
Het hele bouwplan van Iter is al klaar. De bedoeling is dat de reactor eind 2015 in bedrijf is.
Trouw, 29-06-2005
Frankrijk kraait victorie. Het land mag het grootste wetenschappelijke project na het internationale ruimtestation huisvesten: Iter, de experimentele kernfusiereactor die ooit voor een vrijwel volledig schone energievoorziening moet gaan zorgen.
Elf miljard euro kost de reactor die zal verrijzen bij Cadarache, in de Zuid-Franse Provence. Het apparaat zal naar schatting 35 jaar in werking zijn en zorgt, alle bedrijvigheid meegerekend, voor zo’n 100000 banen. Geen wonder dat de Franse president Jacques Chirac gisteren een gat in de lucht sprong. Maar hij deelt de economische winst met alle andere partners.
De in Moskou beklonken beslissing om de Internationale thermonucleaire experimentele reactor (Iter) in Frankrijk neer te zetten, kwam er na een jarenlange competitie met Japan. De VS en Zuid-Korea hielpen Japan lobbyen, maar kwamen tegenover Rusland, China en de EU te staan. Dat de laatste groep landen het pleit gewonnen heeft, is vooralsnog vooral een erezaak. Want voor alle partners neemt de kernreactor een hoop economisch potentieel met zich mee, en het is niet ondenkbaar dat Japan uiteindelijk de grootste economische buit binnenhaalt. Het land heeft het apparaat namelijk bepaald niet gratis uit handen gegeven.
Aanvankelijk had Tokio aangeboden om een derde van de totale bouwkosten van de reactor op zich te nemen als die zou verrijzen in het Japanse Rokkasho. Maar de EU schoof dat aanbod terzijde. Toen de EU-ministers van economische zaken in november vorig jaar besloten desnoods zonder Japan verder te gaan met het project, trok Japan zijn aanbod in. Het land bleef meedoen, en eist nu een aanzienlijk deel van de koek op.
Zo zal Japan nu ’slechts’ tien procent van de kosten van Iter dragen. Verder is afgesproken dat Japan veertig van de tweehonderd permanent aan het experiment verbonden wetenschappers mag leveren, alsook de directeur-generaal. Japan krijgt ook tenminste twintig procent van alle opdrachten die met de bouw van Iter zijn gemoeid. Wat meer is: alle onderzoeksprojecten die Iter ondersteunen, worden in Japan gevestigd. Het totale budget van deze projecten kan in de miljarden lopen. En wat zo mogelijk nóg meer is: de waarschijnlijke opvolger van Iter, de zogeheten kernfusiereactor Demo, komt vrijwel zeker in Japan. Frankrijk heeft het land namelijk beloofd de lobby daarvoor te steunen.
Dat het project eigenlijk geen echte verliezers kent, blijkt onder meer uit de reactie van het instituut voor plasmafysica in Nieuwegein. Volgens deze koploper in kernfusie-onderzoek kan Iter garanderen dat Europa zijn voorsprong op dit gebied behoudt. Het instituut is nauw bij Iter betrokken en in Groot-Brittannië staat de voorloper van Iter, de zogenoemde tokamak-reactor Jet, die nog volop in bedrijf is.
Groter nog is de winst voor de aardbewoners, zeggen de landen. De reactor is het grote bewijs dat wetenschappers brood zien in de theorie dat kernfusie een van de meestbelovende vormen van energieopwekking van de toekomst is. Dat komt niet alleen omdat er nauwelijks schadelijke stoffen bij vrij komen, maar vooral omdat het vermogen van een kernfusiecentrale enorm is. Windmolens en zonnepanelen zijn ook bronnen van schone energie, maar hun rendement valt vergeleken bij kernfusie in het niet.
Het hele bouwplan van Iter is al klaar. De bedoeling is dat de reactor eind 2015 in bedrijf is.
Trouw, 29-06-2005