Barst
8th August 2004, 04:31
Switch Godsdienst naar RZL (Religie, Zingeving & Levensbeschouwing)...
De switch naar RZL staat voor inhoudelijke accenten die het verschil kunnen uitmaken:
1. De middenterm van de nieuwe naamgeving kan als primordiaal ten overstaan van de andere twee gelden, juist omdat één en drie niet kunnen zonder ‘zingeving’, terwijl dat in omgekeerde zin niet ondenkbaar is ('twee' kan bestaan zonder 'één' en 'drie'...).
2. Als de factor 'zingeving' centraal staat, dan is het om redenen van eerlijkheid én relevantie (!niet in het minst ook 'for the sake of religion') zaak om het 'diesseitige' te laten prevaleren op het 'jenseitige', nl. wat mensen hier en nu kan beroeren... De reden is ‘simpel’: een tijdelijk opschorten van het ‘hereafter’ benadrukt voor alles dat het leven hier en nu moet geleefd worden... "Wat zit ge naar de hemel te staren?", is vanuit deze optiek vooral een aansporing om met de beide voeten op de grond te blijven staan, ook in religieus opzicht! De uitwassen waartoe de tegengestelde opvatting leidt, zowel oost als west en zowel gisteren als vandaag, zijn als waarschuwing nauwelijks mis te verstaan, niet in het minst ook voor een ‘volwassen’ christelijke spiritualiteit(!).
3. Als zingeving van doen heeft met de relatie met onze medemens, dan kan religie niet anders dan 'een mondje meepraten'... De kwalificatie 'christelijk' kan nl. nooit los staan van twee fundamentele in- & aspiraties: liefde (1) en universalisme (2). Het 'uitdagende' ligt in de onlosmakelijke koppeling van de twee begrippen vanuit christelijke insteek; 'origineler' geformuleerd: "als gij alleen aan uw naaste goed doet, wat voor goeds doet gij dan?"... Waar het op aankomt is niet min noch meer het perspectief op een rechtvaardige(r) samenleving, en wel één dat begint bij onszelf, precies en juist in elk van onze '(voor)oordelen' ten aanzien van diegene die niet tot ‘de onzen' behoren. Natuurlijk is het niet moeilijk om de eigen familie en vrienden graag te zien...
4. Het punt van sociale rechtvaardigheid leidt bijna vanzelf tot meer 'politieke' statements: als bepaalde politieke strekkingen een conservatisme aanprijzen dat weigert om verder te kijken dan bekrompen eigenbelang (veelal op korte termijn), dan is het niet onwaarschijnlijk dat de angst die zij hebben gezaaid, uiteindelijk niet aan het algemeen belang maar veeleer aan het belang van de macht (en van het grote geld) schatplichtig is geweest… En anderzijds, als een té zelfvoldane vooruitstrevendheid zichzelf wentelt in het eigen grote gelijk van nauwelijks realiteitsbetrokken onwankelbare idealen, dan is de bijbehorende arrogantie ronduit functie van een democratisch deficit. Of ook: als alle heil de staat wordt toegedicht, dan zal artificiële ‘gelijkheid’ onder strikte controle van partijbonzen ons deel zijn; maar als anderzijds de huidige zegetocht van het turbo-kapitalisme zich ongebreideld kan doorzetten, dan lachen de aandeelhouders ons nu al vlak in ons gezicht uit bij elke rechtvaardigheidsstreven…
5. Dat we het product zijn van onze tijd is uiteraard een dooddoener, ware het niet dat bepaalde 'instanties' er baat bij hebben ons een zgn. levensbeschouwing voor te kauwen, die ons alleen nog maar doet slikken wat de dominante infotainmentinstanties – Hollywood en CNN-lookalikes op kop - voorconsumeren. Het blijft verbazen dat onze cultuur op 40 jaar tijd verregaand veramerikaniseerd is geworden, waarbij de vernedering vooral ligt in de vrijwilligheid en de kritiekloosheid waarmee dit is kunnen gebeuren... Laat vooral onze religieuze traditie dit lot bespaard blijven!
De switch naar RZL staat voor inhoudelijke accenten die het verschil kunnen uitmaken:
1. De middenterm van de nieuwe naamgeving kan als primordiaal ten overstaan van de andere twee gelden, juist omdat één en drie niet kunnen zonder ‘zingeving’, terwijl dat in omgekeerde zin niet ondenkbaar is ('twee' kan bestaan zonder 'één' en 'drie'...).
2. Als de factor 'zingeving' centraal staat, dan is het om redenen van eerlijkheid én relevantie (!niet in het minst ook 'for the sake of religion') zaak om het 'diesseitige' te laten prevaleren op het 'jenseitige', nl. wat mensen hier en nu kan beroeren... De reden is ‘simpel’: een tijdelijk opschorten van het ‘hereafter’ benadrukt voor alles dat het leven hier en nu moet geleefd worden... "Wat zit ge naar de hemel te staren?", is vanuit deze optiek vooral een aansporing om met de beide voeten op de grond te blijven staan, ook in religieus opzicht! De uitwassen waartoe de tegengestelde opvatting leidt, zowel oost als west en zowel gisteren als vandaag, zijn als waarschuwing nauwelijks mis te verstaan, niet in het minst ook voor een ‘volwassen’ christelijke spiritualiteit(!).
3. Als zingeving van doen heeft met de relatie met onze medemens, dan kan religie niet anders dan 'een mondje meepraten'... De kwalificatie 'christelijk' kan nl. nooit los staan van twee fundamentele in- & aspiraties: liefde (1) en universalisme (2). Het 'uitdagende' ligt in de onlosmakelijke koppeling van de twee begrippen vanuit christelijke insteek; 'origineler' geformuleerd: "als gij alleen aan uw naaste goed doet, wat voor goeds doet gij dan?"... Waar het op aankomt is niet min noch meer het perspectief op een rechtvaardige(r) samenleving, en wel één dat begint bij onszelf, precies en juist in elk van onze '(voor)oordelen' ten aanzien van diegene die niet tot ‘de onzen' behoren. Natuurlijk is het niet moeilijk om de eigen familie en vrienden graag te zien...
4. Het punt van sociale rechtvaardigheid leidt bijna vanzelf tot meer 'politieke' statements: als bepaalde politieke strekkingen een conservatisme aanprijzen dat weigert om verder te kijken dan bekrompen eigenbelang (veelal op korte termijn), dan is het niet onwaarschijnlijk dat de angst die zij hebben gezaaid, uiteindelijk niet aan het algemeen belang maar veeleer aan het belang van de macht (en van het grote geld) schatplichtig is geweest… En anderzijds, als een té zelfvoldane vooruitstrevendheid zichzelf wentelt in het eigen grote gelijk van nauwelijks realiteitsbetrokken onwankelbare idealen, dan is de bijbehorende arrogantie ronduit functie van een democratisch deficit. Of ook: als alle heil de staat wordt toegedicht, dan zal artificiële ‘gelijkheid’ onder strikte controle van partijbonzen ons deel zijn; maar als anderzijds de huidige zegetocht van het turbo-kapitalisme zich ongebreideld kan doorzetten, dan lachen de aandeelhouders ons nu al vlak in ons gezicht uit bij elke rechtvaardigheidsstreven…
5. Dat we het product zijn van onze tijd is uiteraard een dooddoener, ware het niet dat bepaalde 'instanties' er baat bij hebben ons een zgn. levensbeschouwing voor te kauwen, die ons alleen nog maar doet slikken wat de dominante infotainmentinstanties – Hollywood en CNN-lookalikes op kop - voorconsumeren. Het blijft verbazen dat onze cultuur op 40 jaar tijd verregaand veramerikaniseerd is geworden, waarbij de vernedering vooral ligt in de vrijwilligheid en de kritiekloosheid waarmee dit is kunnen gebeuren... Laat vooral onze religieuze traditie dit lot bespaard blijven!