Engels overrompelt Nederlandse universiteiten

[Barst]

Engels overrompelt Nederlandse universiteiten


BRUSSEL - De Nederlandse universiteiten zijn de voorbije jaren enorm 'verengelst'. Terwijl het Engels in 2000 als onderwijstaal maar beperkt aanwezig was, is de taal in de meeste Nederlandse universiteiten nu dominant. Meer dan de helft van de mastersopleidingen (vroegere licenties) wordt er in het Engels gegeven.


Dat blijkt uit het rapport Het gebruik van het Engels in het hoger onderwijs in opdracht van het Cultureel Verdrag Vlaanderen-Nederland (CVN). Het rapport vergelijkt de situatie van dit jaar met de toestand in 2000.

Aan de Technische Universiteit Delft bijvoorbeeld wordt, net als in Wageningen, geen enkele master nog in het Nederlands gegeven. De universiteit schrijft in haar gedragscode dat het Engels 'de instructietaal voor de mastersopleidingen is'. In de bachelors (de vroegere kandidaturen) is het Nederlands wel nog dominant.

De Delftse universiteit staat niet alleen. Zowel de Universiteit van Amsterdam als de Vrije Universiteit Amsterdam is de voorbije zeven jaar geëvolueerd van minder dan tien procent Engels naar zo'n zeventig procent van de mastersopleidingen.

Ook aan de Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit Maastricht, Universiteit Tilburg, Universiteit Utrecht en de Technische Universiteit Eindhoven is de helft of meer van de masters Engelstalig. Zeven jaar geleden was dat lang nog niet het geval.

Aan de Vlaamse universiteiten is de positie van het Engels de voorbije zeven jaar min of meer ongewijzigd gebleven. In een reactie waarschuwt de algemeen secretaris van het CVN, Wilfried Vandaele, wel voor een voortschrijdende verengelsing. 'Nu zijn er in Vlaanderen wettelijke beperkingen. Ik hoop dat die standhouden, want een verdere verengelsing zou een verschraling van het Nederlands betekenen.'

Hij benadrukt dat dit een persoonlijke mening is. Op een formeel advies van de Commissie Cultureel Verdrag Vlaanderen-Nederland, dat de beide regeringen adviseert, is het voorlopig wachten. (pl)


Blog DS, 18-09-2007

[Barst]

Verengelsing blijft uit

Pieter Lesaffer


BRUSSEL - In tegenstelling tot de Nederlandse universiteiten, is er aan de Vlaamse universiteiten geen grote doorbraak van het Engels. 'Voorlopig toch niet. Maar we moeten uitkijken, want als het regent in Amsterdam, druppelt het in Brussel.'


Een rapport in opdracht van het Cultureel Verdrag Vlaanderen-Nederland (CVN) legt een groot verschil bloot in het gebruik van het Engels tussen de Vlaamse en Nederlandse universiteiten. Terwijl in Nederland de 'verengelsing' de voorbije jaren heel fors is toegenomen, houdt het Nederlands in de Vlaamse universiteiten goed stand.

Volgens de algemeen secretaris van het CVN, Wilfried Vandaele, heeft dat vooral te maken met de verschillende positie die het Nederlands in de landen inneemt. 'In Vlaanderen hebben we een lange strijd voor het Nederlands gevoerd. Daardoor hechten wij een grotere waarde aan onze taal. Onze Noorderburen hebben nooit moeten vechten. Bovendien is Nederland als voormalige handelsnatie met kolonies internationaler gericht.'

Minstens even belangrijk is de verschillende wetgeving. In Nederland legt de wet minder beperkingen op dan in Vlaanderen. Bij ons mogen de universiteiten maximaal tien procent per jaar van een bacheloropleiding (de vroegere kandidaturen) in een andere taal aanbieden. Voor die vakken moeten de studenten de mogelijkheid hebben om het examen in het Nederlands af te leggen. In de masters kunnen 'in beperkte mate' vakken in een andere taal worden aangeboden.

Toch maakt Wilfried Vandaele zich zorgen. 'Veel gespecialiseerde postuniversitaire opleidingen zijn nu al in het Engels. Dat is voor mij geen probleem. Zorgwekkend kan wel zijn dat die Engelstalige opleidingen druk op de basisopleidingen zetten. Daarom ben ik persoonlijk blij met de wettelijke beperkingen. Als we die loslaten, wordt het risico op verengelsing groter. En een uitbreiding van het Engels zou een verschraling van het Nederlands betekenen. Wanneer we het Nederlands loslaten als de taal van wetenschap en onderwijs, dan is dat een verlies aan status.'

Hij kan niet inschatten in welke mate er iets zou veranderen, mochten er geen wettelijke beperkingen meer zijn. 'Ik denk dat de meeste universiteiten daar wel voorzichtig in zouden zijn, ook zonder dat de overheid dat oplegt. Maar ik denk dat we het risico niet moeten nemen.'

Magda Devos, die als docent Nederlandse taalkunde (Universiteit Gent) bij het onderzoek was betrokken, deelt deze vrees. 'Voorlopig loopt het met de verengelsing in Vlaanderen niet zo'n vaart', zegt ze. 'Maar we moeten waakzaam zijn. Want als het in Amsterdam regent, druppelt het in Brussel. Als we het Nederlands als standaardtaal willen houden, dan moet het een plaats in het onderwijs hebben.'

Het argument dat de universiteiten hun studenten op een internationale context moeten voorbereiden, spreekt Wilfried Vandaele niet tegen. 'Maar daarom moeten ze toch nog niet in de basisopleiding Engels krijgen? In de gespecialiseerde opleidingen nadien is dat mogelijk. Bovendien moeten ook jongeren die geen talenknobbel hebben, een universitair diploma kunnen halen.'

Het volledige rapport is te raadplegen op:

www.cvn.be

[Kim Geerts]

Ik hoop dat het niet in België komt. We beheersen goed het Nederlands. Waarom zou het dan nuttig zijn om in een andere, niet zó goed gekende taal les te krijgen en te geven? Voor studenten die uit het buitenland hier komen studeren voor uitwisselingsprogramma's enz zou dit mogelijk wel een oplossing zijn omdat men in veel meer landen Engels spreekt dan Nederlands.