Barst
2nd June 2007, 16:27
Poetin speelt hoog spel
België hoopt dat het dossier-Kosovo deze maand afgerond wordt, onder zijn voorzitterschap van de VN-Veiligheidsraad. Maar dat zal alleen lukken als de Russische president Poetin volgende week bijdraait.
De westerse leden van de VN-Veiligheidsraad dienden donderdag een tweede ontwerpresolutie in over Kosovo. De bedoeling blijft dezelfde als bij het eerste voorstel van 11 mei: een einde maken aan resolutie 1244 uit 1999, die de basis legde voor het VN-bestuur over Kosovo. Dat moet de etnische Albanezen toelaten om later hun onafhankelijkheid van Servië uit te roepen. 'Het gaat om het discreet afschaffen van een resolutie die verwijst naar de territoriale integriteit van Servië', luidt het.
De nieuwe tekst bevat enkele kleine aanpassingen, om Rusland tegemoet te komen. Het belangrijkste verschil is dat het plan van VN-gezant Martti Ahtisaari voor de werking van een onafhankelijk Kosovo niet langer 'bekrachtigd' maar 'gesteund' wordt. Er komt ook een speciale gezant voor de Servische minderheid in Kosovo en voor de terugkeer van Servische vluchtelingen.
Maar ook die versie volstaat niet voor Rusland. Er zijn drie struikelblokken:
Moskou wil geen formele goedkeuring van het plan-Ahtisaari.
Moskou houdt vast aan resolutie 1244 als kader.
Moskou stelt dat onafhankelijkheid voor Kosovo een precedent zou vormen voor de territoriale geschillen in de Kaukasus.
Voor het Westen zijn met de laatste ontwerpresolutie de rode lijnen bereikt. 'De Verenigde Staten willen echter niet verder gaan', zeggen diplomatieke bronnen. Elf tot twaalf van de vijftien landen van de Veiligheidsraad steunen de resolutie - voldoende voor een goedkeuring als geen van de permanente leden zijn veto stelt. China overweegt een onthouding maar geen veto.
'De Russen weten wat er op tafel ligt. Dit gaat niet meer over de tekst van de resolutie, maar over een strategische beslissing van Rusland', luidt het. 'Dit is een Chefsache' - lees: een dossier van president Vladimir Poetin.
Over de tekst van de resolutie is nooit onderhandeld in de Veiligheidsraad. Het overleg verloopt tussen de voornaamste spelers: de Verenigde Staten, Rusland, de Europese permanente leden van de Veiligheidsraad, Frankrijk en Groot-Brittannië, de EU. Nu 'verhuist' het dossier-Kosovo naar het Duitse Heiligendamm, waar van 6 tot 8 juni de leiders van de G8 (de zeven belangrijkste industrielanden en Rusland) bijeenkomen.
In zijn onderhoud met zijn Russische ambtgenoot kan de Amerikaanse president George Bush geen toegevingen doen zonder de ontwerpresolutie over Kosovo uit te hollen. Bovendien staat hij op zijn thuisfront onder druk. De Democraten verwijten hem nu al dat hij te 'zacht' is voor Poetin en diens constante dreigingen en Koude-Oorlogstaal. Ze houden in het bijzonder ex-Joegoslavië in het oog waarvoor de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright zich zeer actief inzette.
Ruslands houding in de Veiligheidsraad over Kosovo wordt een 'test' voor zijn bereidheid tot samenwerking, zei Richard Holbrooke recentelijk in Brussel op het Brussels Forum. Holbrooke was onder president Bill Clinton en minister Albright de hoofdonderhandelaar voor de Balkan en de architect van het vredesakkoord van Dayton (1995) voor Bosnië. Hoge Russische deelnemers aan dat Forum spraken dan weer zeer harde taal over Kosovo en andere twistappels tussen Rusland en het Westen.
De vraag is nu hoe hard president Poetin het dossier wil spelen. Ofwel gebruikt hij Kosovo als pasmunt om toegevingen in andere dossiers (de raketafweer?) te verkrijgen. Ofwel loopt het dossier-Kosovo vast op een dreigend Russisch veto. En dan is het de vraag hoe lang de Kosovo-Albanezen hun geduld zullen bewaren.
DS, 02-06-2007 (Bart Beirlant)
België hoopt dat het dossier-Kosovo deze maand afgerond wordt, onder zijn voorzitterschap van de VN-Veiligheidsraad. Maar dat zal alleen lukken als de Russische president Poetin volgende week bijdraait.
De westerse leden van de VN-Veiligheidsraad dienden donderdag een tweede ontwerpresolutie in over Kosovo. De bedoeling blijft dezelfde als bij het eerste voorstel van 11 mei: een einde maken aan resolutie 1244 uit 1999, die de basis legde voor het VN-bestuur over Kosovo. Dat moet de etnische Albanezen toelaten om later hun onafhankelijkheid van Servië uit te roepen. 'Het gaat om het discreet afschaffen van een resolutie die verwijst naar de territoriale integriteit van Servië', luidt het.
De nieuwe tekst bevat enkele kleine aanpassingen, om Rusland tegemoet te komen. Het belangrijkste verschil is dat het plan van VN-gezant Martti Ahtisaari voor de werking van een onafhankelijk Kosovo niet langer 'bekrachtigd' maar 'gesteund' wordt. Er komt ook een speciale gezant voor de Servische minderheid in Kosovo en voor de terugkeer van Servische vluchtelingen.
Maar ook die versie volstaat niet voor Rusland. Er zijn drie struikelblokken:
Moskou wil geen formele goedkeuring van het plan-Ahtisaari.
Moskou houdt vast aan resolutie 1244 als kader.
Moskou stelt dat onafhankelijkheid voor Kosovo een precedent zou vormen voor de territoriale geschillen in de Kaukasus.
Voor het Westen zijn met de laatste ontwerpresolutie de rode lijnen bereikt. 'De Verenigde Staten willen echter niet verder gaan', zeggen diplomatieke bronnen. Elf tot twaalf van de vijftien landen van de Veiligheidsraad steunen de resolutie - voldoende voor een goedkeuring als geen van de permanente leden zijn veto stelt. China overweegt een onthouding maar geen veto.
'De Russen weten wat er op tafel ligt. Dit gaat niet meer over de tekst van de resolutie, maar over een strategische beslissing van Rusland', luidt het. 'Dit is een Chefsache' - lees: een dossier van president Vladimir Poetin.
Over de tekst van de resolutie is nooit onderhandeld in de Veiligheidsraad. Het overleg verloopt tussen de voornaamste spelers: de Verenigde Staten, Rusland, de Europese permanente leden van de Veiligheidsraad, Frankrijk en Groot-Brittannië, de EU. Nu 'verhuist' het dossier-Kosovo naar het Duitse Heiligendamm, waar van 6 tot 8 juni de leiders van de G8 (de zeven belangrijkste industrielanden en Rusland) bijeenkomen.
In zijn onderhoud met zijn Russische ambtgenoot kan de Amerikaanse president George Bush geen toegevingen doen zonder de ontwerpresolutie over Kosovo uit te hollen. Bovendien staat hij op zijn thuisfront onder druk. De Democraten verwijten hem nu al dat hij te 'zacht' is voor Poetin en diens constante dreigingen en Koude-Oorlogstaal. Ze houden in het bijzonder ex-Joegoslavië in het oog waarvoor de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright zich zeer actief inzette.
Ruslands houding in de Veiligheidsraad over Kosovo wordt een 'test' voor zijn bereidheid tot samenwerking, zei Richard Holbrooke recentelijk in Brussel op het Brussels Forum. Holbrooke was onder president Bill Clinton en minister Albright de hoofdonderhandelaar voor de Balkan en de architect van het vredesakkoord van Dayton (1995) voor Bosnië. Hoge Russische deelnemers aan dat Forum spraken dan weer zeer harde taal over Kosovo en andere twistappels tussen Rusland en het Westen.
De vraag is nu hoe hard president Poetin het dossier wil spelen. Ofwel gebruikt hij Kosovo als pasmunt om toegevingen in andere dossiers (de raketafweer?) te verkrijgen. Ofwel loopt het dossier-Kosovo vast op een dreigend Russisch veto. En dan is het de vraag hoe lang de Kosovo-Albanezen hun geduld zullen bewaren.
DS, 02-06-2007 (Bart Beirlant)