Dieren en warmere temperaturen

[wim leenaerts]

Ik beweer niet dat dit ongelooflijk warm jaar - warme winter en warme lente - een gevolg is van 'Global warming'. Daarvoor lijkt het me een beetje té plots, het is volgens mij eerder een uitzondering. Maar het is wel zo dat de temperaturen de laatste jaren overal zo'n beetje de pan uitswingen, dus er is wel degelijk een trend zichtbaar.

Ik denk dat het probleem is dat veel mensen niet inzien waarom 'Global warming' slecht zou zijn. Wat is er tenslotte mis met warm weer? Dan moeten ze niet meer naar de Middellandse zee trekken :rolleyes:
Afgezien van het feit dat de droge delen van de wereld - waar nu sowieso al niets dan problemen zijn, denk aan de derde wereld - droger zullen worden en de kustdelen 'natter', zijn er nog problemen waar we ons zorgen om moeten maken. Die situeren zich o.a. (!) op het gebied van de biodiversiteit. Er zullen soorten uitsterven, soorten bijkomen, soorten drastisch vermeerderen of verminderen, hele biotopen zullen zich verplaatsen naar andere gebieden (warmer of kouder), enz...

Ik hoop in deze draad te kunnen duidelijk maken welke gevolgen van de opwarming van de aarde er zouden kunnen zijn voor dieren. Maw hoe reageert de dierenwereld op veranderende temperaturen?

[wim leenaerts]

Meer wespen door mooi weer

Door de hoge temperaturen in het voorjaar zullen deze zomer waarschijnlijk meer wespen rondzoemen dan in andere jaren. Ook zullen de wespen een maand eerder de terrasjes teisteren dan normaal. Vanaf half juni komen de werksters vermoedelijk al naar buiten om zoetstoffen te zoeken. Dat heeft de Natuurkalender van de Nederlandse Wageningen Universiteit vrijdag bekend gemaakt.

Dit jaar waren de wespen al vroeg in de weer. Zijn deze hinderlijke insecten gewoonlijk pas rond april waar te nemen, nu werden ze in februari al gesignaleerd. Het warme voorjaar is vooral gunstig voor de wespenkoninginnen. In die periode sterken ze aan na de winterrustperiode.

Hoe beter het voorjaar, hoe sterker de koningin en hoe meer nageslacht. De koningin produceert ongeveer 125 dagen eitjes, waar larven uit voortkomen. Die groeien op tot werksters, die de nieuwe larven weer verzorgen. Zijn de larven op, dan zwerven de werksters uit over het land op zoek naar zoetigheid. (belga/dm)

Bron: www.demorgen.be, 30/04/07

[wim leenaerts]

Meikevers al actief in april

Begin april werden de eerste meikevers al gemeld bij de natuurorganisatie Natuurpunt. Deze soort was vanaf midden april algemeen aanwezig in Vlaanderen. Het lijkt erop dat de meikever dit jaar zelfs haar belangrijkste vliegperiode in april zal hebben in plaats van in mei.

Vaste waarden

Door de hoge temperaturen in april is de natuur volgens Natuurpunt van slag. "Vaste waarden als meikever, meiklokje en meidoorn, die hun naam meekregen precies omdat ze klokvast in een beperkte periode in mei verschenen en bloeiden, weten het nu niet meer zo goed", aldus de organisatie. Het meiklokje stond dit jaar al op veel plaatsen vanaf half april in bloei.

"Nog een paar uitzonderlijk warme dagen en de vele mariabeeldjes zullen het dit jaar wellicht zonder bloeiende meiklokjes moeten stellen", aldus Natuurpunt. Ook de meidoorn bloeit normaal kort rond midden mei, maar nu staat op veel plaatsen al bijna twee weken in bloei. (belga/dm)

Bron:www.demorgen.be, 27/04/2007

[wim leenaerts]

Dit artikel komt uit volgende draad: http://actualiteit.org/forums/showthread.php?t=6483&page=1, maar dat stond daar wat weg te kwijnen. In deze draad is het een pak overzichtelijker denk ik.

Kleine Pieterman groot venijn
Almaar meer pijnlijke steken door pietluttig zeevisje

BREDENE/ KOKSIJDE - Twee badgasten - één in Bredene en een in Koksijde - raakten op enkele dagen tijd aan zee gestoken door de minuscule stekels van de venijnige Kleine Pieterman en dienden naar het ziekenhuis te worden gebracht. Volgens mariene bioloog Francis Kerckhof is het aantal van de kleine visjes, die zich verschuilen onder het zand, de jongste vijf jaar zeker in aantal verdrievoudigd. Een steek van het kleine diertje kan op enkele seconden tijd tot coma leiden.
Het was een Waalse vakantieganger die donderdag een steek van de Kleine Pieterman in de voet kreeg. De man kreeg op het strand plots hoge koorts en pijn aan de voet. Hij diende naar het ziekenhuis te worden gebracht. Eerder al werd ook in Koksijde een toerist door een Pieterman gestoken. Ook hij werd gehospitaliseerd.

,,Het is een feit dat de Kleine Pieterman veel meer dan vroeger voor onze kust voorkomt. Wellicht is dat het gevolg van de opwarming van de zee. De vissoort houdt wel van warmer water. Gevolg daarvan is dat de soort op enkele jaren tijd verdrievoudigd is. Vanzelfsprekend neemt daardoor ook het aantal slachtoffer, die een steek van de Pieterman krijgen, jaarlijks toe. Het dier verschuilt zich in het zand onder water en steekt onherroepelijk als je erop trapt'', stelt mariene bioloog Francis Kerckhof.

,,De meeste ongevallen met de Kleine Pieterman gebeuren in die regio's waar ook kruiers aan het werk zijn. De ervaren kruiers kennen het gevaar wel en gooien de vissoort meteen uit de netten, vooraleer toeristen ze zien. Maar dan bestaat het risico dat de Kleine Pieterman zich weer deels ingraaft en dat bij afgaand tij iemand die gaat pootjesbaden er op trapt'', aldus Francis Kerckhof.

Allergie en zwelling

,,De meeste kruiers zijn actief in de regio tussen Nieuwpoort en De Panne en tussen Bredene en De Haan. We hebben het - voor onze kust - over duizenden van de dieren. Het is mij opgevallen dat er in elke sleep van een kruiersnet wel een of meer steken en dat er bijzonder veel werden aangevoerd met de strandophogingen voor Oostende'', aldus mariene bioloog Kerckhof.

De Kleine Pieterman (Trachinus Vipera) wordt een centimeter of tien lang. Op een steek reageert de ene mens als was het een lichte allergie, maar anderen - vooral kinderen, ouderen en gevoelige mensen - krijgen een zwelling tot aan de heupen en kunnen al na een paar seconden in coma raken. De steek zelf blijft enorm pijnlijk.

,,De meeste dokters weten niet meteen waarmee ze te doen hebben en dienen histamine toe. Nochtans is de meest voor de hand liggende remedie de voeten in een heel heet bad te steken of een brandende sigaret op millimeters van de steek te houden. Het gif ontbindt immers bij 50 graden'', aldus nog een arts.

Bron: www.nieuwsblad.be - 25/07/2006

[wim leenaerts]

Meer walvissen en dolfijnen door hitte

Voor de Schotse kust zijn de afgelopen weken meer walvissen en dolfijnen waargenomen dan ooit tevoren. Britse wetenschappers achten de opwarming van de noordelijke zeeën door de aanhoudenden hittegolf én de hogere temperaturen van de afgelopen jaren hiervoor verantwoordelijk. Zo zijn nu al scholen tot twaalf dolfijnen waargenomen. ook het aantal dwergvinvissen ligt hoger dan gewoonlijk. Nabij Edinburgh is zelfs even een vinvis opgedoken, een soort die in het noordelijk halfrond 18 tot 24 met lang wordt.

Bron: Gazet van Antwerpen, 25/07/2006

[wim leenaerts]

Giftige algen voor Nederlandse kust

Voor de Nederlandse kust komt een giftige algensoort voor, die in de toekomst mogelijk voor problemen kan zorgen. De algen werden voor het eerst voor de Japanse kust aangetroffen en hebben daar veel vissterfte veroorzaakt.

Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen blijkt dat deze algensoort inmiddels niet meer uit de Nederlandse kustwateren weg te denken is. Als het zeewater door het broeikaseffect een paar graden warmer wordt, kunnen dit soort algen fors toenemen.

Onderzoekster Karin de Boer van het Instituut Ocean Eco Systems van de Rijksuniversiteit Groningen deed onderzoek naar de algensoort. Zij hoopt op 13 oktober op dit onderzoek te promoveren.

Bron: www.gva.be

[wim leenaerts]

Vogels vliegen nog niet zuidwaarts

Trekvogels in Duitsland zijn hun tocht naar het zuiden nog niet begonnen door het warme weer. Dit hebben experts van de dienst Ecologie van de Duitse deelstaat Noordrijnland-Westfalen maandag gemeld.

Trekvogels zoals kraanvogels hebben "geen zin" om naar warmere streken te trekken omdat er nog voldoende voedsel te vinden is op de maïsvelden, aldus Peter Schütz van de dienst voor ecologie. "Daarom zullen ze niet voor januari vertrekken, en misschien zelfs helemaal niet", voegde hij eraan toe.

Andere dieren zoals kikkers of vleermuizen houden door het warme weer geen winterslaap. "De dieren ondergaan een stress, ze zijn actief en kunnen de slaap niet vatten", zei de deskundige, die eraan toevoegde dat een plotslinge koude de dieren zou bedreigen omdat ze niet genoeg vetreserves hebben opgebouwd.

In het zuiden van Duitsland werd zaterdag nog een warmterecord genoteerd. In Beieren klom het kwik tot 21,9 graden Celsius. Vogelbescherming Vlaanderen meldde dat de trek in Vlaanderen later op gang is gekomen, maar dat die al voor 90 procent achter de rug is. (belga)

Bron: www.demorgen.be, 29/11/06

[wim leenaerts]

Veel insecten hebben winter overleefd

De landbouwers hebben weinig problemen ondervonden van de bijzonder zachte winter. Het enige nadeel is dat een enorme hoeveelheid bladluizen de winter heeft overleefd. Dat zegt Jean-Pierre Champagne, de secretaris-generaal van FWA, de Waalse Federatie van Landbouw.

Normaal gezien overleven insecten de lage temperaturen en de lange wintervorst niet. Aangezien er dit jaar geen sprake was van een periode van vorst, hebben bladluizen en andere insecten de winter in groten getale overleefd. Die insecten kunnen onder meer verantwoordelijk zijn voor bepaalde ziektes, die gestimuleerd worden door het zachte weer.

Zo heeft de mug die blauwtong veroorzaakt de winter in onze streken overleefd, hoewel ze minder actief was deze winter. De vrees dat de ziekte opnieuw de kop opsteekt onder schapen en runderen is dus gegrond.

"Het lijkt erop dat blauwtong zal blijven bestaan en zich niet epidemisch in onze regio's zal installeren, zoals voordien in andere Zuid-Europese landen. Insecticiden blijft de beste methode om hen te bestrijden en om ons ertegen te beschermen", vult Champagne aan.

Door de zachte winter loopt de cyclus van de plantengroei ook ongeveer twee weken voorop. "Het effect op onkruid is niet te onderschatten en de granen kennen een uitzonderlijke ontwikkeling", legt de secretaris-generaal uit. "De fruitbomen zijn ook te vroeg, maar als het de komende twee weken niet vriest, zal dat geen problemen veroorzaken", voorspelt Champagne.

Hoewel een beetje vorst of sneeuw geen kwaad had gekunnen, komen de landbouwers niet echt in de problemen door de winter. Sommigen hebben zelfs een deel van hun vee een tijdje langer buiten kunnen houden. (belga/dm)

Bron: www.demorgen.be, 04/03/07

[wim leenaerts]

Koolmees twee maanden te vroeg uit ei door zachte winter

Een jong koolmeesje is opgenomen in het Opvangcentrum voor gehandicapte vogels in Anderlecht. Het vogeljong kwam al op 7 februari uit zijn ei, wat twee maanden te vroeg is. Dat meldt de Koninklijke Belgische Liga voor de Bescherming van Vogels.

"De enorm zachte winter heeft onze vogels hopeloos in de war gestuurd", luidt het. In onze streken komen mezen normaliter pas rond eind maart uit hun ei. Dit jaar zijn de zangvogels dus twee maanden te vroeg. Het koolmeesje had zijn vlucht naar het nest niet gehaald en een inwoner van Schaarbeek raapte het beestje op. Aangezien het op 7 februari uit het ei kwam, moeten de eieren ergens tussen 24 en 26 januari gelegd zijn.

"Dat bevestigt onze talloze observaties van paringsgedrag in de loop van januari. Dat had eigenlijk putje winter moeten zijn", benadrukt Hugues Fanal, directeur van de Liga voor de Vogelbescherming.

De gestegen temperatuur en het uitblijven van vorst of sneeuw zouden de vogels dit jaar ernstig verwarren. Door het gebrek aan voerbakjes voor vogels deze winter, zijn heel wat vogels een of twee maanden vroeger aan hun voorplanting begonnen. (belga/dm)

Bron: www.demorgen.be, 04/03/07

[wim leenaerts]

Zachte winter doet bloemen maand eerder bloeien

De zachte winter zorgt ervoor dat bloemen en planten tot zes vroeger bloeien. Dat blijkt uit een rondvraag bij 1.721 tuinliefhebbers. De narcissen of paasbloemen zijn meer dan een maand voor op schema. Helleborussen zijn reeds uitgebloeid. Er zijn zelfs tuinders die melding maken van tulpen die al bloeien.

Voor de kwekerijen is dit vaak een streep door de rekening. De schijnhazelaar, de winterzoet, gele kornoelje, vleesbes en vele andere soorten moeten normaal bij de start van het tuinseizoen op hun mooist staan. Door de zachte temperaturen zijn ze al uitgebloeid en onverkoopbaar geworden.

De milde winter zorgt er ook voor dat niet-winterharde planten en exoten de winter uitzonderlijk goed hebben doorstaan, aldus de tuinsite www.tuinadvies.be, die de vergelijking maakt met Cornwall in Groot-Brittannië. Het milde klimaat zorgt daar voor exotische planten en zelfs palmbomen. De laatste tien jaar wijzen erop dat we ook bij ons het Cornwall-klimaat en flora zullen kennen, luidt het.

Overigens heeft al een kwart van de mensen het gazon al gemaaid. Andere jaren is dat pas eind maart aan de orde. Gras groeit bij temperaturen boven de 6 graden. (hln/belga)

Bron: www.hln.be

Dat dit ook gevolgen heeft voor de dieren hoef ik niet uit te leggen zeker als je weet dat ook insecten vroeger uit hun winterslaap komen...

[wim leenaerts]

Vlinders tot twee maand vroeger dan normaal

Door de uitzonderlijk warme aprilmaand zijn de vlinders tot twee maand vroeger dan naders tevoorschijn gekomen. Tot nog toe verschenen vlinders sinds de jaren ’70 elk jaar een halve dag vroeger, zegt de Britse organisatie Butterfly Conervation.

“Maar dit jaar sloeg werkelijk alles. Veel soorten werden twee weken vroeger dan normaal, sommigen een maand of zelfs twee maand,” zegt Richard Fox van de organisatie. Leuk om te zien misschien maar Fox maakt zich alleen maar zorgen. “Het is een dramatische situatie.” Dat staat te lezen in de Britse krant The Independent.

Milde winter

De reden voor de vroege vlinders is de combinatie van een milde winter en een uitzonderlijk warme en zonnige april. De warmte zorgt ervoor dat de poppen zich sneller kunnen ontwikkelen, waardoor de vlinders vroeger tevoorschijn komen. De zogenaamde migrerende vlinder, die overwintert in warmere, Mediterrane landen, beginnen ook in Groot-Brittannië te overwinteren. “De Atalanta was twintig, dertig jaar geleden een zomerse gast. Nu overleven ze de Britse winter massaal.”

Warmste ooit

In Groot-Brittannië was april 2007 de warmste sinds 1659. Er werd een gemiddelde temperatuur gehaald van 11,2°C. Daarmee werd het vorige record (10,6°C) uit 1865 ruimschoots overschreden. Ook bij ons was de maand april uitzonderlijk, en werden maar liefst zes records gebroken. Zo was de gemiddelde temperatuur 14,3 graden. De gemiddelde maximumtemperatuur bedroeg zelfs meer dan 20 graden. (dm)

Bron: www.demorgen.be, 04/05/2007

[wim leenaerts]

Zwaluwen in problemen door droogte

Door de aanhoudende droogte hebben de boeren- en huiszwaluwen het in ons land moeilijk om hun nesten te bouwen. Een zwaluwnest bestaat voor meer dan de helft uit modder. Maar door de droogte is er momenteel weinig modder. Dat zegt Vogelbescherming Vlaanderen vandaag in een persbericht.

"Enkel de zwaluwen die hun nestplaats uitgekozen hebben in de buurt van rivieren en diepe vijvers zullen geen problemen ondervinden, maar door de uitzonderlijk droge aprilmaand is er op andere plaatsen geen modder beschikbaar. Plassen, beken en poelen zijn opgedroogd", zegt Vogelbescherming Vlaanderen.

Door die droogte wordt het voor de boeren- en huiszwaluwen moeilijker om een nest te bouwen. "Zonder modder geen mest, geen eieren en geen jongen", luidt het.

Vogelbescherming Vlaanderen roept iedereen die boeren- en huiszwaluwen in de buurt heeft op om kunstmatige modderpoeltjes aan te leggen. (belga/dm)

Bron: www.demorgen.be, 29/04/2007

[wim leenaerts]

Opwarming van de aarde bedreigt trekvogels

De opwarming van onze planeet bedreigt volgens de Verenigde Naties zowat 84 procent van de migrerende dieren. Bijzonder getroffen zijn de trekvogels, zeggen de VN-organisaties voor het behoud van de Afrikaans-Euraziatische watervogels en voor migrerende diersoorten.

Klimatologische wijzigingen zoals stijgende temperaturen, veranderde neerslag, droogte, stormen en wijzigingen van het zeeniveau komen steeds vaker voor. Vooral trekvogels lijden daaronder.

Velen vertrekken eerder, wijzigen hun vliegroutes geografisch en/of in de tijd, wijzigen landingsplaatsen. Sommige dieren - in sommige extreme gevallen - verlaten soms hun zomergebied niet meer. Het gevaar bestaat dat zij tijdens het overwinteren in hun zomergebied de lagere temperaturen niet kunnen verdragen en daar sterven. (belga/dm)

Bron: www.demorgen.be, 08/05/07

[wim leenaerts]

Warme aprilmaand doet jonge trekvogels hongeren


Door de zomerse temperaturen in april is de ontwikkeling van vlinders en planten dit jaar gemiddeld 24 dagen vroeger begonnen dan vorig jaar. Veel trekvogels keren echter niet veel vroeger terug uit het zuiden. De kans is daardoor groot dat hun jongen de rupsenpiek zullen missen.

In mei keren trekvogels als de gierzwaluw, de koekoek en de tapuit terug naar onze streken. Onder meer om hier nesten te bouwen en jongen groot te brengen. Dat laatste wordt dit jaar waarschijnlijk geen sinecure, want door de warme aprilmaand zijn er niet veel rupsen meer.

De temperatuur in Nederland lag in april bijna vijf graden hoger dan normaal. Daardoor verschenen onder meer koolwitjes en boomblauwtjes drie weken vroeger ten tonele. Normaal valt de eerste vlinderpiek in de tweede helft van mei, maar veel soorten zijn nu al aan het einde van hun latijn. In de maand juli, na een periode met veel rupsen, moet normaal een tweede piek volgen. Maar experts voorspellen dat die er ook vroeger zal zijn.

Trekvogels lijken zich echter niet aan te passen aan de hogere temperaturen. De terugkomstdatum van lange afstandstrekkers ligt dit jaar gemiddeld maar drie dagen eerder dan in het koude voorjaar van 2006, meldt de Universiteit van Wageningen. Gevolg: hun jongen zullen pas uit het ei komen als de rupsenpiek al voorbij is.

Dit weekend vindt in Nederland overigens voor het eerst een Nationale Vlindertelling plaats, om het effect van klimaatverandering op vlinders te bestuderen. Iedereen die wil deelnemen, kan zijn waarnemingen doorgeven via www.natuurkalender.nl.

Bron: EOS nieuswbrief, 16/05/07

[wim leenaerts]

Algenplaag zorgt voor stinkend water in Chinese miljoenenstad

In de Chinese miljoenenstad Wuxi komt stinkend water uit de kraan en komen mensen allesbehalve fris onder de douche vandaan. De oorzaak: een algenplaag in het Tai-meer. Doordat het water in het meer op zijn laagste peil sinds vijftig jaar staat, is er een overmaat aan voedingsstoffen, waardoor de blauwgroene algen zich razendsnel vermeerderen.

Spoedberaad
Het stadsbestuur van Wuxi hield woensdag spoedberaad over te treffen maatregelen. De vijf miljoen inwoners zijn opgeroepen elkaar te helpen en leidingwater te koken, alvorens het te drinken. De prijs van gebotteld water is meer dan verzesvoudigd en winkels hebben een maximum ingesteld van 24 flessen per klant. Het stadsbestuur wil actieve kool gebruiken om het water uit het meer te filteren en flessenwater uit andere steden aanvoeren. Ook wordt overwogen meer water uit de rivier de Yangtze naar het meer te laten vloeien en kunstmatig regen op te wekken, om het vervuilde water in het meer te verdunnen.

Ongeluk
Door de snelle economische groei en de slechte handhaving van milieubeschermingsbepalingen zijn veel waterwegen in China ernstig vervuild. In 2005 moesten de autoriteiten de watervoorziening van miljoenen mensen afsluiten, nadat er door een ongeluk in een chemische fabriek tonnen giftig nitrobenzeen en andere chemicaliën in de rivier de Songhua waren beland. (novum/ap)

Bron: www.hln.be, 31/05/07

Hier is de oorzaak nu niet de opwarming van de aarde (hoewel de lage waterstand van het meer er mss wel een gevolg van kan zijn), maar het is wel een feit dat zulke algen zich ontzettend snel voortplanten bij warmere watertemperaturen. Dit fenomeen is beter bekend als 'red tide' of 'blooming'. Bij hardere opwarming van de oceanen zou dit wel eens schering en inslag kunnen worden. Het zou niet de eerste keer zijn --> zie de Bijbel en de 10 plagen van Egypte waar er één of andere obscure rivier in 'bloed' verandert ;)

[wim leenaerts]

Al sinds begin jaren negentig klachten over eikenprocessierups

De processierups of eikenprocessierups die her en der in ons land opduikt, is de rups van een onopvallende nachtvlinder, de eikenprocessierupsvlinder. De rups is grijsgrauw van kleur, met lichtere zijden, en heeft lange haren.

De eerste meldingen van overlast door de processierups kwamen er begin jaren negentig. Dat verneemt het persagentschap Belga bij de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten.

De processierups voedt zich het liefst met eikenblaadjes. Wanneer de rups in grote getale wordt aangetroffen, zijn kaalgevreten eikenbomen vaak het gevolg. De bladknoppen van de eikenboom laten ze echter ongemoeid waardoor de eik wel nog nieuwe blaadjes krijgt. Opmerkelijk is dat de processierupsen, wanneer ze 's nachts op zoek gaan naar eten, zich gezamenlijk in lange rijen verplaatsen, wat doet denken aan een processie van mensen.

Uitheems

De eikenprocessierups komt voor in heel Vlaanderen en vooral in zomereiken langs lanen, akkers, in dorpen en op campings. Ook in bosgebieden duikt de rups op, maar omdat de rups daar heel wat natuurlijke vijanden heeft, ontstaat daar zelden een probleem.

De rups is nochtans uitheems, ze komt uit Oost- en Zuid-Europa. Sommigen beweren dat de komst van de processierups samenhangt met de temperatuurstijging door het broeikaseffect. De rups houdt namelijk van droge winters en warme, droge zomers.

Brandharen

De gevaarlijkste eigenschap, voor de mens en vooral voor spelende kinderen, zijn de haren van de rups, brandharen genaamd. Dit zijn haartjes van 0,2 tot 0,3 millimeter met op het einde een weerhaakje waarvan elke processierups er honderdduizenden bezit. Net zoals de brandharen van brandnetels bevatten de haartjes van de processierups mierenzuur.

Niet iedereen is even gevoelig voor de brandharen, maar wie er mee in aanraking komt, kan wel eens last hebben van hevige jeuk, huiduitslag, zwellingen en rode ogen. De klachten kunnen zowat twee weken aanhouden maar in de meeste gevallen verdwijnen ze vanzelf. Zonder behandeling kunnen de haren, als ze het oog binnendringen, blindheid veroorzaken, maar dat komt zeer zelden voor.

De rupsen raak je zelf best niet aan. Als de processierupsen zich in het nauw gedreven voelen, kunnen ze de haartjes afschieten. Omdat de haartjes ook makkelijk met de wind kunnen worden meegevoerd, komen ook wandelaars of fietsers er mee in contact. De haren verschijnen van half mei tot eind juni op de rupsen. (belga/dm)

Bron: www.demorgen.be, 31/05/2007

[wim leenaerts]

Limburgs toerisme heeft te lijden onder processierupsen

De Limburgse gedeputeerde van Toerisme, Sylvain Sleypen (sp.a), pleit voor een tussenkomst van het rampenfonds voor de toeristische sector in Limburg. Vooral het camping - en fietstoerisme in Noord-Limburg heeft sterk te lijden onder de plaag van de processierups. Een en ander zorgt voor een aanzienlijk omzetverlies, zo zei Sleypen.

Campings en fietscafés in het noorden van de processie klagen steen en been over een lage bezettingsgraad. Op de camping Batven in Kinrooi, die omgeven wordt door zowat honderd inheemse eiken, zitten momenteel enkele honderdduizenden processierupsen. Ze zitten tot op de slagboom aan de ingang van de camping. De eigenaars van de camping vroegen vandaag alvast een kapvergunning aan om de eiken op de camping te rooien. Inheemse eiken zijn de enige plaats waar de processierupsen zich nestelen.

Ondertussen doen de apothekers in Noord-Limburg wel gouden zaken. Zij kunnen de vraag naar zalfjes tegen de jeuk veroorzaakt door de processierups amper bijhouden. Onder leiding van de Limburgse gouverneur Steve Stevaert vindt er morgen een crisisvergadering plaats met de burgemeesters van de betrokken gemeenten en andere belanghebbenden om te bespreken hoe de plaag het best bestreden kan worden en hoe de brandweer, de civiele bescherming en het leger daarbij ingeschakeld zullen worden. (belga/dm)

Bron: www.demorgen.be, 30/05/07

[wim leenaerts]

Ook ijsberen ondervinden gevolgen van de opwarming. En zoals in het fragment duidelijk wordt gemaakt, heeft zelfs de kleinste opwarming veel gevolgen voor pooldieren, meer specifiek voor ijsberen.

http://www.youtube.com/watch?v=UQivFU_H5pk

[wim leenaerts]

Brandweer moet nu al wespennesten verwijderen

Een zeer zachte lente en een nat begin van de zomer hebben ervoor gezorgd dat er nu al wespen opduiken in ons land. Normaal gezien verschijnen wespen pas na 15 augustus. De brandweer moest echter al meermaals tussenkomen.

Wespen hebben enkele weken nodig om een nest te bouwen, alvorens ze er hun eitjes kunnen leggen. De warme maand april heeft de wespen "wakker geschud" en hun legcyclus met zowat een maand vervroegd. Door de natte maar zachte maanden mei, juni en juli vinden de wespen voedsel in overvloed. Het uitblijven van "winterprikken" maakte dat er ook weinig slachtoffers vielen onder de wespenpopulatie.

Normaal gezien verschijnen wespen pas na 15 augustus. Maar heel wat brandweerkorpsen zijn de afgelopen veertien dagen al moeten tussenkomen om wespennesten te verwijderen.

Wespen worden aangetrokken door gesuikerde dranken. Het is dus makkelijk om hen in de val te lokken door een kom met hoge randen met daarin gesuikerd water, frisdrank of bier op een veilige afstand te plaatsen. Wie toch gestoken wordt, gebruikt best een pijnstillend middel. Naar een angel moet alvast niet gezocht worden want in tegenstelling tot bijen kunnen wespen hun angel niet verliezen.

Na midden september zouden de wespen weer verdwijnen, tenzij het klimaat zijn rol weer opeist. (belga/dm)

Bron: www.demorgen.be, 06/08/2007

[wim leenaerts]

Tweederde ijsberenpopulatie in 2050 uitgestorven

Tweederde van de ijsberenpopulatie zal in 2050 zijn uitgestorven en in Alaska zal de soort tegen die tijd niet langer voorkomen, doordat de ijsvloer rond de noordpool als gevolg van het broeikaseffect in omvang en sterkte afneemt. Wetenschappers van het U.S. Geological Survey (USGS), de onderzoeksafdeling van het Amerikaanse ministerie van binnenlandse zaken, hebben dit in een vrijdag gepubliceerd rapport voorspeld.

Voor de langere termijn zijn de geleerden nog somberder. Eind deze eeuw zullen alleen op de noordelijke Canadese eilanden en de westkust van Groenland nog ijsberen resteren van de 16.000 exemplaren die er momenteel naar schatting zijn, aldus het USGS.
Het instituut heeft weinig hoop dat de opbouw van koolstofdioxide en andere broeikasgassen zo snel kan worden gekeerd, dat de ijsbeer daar nog van kan profiteren. USGS-directeur Mark Myers stelt dat, ondanks de beperking van de uitstoot van dergelijke gassen ,,dezelfde hoeveelheid energie ten minste 20, 30, 40 jaar in het systeem zal blijven".

Groenland en Noorwegen tellen de meeste ijsberen, terwijl eenkwart voornamelijk voorkomt in Alaska en naar Canada en Rusland trekt. Hun biotoop zal slinken zodat Alaska en andere zuidelijke regio's uitvallen.

Het USGS adviseert minister van binnenlandse zaken Dirk Kempthorne, die in januari moet besluiten of hij de ijsbeer zal toevoegen aan de lijst 'bedreigde' of 'met uitsterving bedreigde' diersoorten. In het laatste geval krijgt de ijsbeer bescherming in het kader van de Wet op de met uitsterving bedreigde diersoorten.
Een ander instituut, de in Zwitserland gevestigde World Conservation Union, schat de huidige ijsberenpopulatie op 20.000 tot 25.000. (novum/dm)

Bron: www.demorgen.be, 09/09/2007

[wim leenaerts]

Planeet bijna op einde van haar Latijn

Volgens de Wereldunie voor Natuurbehoud (IUCN) worden steeds meer diersoorten overal ter wereld met uitsterven bedreigd. Dat blijkt uit de Rode Lijst van de organisatie. De internationale natuurbehoudsorganisatie WWF ziet hierin het bewijs dat onze planeet bijna op het einde van haar Latijn is.

De Rode Lijst van de IUCN is een barometer die aangeeft wat voor de diersoorten op onze planeet de gevolgen zijn van de verdwijning of de versnippering van hun leefgebieden, overexploitatie, vervuilende stoffen, de introductie van uitheemse soorten en indringers, of de klimaatverandering.

"We verkeren in alarmfase rood, " zegt Dr. Susan Lieberman, directeur van het Global Species-programma van WWF. "Het is hoog tijd dat de mensen stoppen met praten en beseffen dat dit echt geen spelletje is. De toekomst van onze planeet - en van het milieu dat we onze kinderen nalaten - is in gevaar."

Concrete acties
Volgens WWF is het verlies aan soorten een waarschuwing voor de mens. De organisatie vraagt dat de regeringen onmiddellijk concrete acties ondernemen om de oorzaken voor het uitsterven van diersoorten aan te pakken. Voor WWF moet de Rode Lijst van de IUCN gebruikt worden als een instrument om de schaarse middelen doeltreffend in te zetten.

De westelijke gorilla (Gorilla gorilla) bijvoorbeeld is in de Rode Lijst verplaatst van de categorie "Bedreigd" naar "Ernstig bedreigd". Orang-oetans worden eveneens ernstig bedreigd, vooral omdat hun leefgebied vernield wordt voor bijvoorbeeld de aanleg van palmolieplantages. Ook het lot van de zoetwaterdolfijnen ziet er niet goed uit, omdat er dammen gebouwd worden, de dieren verstrikt raken in visnetten, er alsmaar meer boten uitvaren, en de vervuiling blijft bestaan.

De overexploitatie van soorten voor voeding, medicijnen, huisdieren en ander gebruik door de mens is een andere directe oorzaak van het verlies aan soorten. De gevolgen van de internationale handel in wilde soorten zijn gigantisch, en wanneer deze handel niet in goede banen wordt geleid, veroorzaakt dat een snelle daling van het aantal dieren. Dat is het geval voor enkele soorten die op de Rode Lijst van de IUCN staan, met name voor de reptielen uit Noord-Amerika. En voor de eerste keer staat ook koraal op de lijst.

Koraalriffen zijn van levensbelang als kraamkliniek voor duizenden soorten vissen en ongewervelde dieren. Tot slot worden volgens de IUCN vijf soorten gieren bedreigd door het gebruik van diclofenac, een chemische stof die gebruikt wordt om vee te behandelen. (belga/dm)

Bron: www.demorgen.be, 12/09/2007

[wim leenaerts]

Vissen in Noordzee trekken weg door klimaatverandering
De opwarming van de aarde vormt volgens experts een ernstige bedreiging voor de visvangst in de Noordzee. Belangrijke soorten als haring en kabeljauw trekken steeds meer noordwaarts, naar koelere wateren.

Uitwijking
De deskundigen van het Duitse agentschap voor visserij stelden maandag bij de voorstelling van hun studie dat de opwarming van de aarde een grotere bedreiging vormt dan de overbevissing. Kabeljauw en haring wijken stilaan uit naar Noord-Europa, waar de temperatuur van het zeewater lager blijft. Voor Duitse vissers wordt het volgens de experts steeds moeilijker om met een gevuld ruim aan wal te komen.

Bijvangst
Daarnaast hadden de deskundigen kritiek op de praktijk om zogenaamde bijvangst terug in zee te werpen. Te jonge vissen of soorten die niet commercieel interessant zijn, worden door de vissers dood overboord gegooid. Volgens de experts moet de bijvangst in de quota worden opgenomen, zodat vissers worden gedwongen om betere vangstmethodes te ontwikkelen. (belga/sd)

Bron: www.demorgen.be, 11/02/08

[wim leenaerts]

Meer teken door zachte winters
Door de zachte winters van de afgelopen jaren en de opkomst van tekensoorten uit het buitenland zijn er meer fatale teken in ons land. Dat zegt diergeneesmiddelenproducent Fort Dodge. Zij onderzochten hoe honden- en katteneigenaars staan tegenover vlooien- en tekenmiddelen.

In steeds grotere aantallen
Door de zachte winters blijven veel vlooien en teken actief en komen ze in steeds grotere aantallen voor, zegt Fort Dodge. Honden en katten lopen daarnaast ook sneller vlooien en teken op omdat de beestjes zich niet langer enkel schuilhouden in bossen en in duinen, maar ook in achtertuinen en gemeenteperkjes.

Het hele jaar door
Ciao Services ondervroeg in opdracht van Fort Dodge in februari duizend honden- en katteneigenaars over de werking van bestrijdingsmiddelen tegen vlooien en teken. Daaruit blijkt dat ruim driekwart van hen niet weet dat vlooien en teken het hele jaar door aanwezig zijn.

Tekenmiddel
Uit de rondvraag komt ook naar voor dat ruim een derde van de Belgische honden- en kattenbezitters van tekenmiddel verandert omdat ze niet tevreden zijn over de werking van de reeds gebruikte middelen. Bij aankoop van vlooien- en tekenmiddelen kijkt men vooral naar de effectiviteit van het middel (98 procent) en de duur van de werking (94,8 procent). Het advies van de dierenarts wordt daarin zeer belangrijk gevonden.

Apotheek
Ruim 65 procentvan de honden- en kattenbezitters koopt vlooien- en tekenmiddelen bij de apotheek en slechts 22 procent bij de dierenarts. (belga/tdb)

Bron: www.demorgen.be, 07/04/08

[wim leenaerts]

Vernielzuchtige insecten kunnen opwarming klimaat versnellen
Een zware invasie van de Dendroctonus Ponderosae, een vernielzuchtig insect in de Rocky Mountains, kan van de wouden in Brits Colombia een CO2-producerende zone maken. Dat blijkt uit een Canadese studie die donderdag verschijnt in het wetenschappelijke Britse vakblad Nature. Nu slorpen de bomen CO2 op.

Bomen ontbinden
De wouden in het westen van Canada lijden aan een invasie van de Dendroctonus Ponderosae. Die is te wijten aan de opwarming van het klimaat. Want daardoor kunnen de insecten overleven in gebieden waar dat anders niet mogelijk was. Het insect maakt de bomen ziek of doet ze afsterven.

De bomen die normaal gezien koolstofdioxide opnemen tijdens hun groeifase, stoten die weer uit in de atmosfeer wanneer ze ontbinden.
In deze eerste studie over de effecten van insecten op de opwarming zijn de onderzoekers van de dienst voor Canadese wouden in Victoria (Brits Colombia) van oordeel dat tegen 2020 de regio zal getransformeerd zijn van CO2-absorberend terrein in een bron van CO2-productie, omdat vele dode bomen zullen ontbinden.

374.000 km2 woud
De invasie van de Dendroctonus Ponderosae kan 374.000 km2 woud aantasten en tegen 2020 270 miljoen ton koolstofdioxide vrijgeven. "Dat is exact de hoeveelheid waarmee Canada zijn uitstoot zou verminderen tegen 2012 in het kader van het Kyoto-protocol", aldus Brian Hoyle in Nature.

"Het is belangrijk om factoren als insecten niet te negeren, want als we dat doen blijven we in de illusie leven dat CO2-absorbeerders zullen blijven functioneren zoals in het verleden", luidt het nog in de studie. (belga/odbs)

Bron: www.demorgen.be, 23/04/08

[wim leenaerts]

Opwarming Aarde kan oceaanleven vernietigen

Door de opwarming van de Aarde kunnen op termijn grote delen van de tropische oceanen zonder zuurstof te zitten, wat een catastrofe zou betekenen voor de visserij en economieën die op de visvangst teert. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Duitse en Amerikaanse wetenschappers.

De laatste vijftig jaar zijn de gebieden van de oostelijke Atlantische Oceaan en de Stille Oceaan waar de zuurstof beperkt is alleen maar groter geworden. Volgens de wetenschappers loopt die trend gelijkopgaand met de stijgende temperaturen. Computermodellen van de opwarming van de Aarde tonen nu aan dat die trend zich alleen maar gaat verder zetten, want zuurstof in de lucht mengt minder makkelijk met warm water.

"Dat heeft dramatische gevolgen voor ecosystemen en economieën die van de visvangst leven." Dat schrijven de wetenschappers in het weekblad Science. "Grotere vissoorten als tonijn of zwaardvis kunnen niet overleven in gebieden waar het water weinig zuurstof bevat. En die trend beperkt zich niet alleen tot de open oceaan", zegt Lothar Stramma van IFM-GEOMAR in het Duitse Kiel. "Ook in kustgebieden zien we hoe langer hoe meer gebieden met een laag zuurstofgehalte. Een ramp voor de visvangst." (hlnsydney/sps)

Bron: www.hln.be, 02/03/08

[wim leenaerts]

Slechtste vlinderjaar ooit: soorten sterven uit
Er worden dit voorjaar beduidend minder vlinders geteld dan voorgaande jaren. Sommige bekende soorten, zoals het koolwitje en de dagpauwoog, worden bijna de helft minder waargenomen. Dat zegt de Nederlandse Vlinderstichting. Geen enkele soort doet het beter dan in het voorjaar van 2007; sommige lokale soorten zijn zelfs met uitsterven bedreigd.

Opwarming
Het warme weer speelt een grote rol: rupsen kunnen daardoor niet genoeg voedsel vinden en een groot deel kan niet uitgroeien tot een volwassen vlinder. De Vlinderstichting volgt de vlinderpopulatie al 25 jaar. Sinds het begin van de jaren 90 ziet de stichting een gestage daling van de meeste soorten. (novum/bf)

Bron: www.demorgen.be, 04/06/08