Barst
14th February 2005, 01:20
Bangladesh / Een hoer is hier minder dan een hond
In Bangladesh, een van de armste landen ter wereld, speelt godsdienst een belangrijke rol. De bevolking bestaat grotendeels uit moslims, maar er wonen ook hindoes, christenen en andere religieuze minderheden. Hoe leven die in dit overbevolkte land, tegen de achtergrond van toenemende religieuze spanningen? Vandaag (slot): ,,Het aidsvirus let er niet op hoe je bidt.''
Tara Rodriguez windt er geen doekjes om. ,,We staan in Bangladesh aan de vooravond van een grote ramp. En onze regering steekt haar hoofd in het zand en doet niets. Nou ja, een beetje, maar in elk geval veel te weinig om de aidsepidemie die op het punt staat uit te breken, adequaat te bestrijden. Als dit zo doorgaat hebben we hier over een paar jaar Afrikaanse toestanden.''
Rodriguez werkt als programmacoördinator bij de John Snow Inc, een multinationale christelijke organisatie. Van huis uit verpleegster traint ze artsen en collega's hoe om te gaan met hiv en aids. ,,De overheid verdoezelt de ware stand van zaken. Al drie jaar lang zegt ze dat er slechts in 57 gevallen aids is geconstateerd. Het aantal hiv-infecties -voorstadium van aids- zou op 363 liggen. In werkelijkheid zijn er al ruim 30000 mensen besmet.''
Zelfs dit getal weerspiegelt waarschijnlijk niet de werkelijke stand van zaken, want in heel Bangladesh zijn er maar drie ziekenhuizen waar bloed kan worden getest. En behalve dat: de relatief weinige Bengalen die enig benul hebben van aids -19 procent van de vrouwen en 33 procent van de mannen- denken wel twee keer na voordat ze zich laten testen. De kosten zijn naar Bengalese begrippen hoog (1000 taka oftewel 13 euro) en de kans op geheimhouding laag. En dus lopen er veel mannen en vrouwen rond met het hiv-virus die op hun beurt weer anderen besmetten.
Nu de regering weigert haar verantwoordelijkheid te nemen, zijn het de niet-gouvernementele organisaties (ngo's) die in het gat springen. Een ervan is het Bangladesh Shishu Adhikar Forum, een koepel van 200 ngo's. Projectcoördinator hiv en aids Shamin Rabbani: ,,Een recent onderzoek van de overheid onder drugverslaafden is niet openbaar gemaakt. Bronnen binnen de regering melden echter dat uit de enquëte blijkt dat ruim negen procent van alle verslaafden hiv-drager is. Een schokkend percentage; bij vijf procent spreek je reeds van een epidemie.''
,,Alleen al hier in Dhaka leven naar schatting vijfduizend druggebruikers. Ze krijgen vooral hiv door het onderlinge gebruik van naalden. De honderden besmette verslaafden in het land vormen een regelrecht gevaar voor de volksgezondheid. In tegenstelling tot het Westen is er bij ons geen duidelijke scheidslijn tussen verslaafden en niet-verslaafden. Veel druggebruikers zijn getrouwd, geven uit geldnood bloed aan ziekenhuizen, of werken in de prostitutie zonder ooit een condoom te gebruiken.''
De meeste Bengalese mannen, meldt dokter Afroz Mahal, zien niets in condooms. Ze vinden dat het gebruik ervan hun plezier in seks vergalt. ,,En aangezien hier de vrouw geen baas is over haar eigen lijf, gebeurt het zoals hij het wil. Daar komt bij dat alle religieuze leiders, ook de islamitische, op morele gronden fel tegen condoomgebruik zijn. Mensen op het platteland die aids krijgen zien het als een straf van God of als het werk van een boze geest waar toch niets tegen te doen valt.''
Mahal is coördinatrice van het aids/hiv-programma van een andere ngo: de Christian Commission for Development in Bangladesh. Ze zegt: ,,Op seks rust hier nog steeds een groot taboe. Je doet het, maar je praat er niet over. Vandaar dat er op geen enkele school aan seksuele voorlichting wordt gedaan.'' Zelf geeft ze trainingen aan imams, hoe om te gaan met de problemen rond hiv en aids. ,,Toen ik er tijdens een cursus in het conservatieve noorden op wees dat in de ons omringende Indiase deelstaten, waar aids al de vormen van een epidemie heeft aangenomen, besmetting vooral wordt overgedragen door drugsgebruikers, mannelijke en vrouwelijke prostituees en biseksuelen, stond een imam op en zei boos: 'Mevrouw, waarom moeten we al die vunzigheid aanhoren? Bengalen doen zoiets niet.'''
De duisternis valt in Saïdpur, een stad van 225000 inwoners in het noorden van Bangladesh. Bij het vervallen station is het leven nog in volle gang. Zwervers zitten tussen de rails hun potje te koken, drugsverslaafden liggen onder stukken plastic op de grond, handelaren prijzen koopwaar aan, en haveloze bedelaars vragen 'in naam van Allah de barmhartige' om geld. Er lopen op dit uur uitsluitend mannen rond. Daarom valt het tiental vrouwen op dat hier ronddrentelt.
Een enkeling is mooi en jong, de meesten zien er verlept en vaal uit. Het zijn hoeren in een stad waar prostitutie officieel niet bestaat. Onder druk van islamitische fundamentalisten heeft het gemeentebestuur het bordeel in Saïdpur laten sluiten. Met als enig resultaat dat de vrouwen en meisjes hun beroep nu langs de openbare weg uitoefenen.
Net buiten de kern van de stad staat het opvangcentrum voor prostituees. Toen dat een kleine drie jaar geleden begon waren de omwonenden er fel op tegen. Maar na enkele gesprekken heeft de buurt zich erbij neergelegd.
Het centrum, verscholen achter een poortje, is het werk van RDRSC, een van de honderden Bengalese ngo's. De Nederlandse ontwikkelingsorganisatie Cordaid financiert het project. Zelden lijkt geld beter besteed.
Mouzumi Rani Bazak is als arts aan het centrum verbonden. Zij constateert: ,,Zestig tot zeventig procent van alle vrouwen die hier komen, lijdt aan de een of andere vorm van geslachtsziekte. Nee, hiv heb ik hier nog niet geconstateerd, maar dat is een kwestie van tijd. De vrouwen doen het meestal zonder condoom, anders krijgen ze geen klanten.''
Bij het RDRSC-project, aldus manager Toudihul Islam, doet het er niet toe of iemand moslim, christen of hindoe is. ,,Het aidsvirus let er ook niet op hoe je bidt.''
Trainer Mustafa Golan legt uit wat het doel is van het centrum. ,,We bieden de vrouwen een rustplaats waar ze overdag tot zichzelf kunnen komen. Ze voelen zich bij ons veilig. Hier mogen ze hun kleren wassen en verstellen, ze kunnen hier koken, de kinderen verzorgen, ze mogen hier slapen.''
Ook krijgen ze gratis medische verzorging, plus voorlichting over de gevaren van onveilig vrijen. Mustafa Golan: ,,Veel meisjes zijn door vriend, echtgenoot of ouders verkocht aan de hoerenmadams die het grootste deel van de verdiensten opstrijken. Het heeft ons heel wat moeite gekost om het vertrouwen van de madams te winnen. Die begrijpen nu dat we de vrouwen niet overhalen om uit het beroep te stappen. Wel helpen we meisjes die dat nadrukkelijk willen, maar dat is maar een enkeling.''
Veertien vrouwen, in leeftijd variërend van vijftien tot veertig, luisteren in kleermakerszit naar de lerares, zelf een ex-prostituee, die hun de elementaire beginselen van het rekenen bijbrengt. Een meisje heeft een baby aan de borst. Op de vraag waarom zij een kind heeft, volgt een verrassend antwoord: ,,Om te bewijzen dat een prostituee niet onvruchtbaar is.'' De anderen knikken instemmend. Of hun dochters later ook het vak in gaan? ,,Nooit! Een hoer is in dit land nog minder dan een hond, meneer.''
Trouw, 14-02-2005
In Bangladesh, een van de armste landen ter wereld, speelt godsdienst een belangrijke rol. De bevolking bestaat grotendeels uit moslims, maar er wonen ook hindoes, christenen en andere religieuze minderheden. Hoe leven die in dit overbevolkte land, tegen de achtergrond van toenemende religieuze spanningen? Vandaag (slot): ,,Het aidsvirus let er niet op hoe je bidt.''
Tara Rodriguez windt er geen doekjes om. ,,We staan in Bangladesh aan de vooravond van een grote ramp. En onze regering steekt haar hoofd in het zand en doet niets. Nou ja, een beetje, maar in elk geval veel te weinig om de aidsepidemie die op het punt staat uit te breken, adequaat te bestrijden. Als dit zo doorgaat hebben we hier over een paar jaar Afrikaanse toestanden.''
Rodriguez werkt als programmacoördinator bij de John Snow Inc, een multinationale christelijke organisatie. Van huis uit verpleegster traint ze artsen en collega's hoe om te gaan met hiv en aids. ,,De overheid verdoezelt de ware stand van zaken. Al drie jaar lang zegt ze dat er slechts in 57 gevallen aids is geconstateerd. Het aantal hiv-infecties -voorstadium van aids- zou op 363 liggen. In werkelijkheid zijn er al ruim 30000 mensen besmet.''
Zelfs dit getal weerspiegelt waarschijnlijk niet de werkelijke stand van zaken, want in heel Bangladesh zijn er maar drie ziekenhuizen waar bloed kan worden getest. En behalve dat: de relatief weinige Bengalen die enig benul hebben van aids -19 procent van de vrouwen en 33 procent van de mannen- denken wel twee keer na voordat ze zich laten testen. De kosten zijn naar Bengalese begrippen hoog (1000 taka oftewel 13 euro) en de kans op geheimhouding laag. En dus lopen er veel mannen en vrouwen rond met het hiv-virus die op hun beurt weer anderen besmetten.
Nu de regering weigert haar verantwoordelijkheid te nemen, zijn het de niet-gouvernementele organisaties (ngo's) die in het gat springen. Een ervan is het Bangladesh Shishu Adhikar Forum, een koepel van 200 ngo's. Projectcoördinator hiv en aids Shamin Rabbani: ,,Een recent onderzoek van de overheid onder drugverslaafden is niet openbaar gemaakt. Bronnen binnen de regering melden echter dat uit de enquëte blijkt dat ruim negen procent van alle verslaafden hiv-drager is. Een schokkend percentage; bij vijf procent spreek je reeds van een epidemie.''
,,Alleen al hier in Dhaka leven naar schatting vijfduizend druggebruikers. Ze krijgen vooral hiv door het onderlinge gebruik van naalden. De honderden besmette verslaafden in het land vormen een regelrecht gevaar voor de volksgezondheid. In tegenstelling tot het Westen is er bij ons geen duidelijke scheidslijn tussen verslaafden en niet-verslaafden. Veel druggebruikers zijn getrouwd, geven uit geldnood bloed aan ziekenhuizen, of werken in de prostitutie zonder ooit een condoom te gebruiken.''
De meeste Bengalese mannen, meldt dokter Afroz Mahal, zien niets in condooms. Ze vinden dat het gebruik ervan hun plezier in seks vergalt. ,,En aangezien hier de vrouw geen baas is over haar eigen lijf, gebeurt het zoals hij het wil. Daar komt bij dat alle religieuze leiders, ook de islamitische, op morele gronden fel tegen condoomgebruik zijn. Mensen op het platteland die aids krijgen zien het als een straf van God of als het werk van een boze geest waar toch niets tegen te doen valt.''
Mahal is coördinatrice van het aids/hiv-programma van een andere ngo: de Christian Commission for Development in Bangladesh. Ze zegt: ,,Op seks rust hier nog steeds een groot taboe. Je doet het, maar je praat er niet over. Vandaar dat er op geen enkele school aan seksuele voorlichting wordt gedaan.'' Zelf geeft ze trainingen aan imams, hoe om te gaan met de problemen rond hiv en aids. ,,Toen ik er tijdens een cursus in het conservatieve noorden op wees dat in de ons omringende Indiase deelstaten, waar aids al de vormen van een epidemie heeft aangenomen, besmetting vooral wordt overgedragen door drugsgebruikers, mannelijke en vrouwelijke prostituees en biseksuelen, stond een imam op en zei boos: 'Mevrouw, waarom moeten we al die vunzigheid aanhoren? Bengalen doen zoiets niet.'''
De duisternis valt in Saïdpur, een stad van 225000 inwoners in het noorden van Bangladesh. Bij het vervallen station is het leven nog in volle gang. Zwervers zitten tussen de rails hun potje te koken, drugsverslaafden liggen onder stukken plastic op de grond, handelaren prijzen koopwaar aan, en haveloze bedelaars vragen 'in naam van Allah de barmhartige' om geld. Er lopen op dit uur uitsluitend mannen rond. Daarom valt het tiental vrouwen op dat hier ronddrentelt.
Een enkeling is mooi en jong, de meesten zien er verlept en vaal uit. Het zijn hoeren in een stad waar prostitutie officieel niet bestaat. Onder druk van islamitische fundamentalisten heeft het gemeentebestuur het bordeel in Saïdpur laten sluiten. Met als enig resultaat dat de vrouwen en meisjes hun beroep nu langs de openbare weg uitoefenen.
Net buiten de kern van de stad staat het opvangcentrum voor prostituees. Toen dat een kleine drie jaar geleden begon waren de omwonenden er fel op tegen. Maar na enkele gesprekken heeft de buurt zich erbij neergelegd.
Het centrum, verscholen achter een poortje, is het werk van RDRSC, een van de honderden Bengalese ngo's. De Nederlandse ontwikkelingsorganisatie Cordaid financiert het project. Zelden lijkt geld beter besteed.
Mouzumi Rani Bazak is als arts aan het centrum verbonden. Zij constateert: ,,Zestig tot zeventig procent van alle vrouwen die hier komen, lijdt aan de een of andere vorm van geslachtsziekte. Nee, hiv heb ik hier nog niet geconstateerd, maar dat is een kwestie van tijd. De vrouwen doen het meestal zonder condoom, anders krijgen ze geen klanten.''
Bij het RDRSC-project, aldus manager Toudihul Islam, doet het er niet toe of iemand moslim, christen of hindoe is. ,,Het aidsvirus let er ook niet op hoe je bidt.''
Trainer Mustafa Golan legt uit wat het doel is van het centrum. ,,We bieden de vrouwen een rustplaats waar ze overdag tot zichzelf kunnen komen. Ze voelen zich bij ons veilig. Hier mogen ze hun kleren wassen en verstellen, ze kunnen hier koken, de kinderen verzorgen, ze mogen hier slapen.''
Ook krijgen ze gratis medische verzorging, plus voorlichting over de gevaren van onveilig vrijen. Mustafa Golan: ,,Veel meisjes zijn door vriend, echtgenoot of ouders verkocht aan de hoerenmadams die het grootste deel van de verdiensten opstrijken. Het heeft ons heel wat moeite gekost om het vertrouwen van de madams te winnen. Die begrijpen nu dat we de vrouwen niet overhalen om uit het beroep te stappen. Wel helpen we meisjes die dat nadrukkelijk willen, maar dat is maar een enkeling.''
Veertien vrouwen, in leeftijd variërend van vijftien tot veertig, luisteren in kleermakerszit naar de lerares, zelf een ex-prostituee, die hun de elementaire beginselen van het rekenen bijbrengt. Een meisje heeft een baby aan de borst. Op de vraag waarom zij een kind heeft, volgt een verrassend antwoord: ,,Om te bewijzen dat een prostituee niet onvruchtbaar is.'' De anderen knikken instemmend. Of hun dochters later ook het vak in gaan? ,,Nooit! Een hoer is in dit land nog minder dan een hond, meneer.''
Trouw, 14-02-2005