Barst
7th September 2006, 01:49
Leraar moet zich minder laten mangelen door management en regelzucht
Valt het vak van leraar nog te redden? Kunnen we het onheil nog afwenden dat we straks in het voortgezet onderwijs opgezadeld zitten met een lerarentekort van tien procent of meer? Meer in het bijzonder, dat er straks geen leraren Duits meer zijn, een vak waarvoor inmiddels weer belangstelling is ontstaan? Dat er nauwelijks nog leerkrachten overblijven in de exacte vakken en we het met de overige vakken moeten stellen met een lapwerk van aankomende-, of onvoldoende gekwalificeerde leerkrachten, omdat de oude rotten tegen die tijd massaal met pensioen zijn gegaan.
Het is een dramatisch perspectief dat de Onderwijsraad de politiek dezer dagen voorhield aan de vooravond van de verkiezingen. Maar het alarmerendst is misschien wel dat de samenleving dit onheil bewust over zich heeft afgeroepen. De salarissen van leraren staan in geen verhouding tot wat zij elders kunnen verdienen, het carrièreperspectief is abominabel en het aanzien van het vak is dermate gedaald dat een keuze voor het leraarschap vaak op onbegrip stuit in de eigen kennissenkring. De politiek -en in bredere zin de samenleving- keek ernaar, jarenlang, en liet het zoals het was.
Begrijpelijk daarom dat de Onderwijsraad voor eens en voor altijd vastgesteld wil zien waarom het zo fout kon gaan. De raad wil een parlementair onderzoek. Vanzelfsprekend in de hoop dat dit de politiek zal genezen van haar bijziendheid. In Frankrijk, waar globaal dezelfde problemen spelen, droomt de presidentskandidaat Sarkozy van een nog krassere aanpak. Hij bepleit een ’omkering van waarden’, terug naar de samenleving van voor 1968 toen respect voor het leraarschap nog vanzelfsprekend was. Bij wijze van vingeroefening zouden leerlingen ’s ochtends moeten opstaan zodra de leraar de klas betreedt.
Naar die samenleving hoeven we niet terug te verlangen. Gezag moet tegenwoordig verdiend worden en terecht. Maar dan moet de leraar wel in de gelegenheid worden gesteld om het te kunnen verdienen. Wat daarvoor nodig is hoeven we warempel niet in een tijdrovend parlementair onderzoek vast te stellen. De leraar zou zelf een wat krachtiger bewustzijn kunnen uitstralen, door zich minder te laten mangelen door de Haagse regelzucht en het management. En daar hoort ook bij dat de leraar fatsoenlijk betaald wordt, niet door het beginsalaris op te trekken, maar door binnen het vak een carrièreperspectief mogelijk te maken.
Trouw, 07-09-2006
Valt het vak van leraar nog te redden? Kunnen we het onheil nog afwenden dat we straks in het voortgezet onderwijs opgezadeld zitten met een lerarentekort van tien procent of meer? Meer in het bijzonder, dat er straks geen leraren Duits meer zijn, een vak waarvoor inmiddels weer belangstelling is ontstaan? Dat er nauwelijks nog leerkrachten overblijven in de exacte vakken en we het met de overige vakken moeten stellen met een lapwerk van aankomende-, of onvoldoende gekwalificeerde leerkrachten, omdat de oude rotten tegen die tijd massaal met pensioen zijn gegaan.
Het is een dramatisch perspectief dat de Onderwijsraad de politiek dezer dagen voorhield aan de vooravond van de verkiezingen. Maar het alarmerendst is misschien wel dat de samenleving dit onheil bewust over zich heeft afgeroepen. De salarissen van leraren staan in geen verhouding tot wat zij elders kunnen verdienen, het carrièreperspectief is abominabel en het aanzien van het vak is dermate gedaald dat een keuze voor het leraarschap vaak op onbegrip stuit in de eigen kennissenkring. De politiek -en in bredere zin de samenleving- keek ernaar, jarenlang, en liet het zoals het was.
Begrijpelijk daarom dat de Onderwijsraad voor eens en voor altijd vastgesteld wil zien waarom het zo fout kon gaan. De raad wil een parlementair onderzoek. Vanzelfsprekend in de hoop dat dit de politiek zal genezen van haar bijziendheid. In Frankrijk, waar globaal dezelfde problemen spelen, droomt de presidentskandidaat Sarkozy van een nog krassere aanpak. Hij bepleit een ’omkering van waarden’, terug naar de samenleving van voor 1968 toen respect voor het leraarschap nog vanzelfsprekend was. Bij wijze van vingeroefening zouden leerlingen ’s ochtends moeten opstaan zodra de leraar de klas betreedt.
Naar die samenleving hoeven we niet terug te verlangen. Gezag moet tegenwoordig verdiend worden en terecht. Maar dan moet de leraar wel in de gelegenheid worden gesteld om het te kunnen verdienen. Wat daarvoor nodig is hoeven we warempel niet in een tijdrovend parlementair onderzoek vast te stellen. De leraar zou zelf een wat krachtiger bewustzijn kunnen uitstralen, door zich minder te laten mangelen door de Haagse regelzucht en het management. En daar hoort ook bij dat de leraar fatsoenlijk betaald wordt, niet door het beginsalaris op te trekken, maar door binnen het vak een carrièreperspectief mogelijk te maken.
Trouw, 07-09-2006