Barst
24th August 2006, 14:53
Een cultuur verander je niet van buitenaf
Diplomaten in New York scoren een hoop onbetaalde parkeerbonnen, maar niet iedereen scoort ze in hetzelfde tempo. Volgens de economen Raymond Fisman en Edward Miguel verzamelen diplomaten uit landen die hoog genoteerd staan op de corruptie-index van Transparency International gigantische bonnen, terwijl diplomaten uit landen die laag genoteerd staan er haast geen krijgen.
In de jaren 1997-2002 kreeg de vertegenwoordiging van Koeweit bij de Verenigde Naties 246 parkeerbonnen per diplomaat. Ook diplomaten uit Egypte, Tsjaad, Soedan, Mozambique, Pakistan, Ethiopië en Syrië gingen enorm vaak in de fout. Maar diplomaten uit Zweden, Denemarken, Japan, Israël, Noorwegen of Canada kregen nooit een bon. De diplomaten hoefden geen boete te betalen voor foutparkeren dankzij hun diplomatieke onschendbaarheid. Maar de mens wordt ook gevormd door culturele en morele normen en waarden. Als je een Zweed bent en je ziet een plekje pal voor een brandkraan, dan ga je daar niet staan. Je bent nu eenmaal een Zweed.
Publicist Walter Lippmann sloeg 65 jaar geleden al de spijker op de kop. De mens wordt niet gelukkig door zijn verlangens te vervullen. Hij wordt gelukkig door te leven met een overtuiging die zijn verlangens stroomlijnt en in toom houdt: "Meer dan alle andere noden van de menselijke geest, meer dan de vervulling van enige andere behoefte, meer dan honger, liefde, genot, roem, meer zelfs dan het leven zelf heeft een man de overtuiging nodig dat hij wordt omsloten door de discipline van een geordend bestaan."
Mensen hebben de cohesie nodig die hun cultuur biedt en die vinden ze belangrijker dan een makkelijke parkeerplaats.
Lawrence Harrison, een man met jarenlange ervaring als ontwikkelingswerker, heeft een studie gemaakt van de invloed van de cultuur op het menselijke gedrag. Hij is tot het inzicht gekomen dat het vooral culturele verschillen zijn die verklaren waarom sommige landen zich snel ontwikkelen en andere niet.
Alle culturen bieden cohesie, maar sommige culturen bevorderen ontwikkeling en anderen remmen die. Sommige culturen gaan corruptie tegen, andere laten die toe. Sommige culturen zijn gericht op de toekomst, andere op het verleden. Sommige culturen gaan ervan uit dat het individu zeggenschap heeft over zijn eigen lot, terwijl andere fatalistisch zijn.
In zijn nieuwe boek The Central Liberal Truth gaat Harrison in op de vraag die tegenwoordig van cruciaal politiek belang is : kunnen wij zelfbewust culturen veranderen, zodat die onwikkeling en modernisering bevorderen?
Harrison schrijft over armoede, maar tussen de regels door gaat zijn boek ook over oorlog tegen het terrorisme en de vraag of het mogelijk is de cultuur in het Midden-Oosten en de moslimgetto's in Europa te veranderen.
Aan de ene kant is Harrison een optimist. De titel van zijn boek is ontleend aan een uitspraak van wijlen senator Pat Moynihan: "De waarheid van de conservatieven is dat het de cultuur is, niet de politiek, die bepalend is voor het succes van een samenleving. De waarheid van de progressieven is dat de politiek verandering kan brengen in een cultuur en die voor zichzelf kan behoeden."
Maar Harrison heeft geleerd dat er grenzen zijn aan wat wij kunnen weten en bereiken. Samen met een team academici uit alle hoeken van de wereld heeft hij een studie gemaakt van de culturele transformaties in Ierland, China, Latijns-Amerika en elders. Hun conclusie luidde dat het niet mogelijk is een cultuur van buitenaf te veranderen, behoudens uitzonderlijke omstandigheden. De verandering moet het werk zijn van mensen die zich verantwoordelijk voelen voor de problemen van hun eigen cultuur en hun eigen tradities selectief herinterpreteren om de modernisering te bevorderen.
Het is Harrison opgevallen dat zulke transformaties plegen te worden voorafgegaan door gigantische investeringen in het onderwijs en vooral in het leren lezen en schrijven van vrouwen. Chili was in de negentiende eeuw een zeer geletterd land en in 1905 ging 50 procent van de kinderen in Japan naar school. Die investeringen hebben het fundament gelegd voor de ontwikkelingsexplosies van tientallen jaren later. Culturele veranderingen worden gemeten in eeuwen, niet in decennia, en culturen worden van elkaar gescheiden door sluiers van complexiteit en verschil.
Als Harrison gelijk heeft, is het geen wonder dat jonge moslims in Groot-Brittannië soms kunnen besluiten vrijheid en welvaart in te ruilen voor het martelaarschap. Maar het zou dwaasheid zijn te denken dat we de diepere oorzaken van hun giftige verlangen kunnen wegnemen. We zullen alleen de symptomen kunnen bestrijden van een ziekte die we niet kunnen begrijpen of genezen.
David Brooks is columnist van The New York Times
DM, 17-08-2006
Diplomaten in New York scoren een hoop onbetaalde parkeerbonnen, maar niet iedereen scoort ze in hetzelfde tempo. Volgens de economen Raymond Fisman en Edward Miguel verzamelen diplomaten uit landen die hoog genoteerd staan op de corruptie-index van Transparency International gigantische bonnen, terwijl diplomaten uit landen die laag genoteerd staan er haast geen krijgen.
In de jaren 1997-2002 kreeg de vertegenwoordiging van Koeweit bij de Verenigde Naties 246 parkeerbonnen per diplomaat. Ook diplomaten uit Egypte, Tsjaad, Soedan, Mozambique, Pakistan, Ethiopië en Syrië gingen enorm vaak in de fout. Maar diplomaten uit Zweden, Denemarken, Japan, Israël, Noorwegen of Canada kregen nooit een bon. De diplomaten hoefden geen boete te betalen voor foutparkeren dankzij hun diplomatieke onschendbaarheid. Maar de mens wordt ook gevormd door culturele en morele normen en waarden. Als je een Zweed bent en je ziet een plekje pal voor een brandkraan, dan ga je daar niet staan. Je bent nu eenmaal een Zweed.
Publicist Walter Lippmann sloeg 65 jaar geleden al de spijker op de kop. De mens wordt niet gelukkig door zijn verlangens te vervullen. Hij wordt gelukkig door te leven met een overtuiging die zijn verlangens stroomlijnt en in toom houdt: "Meer dan alle andere noden van de menselijke geest, meer dan de vervulling van enige andere behoefte, meer dan honger, liefde, genot, roem, meer zelfs dan het leven zelf heeft een man de overtuiging nodig dat hij wordt omsloten door de discipline van een geordend bestaan."
Mensen hebben de cohesie nodig die hun cultuur biedt en die vinden ze belangrijker dan een makkelijke parkeerplaats.
Lawrence Harrison, een man met jarenlange ervaring als ontwikkelingswerker, heeft een studie gemaakt van de invloed van de cultuur op het menselijke gedrag. Hij is tot het inzicht gekomen dat het vooral culturele verschillen zijn die verklaren waarom sommige landen zich snel ontwikkelen en andere niet.
Alle culturen bieden cohesie, maar sommige culturen bevorderen ontwikkeling en anderen remmen die. Sommige culturen gaan corruptie tegen, andere laten die toe. Sommige culturen zijn gericht op de toekomst, andere op het verleden. Sommige culturen gaan ervan uit dat het individu zeggenschap heeft over zijn eigen lot, terwijl andere fatalistisch zijn.
In zijn nieuwe boek The Central Liberal Truth gaat Harrison in op de vraag die tegenwoordig van cruciaal politiek belang is : kunnen wij zelfbewust culturen veranderen, zodat die onwikkeling en modernisering bevorderen?
Harrison schrijft over armoede, maar tussen de regels door gaat zijn boek ook over oorlog tegen het terrorisme en de vraag of het mogelijk is de cultuur in het Midden-Oosten en de moslimgetto's in Europa te veranderen.
Aan de ene kant is Harrison een optimist. De titel van zijn boek is ontleend aan een uitspraak van wijlen senator Pat Moynihan: "De waarheid van de conservatieven is dat het de cultuur is, niet de politiek, die bepalend is voor het succes van een samenleving. De waarheid van de progressieven is dat de politiek verandering kan brengen in een cultuur en die voor zichzelf kan behoeden."
Maar Harrison heeft geleerd dat er grenzen zijn aan wat wij kunnen weten en bereiken. Samen met een team academici uit alle hoeken van de wereld heeft hij een studie gemaakt van de culturele transformaties in Ierland, China, Latijns-Amerika en elders. Hun conclusie luidde dat het niet mogelijk is een cultuur van buitenaf te veranderen, behoudens uitzonderlijke omstandigheden. De verandering moet het werk zijn van mensen die zich verantwoordelijk voelen voor de problemen van hun eigen cultuur en hun eigen tradities selectief herinterpreteren om de modernisering te bevorderen.
Het is Harrison opgevallen dat zulke transformaties plegen te worden voorafgegaan door gigantische investeringen in het onderwijs en vooral in het leren lezen en schrijven van vrouwen. Chili was in de negentiende eeuw een zeer geletterd land en in 1905 ging 50 procent van de kinderen in Japan naar school. Die investeringen hebben het fundament gelegd voor de ontwikkelingsexplosies van tientallen jaren later. Culturele veranderingen worden gemeten in eeuwen, niet in decennia, en culturen worden van elkaar gescheiden door sluiers van complexiteit en verschil.
Als Harrison gelijk heeft, is het geen wonder dat jonge moslims in Groot-Brittannië soms kunnen besluiten vrijheid en welvaart in te ruilen voor het martelaarschap. Maar het zou dwaasheid zijn te denken dat we de diepere oorzaken van hun giftige verlangen kunnen wegnemen. We zullen alleen de symptomen kunnen bestrijden van een ziekte die we niet kunnen begrijpen of genezen.
David Brooks is columnist van The New York Times
DM, 17-08-2006