Barst
3rd July 2006, 14:13
Wat vertel je aan je kinderen?
SOMMIGE gebeurtenissen raken alle lagen van de samenleving: de achtereenvolgende moorden op Joe in het Brussels Centraal Station, op Luna en Oulemata in het Antwerpse stadscentrum, en op de treinbestuurder Guido Demoor in Antwerpen Zo ook de verdwijning van en de moord op de stiefzusjes Stacy en Nathalie. De opeenvolging van herhaaldelijk zinloos geweld, woedt momenteel als een schokgolf door ons land.
Vandaag, op de eerste dag van de zomervakantie, wordt Stacy Lemmens begraven. Drie weken geleden werden de twee stiefzusjes Nathalie Mahy en Stacy Lemmens ontvoerd of meegelokt van de braderie of een speelpleintje nabij. Alle middelen werden ingezet om de meisjes terug te vinden. De samenwerking tussen de politie, de gerechtelijke diensten, Child Focus en andere hulpverleningsinstanties verliep uitstekend. Het mocht evenwel niet baten, want vorige donderdag werden na 19 dagen intensief speurwerk de levenloze lichamen van beide kinderen in erbarmelijke omstandigheden teruggevonden.
Het grote publiek dat met zulke dramatische situaties wordt geconfronteerd, is in schok. De noodlijn 110 wordt overstelpt. Professioneel geschoolde hulpverleners vangen 24 uur op 24 mensen op. Sommige mensen willen iets 'doen'. Ze vragen naar affiches van de beide meisjes om een rouwbandje aan te hangen en de ouders zo hun medeleven te betuigen. Niet altijd begrijpen ze dat als een kind eenmaal wordt teruggevonden, de affiches worden verwijderd. Dat gebeurt uit respect voor de slachtoffers en hun familie. Het is immers te confronterend en te pijnlijk om ze overal te moeten blijven zien.
Anderen willen praten over de gebeurtenissen, over het 'waarom'. Waarom pleegt iemand seksueel geweld op kinderen? Wat zijn de risicofactoren en hoe gaan de daders tewerk? Waarom worden pedoseksuele daders niet chemisch gecastreerd? En moet de doodstraf voor plegers van seksueel geweld worden ingevoerd?
Of ze willen hun dankbaarheid uiten over de wijze waarop Child Focus niet alleen complementair samenwerkt met de actoren op het terrein, maar ook de ouders begeleidt in deze moeilijke momenten. Nog anderen stellen vragen rond de opvoeding van hun kinderen. Want niet alleen het grote publiek is getroffen door de gebeurtenissen. Ook kinderen worden met dit nieuws geconfronteerd. Niet onterecht stellen volwassenen en ouders ons dan ook de vraag hoe kinderen zullen reageren en hoe men ze best inlicht. Want hoe maak je als ouder seksueel geweld bespreekbaar? En kun je kinderen nog wel laten spelen op het speelplein in de buurt of op een springkasteel?
We raden aan vragen van kinderen niet uit de weg te gaan. Sommige kinderen zullen boos, verdrietig, verward of bang reageren. Andere kinderen hebben vooral nood aan duiding.
Kinderen hebben recht op antwoorden en weten heel goed wanneer ze niet ernstig worden genomen. Het is dan ook belangrijk dat de recente gebeurtenissen in een voor hen begrijpelijke en duidelijke taal goed worden weergegeven en uitgelegd. Kinderen mogen gerust weten wat er in de wereld gebeurt. Om te weten of je kind jouw uitleg heeft begrepen, vraag je je kind best dat het jouw uitleg in zijn eigen woorden navertelt. Neem als volwassene daarom tijd om te luisteren naar zijn gevoelens en neem zijn mogelijke angsten weg. Doe dat in een sfeer van veiligheid en vertrouwen. Het maakt deel uit van het weerbaar en zelfredzaam maken van kinderen.
Alle kinderen zijn evenwel anders. Introverte kinderen zullen minder snel praten over het gebeurde en minder snel geneigd zijn om een beroep te doen op steunfiguren. Maar dat betekent niet dat ze niet op de hoogte zijn of dat ze de gebeurtenissen niet moeten verwerken. Ook dan raden we aan dat je als ouder je kinderen kort uitleg geeft bij de recente gebeurtenissen. Afhankelijk van de reactie van je kind kan daar dan in alle openheid dieper op in worden gegaan. Elk kind zal vervolgens op zijn eigen manier het verwerkingsproces doorlopen.
Het bespreekbaar maken van seksueel geweld is niet evident. De idee leeft dat kinderen al voldoende geïnformeerd zijn over seksualiteit: op school, via de televisie, tijdschriften, internet Kinderen pikken inderdaad hier en daar boodschappen op, maar die informatie is zelden volledig. Als ouder moet je je kind voornamelijk een algemene seksuele opvoeding meegeven waarin zowel gesproken wordt over liefde, romantiek, genegenheid en vriendschap. Die positieve boodschap is belangrijk. Ontspoorde seksuele gedragingen zijn immers nog altijd een uitzondering en moeten dan ook niet te zeer beklemtoond te worden.
We willen ook waarschuwen voor paniekreacties of overbeschermende reacties. In de overgrote meerderheid van de dossiers van Child Focus worden kinderen gelukkig gezond en wel teruggevonden. Dossiers met dodelijke afloop worden vaak uitvergroot in de media, maar komen uiterst zelden voor.
De boodschap die Child Focus wenst mee te geven is dat ouders en kinderen best zo veel mogelijk met elkaar praten. Ouders kunnen spijtig genoeg niet alle gevaren voorkomen, maar kunnen door een goede communicatie wel hun kinderen weerbaar maken en zo goed mogelijk proberen te behoeden voor risico's en mogelijke gevaarsituaties.
Stéphanie De Smet
(De auteur is wetenschappelijk medewerker bij Child Focus.)
DS, 03-07-2006
SOMMIGE gebeurtenissen raken alle lagen van de samenleving: de achtereenvolgende moorden op Joe in het Brussels Centraal Station, op Luna en Oulemata in het Antwerpse stadscentrum, en op de treinbestuurder Guido Demoor in Antwerpen Zo ook de verdwijning van en de moord op de stiefzusjes Stacy en Nathalie. De opeenvolging van herhaaldelijk zinloos geweld, woedt momenteel als een schokgolf door ons land.
Vandaag, op de eerste dag van de zomervakantie, wordt Stacy Lemmens begraven. Drie weken geleden werden de twee stiefzusjes Nathalie Mahy en Stacy Lemmens ontvoerd of meegelokt van de braderie of een speelpleintje nabij. Alle middelen werden ingezet om de meisjes terug te vinden. De samenwerking tussen de politie, de gerechtelijke diensten, Child Focus en andere hulpverleningsinstanties verliep uitstekend. Het mocht evenwel niet baten, want vorige donderdag werden na 19 dagen intensief speurwerk de levenloze lichamen van beide kinderen in erbarmelijke omstandigheden teruggevonden.
Het grote publiek dat met zulke dramatische situaties wordt geconfronteerd, is in schok. De noodlijn 110 wordt overstelpt. Professioneel geschoolde hulpverleners vangen 24 uur op 24 mensen op. Sommige mensen willen iets 'doen'. Ze vragen naar affiches van de beide meisjes om een rouwbandje aan te hangen en de ouders zo hun medeleven te betuigen. Niet altijd begrijpen ze dat als een kind eenmaal wordt teruggevonden, de affiches worden verwijderd. Dat gebeurt uit respect voor de slachtoffers en hun familie. Het is immers te confronterend en te pijnlijk om ze overal te moeten blijven zien.
Anderen willen praten over de gebeurtenissen, over het 'waarom'. Waarom pleegt iemand seksueel geweld op kinderen? Wat zijn de risicofactoren en hoe gaan de daders tewerk? Waarom worden pedoseksuele daders niet chemisch gecastreerd? En moet de doodstraf voor plegers van seksueel geweld worden ingevoerd?
Of ze willen hun dankbaarheid uiten over de wijze waarop Child Focus niet alleen complementair samenwerkt met de actoren op het terrein, maar ook de ouders begeleidt in deze moeilijke momenten. Nog anderen stellen vragen rond de opvoeding van hun kinderen. Want niet alleen het grote publiek is getroffen door de gebeurtenissen. Ook kinderen worden met dit nieuws geconfronteerd. Niet onterecht stellen volwassenen en ouders ons dan ook de vraag hoe kinderen zullen reageren en hoe men ze best inlicht. Want hoe maak je als ouder seksueel geweld bespreekbaar? En kun je kinderen nog wel laten spelen op het speelplein in de buurt of op een springkasteel?
We raden aan vragen van kinderen niet uit de weg te gaan. Sommige kinderen zullen boos, verdrietig, verward of bang reageren. Andere kinderen hebben vooral nood aan duiding.
Kinderen hebben recht op antwoorden en weten heel goed wanneer ze niet ernstig worden genomen. Het is dan ook belangrijk dat de recente gebeurtenissen in een voor hen begrijpelijke en duidelijke taal goed worden weergegeven en uitgelegd. Kinderen mogen gerust weten wat er in de wereld gebeurt. Om te weten of je kind jouw uitleg heeft begrepen, vraag je je kind best dat het jouw uitleg in zijn eigen woorden navertelt. Neem als volwassene daarom tijd om te luisteren naar zijn gevoelens en neem zijn mogelijke angsten weg. Doe dat in een sfeer van veiligheid en vertrouwen. Het maakt deel uit van het weerbaar en zelfredzaam maken van kinderen.
Alle kinderen zijn evenwel anders. Introverte kinderen zullen minder snel praten over het gebeurde en minder snel geneigd zijn om een beroep te doen op steunfiguren. Maar dat betekent niet dat ze niet op de hoogte zijn of dat ze de gebeurtenissen niet moeten verwerken. Ook dan raden we aan dat je als ouder je kinderen kort uitleg geeft bij de recente gebeurtenissen. Afhankelijk van de reactie van je kind kan daar dan in alle openheid dieper op in worden gegaan. Elk kind zal vervolgens op zijn eigen manier het verwerkingsproces doorlopen.
Het bespreekbaar maken van seksueel geweld is niet evident. De idee leeft dat kinderen al voldoende geïnformeerd zijn over seksualiteit: op school, via de televisie, tijdschriften, internet Kinderen pikken inderdaad hier en daar boodschappen op, maar die informatie is zelden volledig. Als ouder moet je je kind voornamelijk een algemene seksuele opvoeding meegeven waarin zowel gesproken wordt over liefde, romantiek, genegenheid en vriendschap. Die positieve boodschap is belangrijk. Ontspoorde seksuele gedragingen zijn immers nog altijd een uitzondering en moeten dan ook niet te zeer beklemtoond te worden.
We willen ook waarschuwen voor paniekreacties of overbeschermende reacties. In de overgrote meerderheid van de dossiers van Child Focus worden kinderen gelukkig gezond en wel teruggevonden. Dossiers met dodelijke afloop worden vaak uitvergroot in de media, maar komen uiterst zelden voor.
De boodschap die Child Focus wenst mee te geven is dat ouders en kinderen best zo veel mogelijk met elkaar praten. Ouders kunnen spijtig genoeg niet alle gevaren voorkomen, maar kunnen door een goede communicatie wel hun kinderen weerbaar maken en zo goed mogelijk proberen te behoeden voor risico's en mogelijke gevaarsituaties.
Stéphanie De Smet
(De auteur is wetenschappelijk medewerker bij Child Focus.)
DS, 03-07-2006